కాశీ మజిలీ కథలు/31వ మజిలీ/కిన్నరమిధునము కథ
పర్యటనమువలన నలసిన తనబలమునకు విశ్రాంతి గలుగుటకై కొన్ని దినములు వసించెను.
కిన్నరమిధునము కథ
ఆరాజకుమారుం డొకనాఁడు ప్రాతఃకాలమున నింద్రాయుధ మెక్కి యొక్కరుఁడ విహారాధ౯మై యాప్రాంతారణ్యమునకుఁ బోయి యందందు సంచరించుచు దైవయోగంబున నొకచోఁబర్వత శిఖరమునుండి దిగుచున్న కిన్నరమిధునమునుఁ జూచెను.
అపూర్వవస్తు విశేషదశ౯నంబున మిగులసంతసించుచు నతం డమ్మిధునమునుఁ బట్టుకొనఁదలంచి తురగమును మెల్లగా దానిదాపునకుఁ బోనిచ్చెను.
అప్పు డెప్పుడును జూడని పురుషునింగనుటచే నమ్మిథునంబు వెరవుగదురఁ గాలికొలఁది పరువెట్టదొడంగెను.
చంద్రాపీడుండును మడమలచేఁగొట్టుచు నత్తత్తడి వడిగాఁ బరుగిడ సేనానివేశమునువిడచి యమ్మిధునమువెంట నొక్కరుండ మిక్కిలి దూరముగాఁ బోయెను.
అతనితురగ మతివేగముగాఁ బోవుచుండుటచే నమ్మిథునము దొరకునట్లే కనంబడుచు నెక్కడను జిక్కక యొక్క ముహూత౯ ఘాత్రములోఁ బదియేనామడ నడచి యతండు చూచుచుండగనే యందున్న పర్వతశిఖర మెక్కినది.
అంతవరకు నొక్కడుగులాగువచ్చి యచ్చటఁ బ్రస్తరశకలము లత్తురగ గమనమున కంతరాయము గలుగఁజేయ శ్రమజెంది మేనెల్లఁ జెమ్మటలుగ్రమ్మ నడుచుచున్న గుఱ్ఱమునునిలిపి తనకుఁదా నవ్వుకొనుచు నతం డాత్మగతంబున నిట్లు తలంచెను. అన్నన్నా? పిన్నవాఁడువలె నేనీకిన్నర మిధునము వెంటవచ్చి యూరక శ్రమపడితిని. దొరికినను దొరకకున్నను దీనితో నా కేమి ప్రయోజనమున్నది. బాపురే? నిరర్థకవ్యాపారమున నాకింత యాసక్తి యేలపుట్టవలయును? చేసినకార్యము లేమైనం దీనజెడిపోవుచున్నవా? లేక మిత్రులకుఁ జేసినయుపకృతి నిలుపఁబడుచున్నదా? అయ్యారే! విచారింప దీనివెంటనేనింతదూరమెందులకు వచ్చితినో తెలియకున్నది. తలంచుకొన నాకే నవ్వువచ్చుచున్నది. అయ్యయ్యో, ఇచ్చటికి నాబలమెంత దూరములోనున్నదియో తెలియదు. నాతురగము నిమిషములోఁ బెక్కుదూరము నడువనోపును. నేను గిన్నర మిధునమంద దృష్టియిడి యతివేగముగా వచ్చుటచేనిప్పుడు తిరుగా నేదారినిఁ బోవలయునో తెలియకున్నది. ఈయరణ్యములోఁ బ్రయత్నముతోఁ వెదకినను దారినెఱిగించు మనుష్యుఁ డెవ్వడు గనంబడకున్నాఁడు. యిది దేవభూమివలె దోచుచున్నది. ఇందు మనుష్యసంచార ముండదు. ఇది యుత్తరదేశముగావున నేను దక్షిణముగా బోయిచూచెదను. తానుజేసిన కర్మలయొక్క ఫలము తానేయనుభవింప వలయునుగదా? అని యూహింపుచు మెల్లగాఁ దురగమును దక్షిణదిశకు మరలించెను.
అట్లు మరలించి అయ్యో, యిప్పుడు సూర్యుఁడంబరతలమధ్యవతి౯యై యున్నవాఁడు. ఈఘోటకమును మిక్కిలి యలసినది. యిది కొంచెము మేసినతరువాత నీరుద్రావించి నేనును నీరుద్రాగి యలసట దీర్చుకొని ముహూత౯ కాలము విశ్రమించి పిమ్మటఁబోయెదను.
అనినిశ్చయించి నీరుండు తావరయుచుండ నొకదండ జలపక్షు లెగురటయుం గనిపెట్టి యమ్మాగ౯ంబున బోఁవబోవ మనోహర తరుషండ మండితమగు నచ్చోదమను సరోవరమొండు గనంబడినది. చూచినంతమాత్రమున మాగా౯యానమంతయు నపనయింపఁజేసిన యక్కాసారంపు శోభంజూచి యతండాత్మగతంబున నిట్లుతలంచెను. ఆహా? కిన్నరమిధునానుసరణము నిష్ఫలమైనను ఇప్పుడీసరోవరము గనఁబడుటచే సఫలమనియే తలంతును. నాకుఁగన్నులు గలిగినందులకుఁ జూడదగినవస్తువును నేఁటికిఁజూచితిని. రమణీయమగు వానిలో నిదిచివరిదిగా భావింతును. దీనిసృష్టించిన స్రష్ట తిరుగా నమృత సరస్సేమికి నిర్మించెనోతెలియదు. ఇదియమృతమువలె సకలేంద్రియముల నాహ్లాదపెట్టుచున్నది. దీనింజూచియే భగవంతుఁడగు వాసుదేవుండు జలశయనమును విడువకున్నాడు. అన్నన్నా, అమ్మహానుభావుం డిట్టిదాని విడిచి లవణరసపరుషములగు జలధి జలముల నేటికి శయనించెనో తెలియదు. నిక్కము. ప్రళయకాలమం దిందలి జలలేశము గ్రహించి మహావలాహకములు భూమినంతయు ముంచు చున్నయవి.
అనియిట్లు విచారించుచు సికతాలతా వికసితమగు తదీయ దక్షిణతీరమునఁ దురగమును దిగి దానినీరుద్రాగించి యొక తరుమూలమునఁగట్టి యత్తటాకతీరమున మొలచిన దుర్వా ప్రవాళ కబళములఁగొన్ని స్వయముగాఁబెరికితెచ్చి దానిముందువై చెను.
తరువాత నాతడందుదిగి కరచరణములగడిగికొని చాతకమువలె జలముగ్రోలి స్మరశరాతురుండు బోలె నళినీదళముల నురమున దాల్చుచు గొంతసేపవ్విలాసమంతయుంజూచి తలయూచి మరలఁ దీరము జేరి యందొకశిలాతలంబునఁ దూఁడులతోఁగూడ నళినీదళంబులం గొన్ని బెరికికొనివచ్చి యాస్తరణముగావైచి యందు శిరంబునం జుట్టికొన్న యుత్తరీయము పరచి కూర్చుండెను.
ముహుత౯కాలమట్లు విశ్రమించినంత నాప్రాంతమున మేయుచున్న యింద్రాయుధము మేతమాని చెవులు నిక్కబెట్టుకొని యట్టె నిక్కి చూచుటయుఁ దత్కారణమరయ నతనిచెవులకు వీణాతంత్రీ ఝుంకారమిశ్రితమగు నమానుషగీత మొండు వినంబడినది. విగతమర్త్యసంపాతముగల యీప్రదేశమునందు నిట్టి గీతధ్వని పుట్టుటకుఁ గారణమెద్దియో? యని శంకించుచు నక్కమలినీపత్రసంస్త రణమునుండి లేచి యతండు ఆగీతానాదము లేతెంచిన దిశకు దృష్టి ప్రసరింపఁజేసెను. ఆప్రదేశ మతిదూరముగా నుండుటచేఁ బ్రయత్నముచేతఁ జూచినను నేమియుఁ గనంబడినదికాదు. అనవతరమాగాన స్వానము మాత్రము వినంబడుచున్నది. అప్పుడా గీతకారణమరయుటకు మిక్కిలి కౌతుకమందుచు నారాజకుమారుఁడు ఇంద్రాయుధము నెక్కి గీతప్రియత్వమున ముందుగా బయలువెడలిన వనహరిణములు మార్గమునుజూపుచుండ నేలా లనంగ లవలీలతాలోల కుసుమ వాసితములకు సప్తచ్ఛద తరువులచే మనోహరమైన తత్తటాక పశ్చమతీరము ననుసరించి యఱిగెను.
అట్లు పోవంబోవఁ దదుత్తరతీరంబున మనోజ్ఞతరులతావేష్టితమైన సిద్ధాయతనమొండు అతనికి నేత్రపర్వము గావించినది. స్ఫటిక శిలావినిర్మతమగు నమ్మంటపమధ్యభాగంబున మందాకినీ పుండరీకములచే నర్చింపఁబడిన స్ఫటికలింగ మొండు విరాజిల్లుచున్నది.
అమ్మహాలింగమునకు దక్షిణభాగంబున బ్రహ్మాసనము వైచుకొని హంస శంఖ ముక్తాఫల గజదంత పాదరసాది ధవళవస్తు జాతమును గరగించి యమృతరసముతోఁ బదునువెట్టి చంద్రకరకూర్చలచే సవరించి పోసెనోయనఁ దెల్లనిమేనికాంతి దీపింప బాలార్కప్రభాసదృశములగు జటామాలిక లుత్తమాంగమున ముడివైచికొని నక్షత్ర క్షోదముంబోని భస్మము లలాటమున మెఱయ నమలకీఫలస్థూలములగు ముక్తాఫలములచేఁ గట్టబడిన యక్షసూత్రము గంఠమునం గట్టికొని కుచమధ్యంబునం బిగియంగట్టిన కల్పతరులతావల్కలోత్తరీయము ఏకహంసమిధున సనాధ యగు శ్వేతగంగం బురడింప స్వభావముచేఁ దెల్లనిదైనను బ్రహ్మాసనమందుత్తానముగానిడిన చరణకాంతి సంక్రమించుటచే లోహితాయమానమగు దుకూలముచేత నావృతమగు నితంబము గలిగి నఖమయాఖములు ప్రతిఫలింప దంతమయమైన వీణను దక్షిణకరంబునం బూని మూర్తీభవించిన గాంధర్వదేవతయోయనఁ దంత్రీనాదములతోఁ గంఠస్వానము మేళగించి పాడుచుఁ బాశుపతవ్రత మనుసరించి దివ్యాకృతితో నొప్పుచున్న యొక చిన్నదానిం గాంచి మేనువులకింప నానృపనందనుఁడు సంభ్రమముతో నాతురంగమును డిగి యావారువమును చేరువ నొకతరుమూలమునంగట్టి యమ్మహాలింగము చెంతకుంబోయి నమస్కరించుచు నక్కాంతారత్నము ననిమేషదృష్టుల మరల నిరూపించి చూచి తదీయ రూపాతిశయమునకుఁ గాంతివిశేషమునకును వెరగందుచు నిట్లు తలంచెను. అన్నన్నా! జంతువులకు నప్రయత్నముననే వృత్తాంతాంతరములు దోచుచుండునుగదా! నేనుయదృచ్ఛముగా వేటకు వెడలినంత గిన్నరమిధునమునుఁ దివ్యజనసంచారయోగ్యమగు ప్రదేశమును గానంబడినది. అందు సలిలము వెదకుచుండ సిద్దజనోప స్పృష్ట జలమగు సరోవరము జూడనయ్యె. తత్తీరమున విశ్రాంతివహించి యుండ నమానుషగీతము విననయ్యె, దానిననుసరించి రాగా నిందు మానుష దర్శన దుర్లభయగు నీచిన్నది కన్నులకు విందుగావించినది.
ఇక్కురంగనయన దివ్యాంగనయని తదాకారమే చెప్పుచున్న యది. ఆహా! మనుష్యాంగనల కిట్టి సౌందర్యమును గాంధర్వమును గలిగియుండునా? దైవవశంబున నీ యోషారత్న మంతర్ధానముజెందనియెడ నీవెవ్వతెవు? నీ పేరేమి? ప్రథమవయస్సున నిట్టివ్రత మేమిటికిఁ బూనితవని యడిగెదనుగదా! అనితలంచుచు నాస్ఫటిక మంటపములో వేరొక స్థంభము మాటునం గూర్చుండి యనాతిగీత సమాప్త్యవసరము ప్రతీక్షించుచుండెను.
ఆనాతియుఁ గీతావసానమున వీణంగట్టి లేచి యమ్మహాలింగ మునకుఁ బ్రదక్షిణముచేయుచు నొకమూల వినమ్రుఁడై యున్న యారాజకుమారుని నిర్మలమగు దృష్టి ప్రసారములచేతఁ బవిత్రము చేయునదివోలె వీక్షింపుచు నిట్లనియె.
అతిధికి స్వాగతమే? ఈమహాభాగుఁడీభూమి కేటికివచ్చెనో? అతిధి సత్కారమంద లేచి నాతో రావలసియుండునుగదా? యని పలికినవిని యచ్చంద్రాపీడుండు తత్సంభాషణ మాత్రమునకే తన్నను గ్రహించినట్లు తలంచుకొనుచు భక్తితో లేచి నమస్కరించి భగవతీ! భవదాజ్ఞానుసారంబున మెలంగువాఁడ నని వినయమునుఁ జూపుచు శిష్యుండువోలె నయ్యించుబోణి ననుగమించి నడచుచు నిట్లు తలంచెను. మేలుమేలు? నన్నుఁ జూచి యీచిన్నది యంతర్ధానము నొందలేదు. ఇదియు మదీయహృదయాభిలాష కనుకూలించియే యున్నది. తపస్విజన దుల౯భమగు దివ్యరూపముగల యీ కలకంఠికి నాయందెట్లు దాక్షిణ్యము గలుగునో యట్లు మెలంగువాఁడ. అడిగినచోఁ దనవృత్తాంత మిత్తన్వి నాకుఁ జెప్పకమానదు. కానిమ్ము. సమయమరసి యడిగెద నని తలంచుచు నూరడుగులు అప్పడఁతి వెంటనడిచెను.
పగలైననుఁ దమాలతరుచ్ఛాయలచే రాత్రిం బలెదోచు సమ్మార్గంబున నడువ మణికమండలు శంఖమయభిక్షాకపాల భస్మాలాబుకాదివస్తువులచే నొప్పుచుఁ భ్రాంతనిర్ఘ రీజల కణములచేఁ జల్లనైయున్న గుహాయొకటి గానంబడినది.
అయ్యిందుముఖ యచ్చాంద్రాపీడుని గుహాముఖశిలయందుఁ గూర్చుండఁ గను సన్నజేయుచు నవ్విపంచిని వల్కలతల్ప శిరోభాగమందుంచు పణ౯పుటంబున నిఝు౯రజలంబుబట్టి యఘ్యముగా నిచ్చుటయు నతండు భగవతీ చాలుచాలు అత్యాదరమును విడువుము నీకటాక్షలేశమే మదీయ పాపసముదాయముల బోగొట్టినది. శిష్యుననుగ్రహింపుమని పలుకుచున్నను విడువకచ్చేడియ బలాత్కారముగా నతనికతిధిసత్కారముదీర్చినది. అతండును వంచిన శిరస్సుతో నతివినయముగా నయ్యాతిధ్యమందుకొనియెను.
అట్లాతిధ్యమిచ్చి యచ్చేడియ వేరొక శిలాతలమునఁ గూర్చుండి యొక క్షణ మూరకొని పిమ్మట నతని నాగమనకారణం బడుగుటయు నారాజపుత్రుఁడా పద్మనేత్రకు తాను దిగ్విజయయాత్రకు వెడలినది మొదలు కిన్నరమిథునాను సరణముగా వచ్చి యచ్చిగురుబోడిం జూచువరకు జరిగిన వృత్తాంతమంతయుం జెప్పెను.
అతని వృత్తాంతమంతయును విని యాజవ్వని సంతసించుచు భిక్షాకపాలమును గైకొని యవ్వనతరువులయొద్దకుఁ బోయెను.
అప్పుడు స్వయంపతితములైన ఫలములచే నా పాత్ర నిండినది. వానిం గొనివచ్చి యచ్చిన్నది యుపయోగింపుఁడని చంద్రాపీడు నొద్ద నుంచినది.
ఆచిత్రమంతయుం జూచి యతండు తలయూచుచు అన్నన్నా! తపంబునకసాధ్యమైనది లేదుగదా? అచేతనములగు నీవృక్షములు గూడ నీమె దయనుఁ గోరుచున్నవిపోలె వినమ్రతతో ఫలములనిచ్చినవి. ఆహా! ఇంతకన్న నబ్బురమెద్ది? అదృష్టపూర్వములగు నాశ్చర్యములం గంటినని మిగుల విస్మయముజెందుచు లేచి యచ్చటి కింద్రాయుధమును దీసికొని వచ్చి యనతిదూరమునఁ గట్టి యందున్న నిఝు౯రజలంబున స్నానము జేసి యమృతరసమధురములగు నా ఫలముల దిని చల్లని నీరు గ్రోలి నాయువతిగూడ ఫలహారము చేసి వచ్చువఱకు నేకాంతప్రదేశమునం గూర్చుండెను.
నిత్యక్రియాకలాపములు దీర్చుకొని ఫలరసముల ననుభవించి యాయించుబోడియు నొకశిలాతలంబునం గూర్చుండునంత నాప్రాంతమునకుఁ బోయి చంద్రాపీడుఁడు ననతిదూరంబునం గూర్చుండి యతి వినయముతో నిట్లనియె.
భగవతీ! భగవదనుగ్రహప్రాప్తిప్రేరకమైన సంతోషముచేతఁ దొట్రుపడుచు మానుషసులభమైన లాఘవము నన్ను నిచ్చలేకున్నను బ్రశ్నకర్మకుఁ బ్రోత్సాహపరచుచున్నది. ప్రభువుల యనుగ్రహ లేశము గూడ నధీరులకుఁ బ్రాగల్భ్యముగలుగఁజేయును. సహవాసము కొంచమైననుఁ బరిచయమును గలుగజేయకమానదు. ఉపచార పరిగ్రహ మల్పమైనను ప్రణయ మారోపించును. నీకు ఖేదకరము కాదేని నాయడుగు ప్రశ్నమున కుత్తరమియ్యవేడెదను. నిన్నుఁ జూచినదిమొదలు నాకీ విషయమై మిగుల కౌతుకము గలిగియున్నది. సురముని గంధర్వ గుహ్యకాదులలో నీజన్మముచేత నెవ్వారి కులము పావనమైనది? కుసుమకోమలమగు నీవయసున నిట్టి కఠిన వ్రత మేమిటికిఁ బూనితివి? అన్నన్నా! ఈప్రాయమేడ? యీయాకారమేడ? యీలావణ్య మేడ? యీతపమేడ? నాకుమిక్కిలి యక్కజముగా నున్నది?
సురలోక సౌఖ్యములు గల యాశ్రమములను విడిచి నిర్జనమగు నీ యడవిలో నొంటిగా నేమిటికి వసించితివి? యిట్టి చిత్రములు నే నెచ్చటను జూచి యుండలేదు. నీవృత్తాంతమంతయు నెఱింగించి నాసందియమును దీర్పుమని మిక్కిలి వినయముతోఁ బ్రార్థించెను.
అతనిమాటలు విని యవ్వనిత యెద్దియో హృదయంబున ధ్యానించి ముహూర్తకాల మూరకొని నిట్టూర్పులు నిగిడింపుచు ముక్తాఫలంబులఁబోలిన యశ్రుజలబిందువులు నేత్రకోణంబులనుండి వెల్వడి స్తనవల్కలమునుఁ దడియఁజేయఁ గన్నులు మూసికొని వెక్కి వెక్కి యేడువఁదొడంగినది.
అట్లకారణముగా విచారింపుచున్న యాయన్ను మిన్నంజూచి వెరగందుచు నతఁ డాత్మగతంబున నిట్లు తలంచెను. అన్నన్నా! వ్యసననిపాతములు దుర్నివారము లైనవికదా? మనోహరమగు నిటువంటి యాకృతులను సైతము దమవశముఁ జేసికొనుచున్నయవి. శరీరధర్మముగలవారి నుపతాపము లంటకమానవు. సుఖదుఃఖముల యొక్క ప్రవృత్తిబలమైనది. ఈమెగన్నీరు గార్చుటచే నేతత్కారణ మరయ నాకు మఱియుం గుతూహల మగుచున్నది. అల్పకారణంబున నిట్టివారు శోకింపరు. క్షుద్రునిఘా౯తపాతంబున భూమి గదలునా? అని యిట్లు తద్విధం బరయదలంచి తదీయ శోకస్మరణమునకుఁ దానే కారణమని భయపడుచు లేచి యంజలిచేఁ బ్రస్రవణోదకము దెచ్చి మొగము గడిగికొమ్మని యమ్మగువ కందిచ్చెను.
అయ్యింతి సంతతముగాఁగారుచున్న యశ్రుధారచేఁ గలుషములగు నేత్రముల నాయుదకంబునఁ గడిగికొని వల్కలోపాంతముచే నద్దుకొనుచు నుష్ణముగా నిట్టూర్పులు నిగిడించుచు మెల్లగా నతని కిట్లనియె.
రాజపుత్రా! మందభాగ్యురాల నగు నా వృత్తాంతముతో నీ కేమిలాభమున్నది! అయినను వేడుకపడుచుంటివి. కావునఁ నాకణి౯ంపుము.
మహాశ్వేత కథ
దక్షునిప్రసిద్ధి నీవు వినియేయుందువు. అతనికి మనియు నరిష్ట యనియు నిరువురు పుత్రికలు జనించిరి, అందు మనికిఁ జిత్రరధుండను కుమారుం డుదయించెను.