అష్టమాంకము] సీతావనవాసము 115
ము - ఇంద్రజాలము - ఈమందభాగ్యునికి భార్యలేదు, బిడ్డలులేరు, సోదరులులేరు, బంధువులులేరు. ఎవ్వరునులేరు. రామునకు లోకమంతయు శూన్యము ; అంధకార మలీమసము; నరక సదృశము.
వాల్మీ : అమ్మా, జానకీ.
[జానకి, తాపసపురంధ్రి, ప్రవేశింతురు; కుశలవులు ఆమెనుచూచి ప్రక్కకు వత్తురు]
రాము : [ఆశ్వర్య దు:ఖములతో] జానకియా ? - ఏకవేణీధారిణి - కృశాంగి - ఆ - నాజానకి బ్రతికియున్నది !
[రాముఁడు పీఠముపైనుండి లేచును. కుశలవులు ఆశ్చర్యముతో చూచుచుందురు. రాముఁడు సీతను దగ్గఱకు తీసికొని] ప్రాణప్రియా, నా స్వార్థపరత్వమును క్షమియింపుము. నాయపరాధమును నీకృపాకటాక్ష వీక్షణములఁ గప్పిపుచ్చుము. నాజివితశేషమును నీ యభీష్టపాలనమునకై వినియోగించి యపరాధ విముక్తుఁడ నయ్యెదను.
నాముద్దు బిడ్డలారా, కుశలవులారా, రండు నాయుత్సంగము నలంకరింపుఁడు. నన్నానందవార్ధి నోలలాడింపుఁడు. మీతల్లి నట్లు నట్టడవులఁ గష్ట పెట్టితినని కోపింపకుఁడు.
కుశు : [స్వగతము] ఇదియేమి, మహారాజి ట్లనుచున్నాఁడు ?
లవు : [స్వగతము] మేము రామాయణకథానాయకుని బిడ్డలమా ?
[సభలో గుజగుజలు]
రాము : నాయనలారా, రండు. నన్నుఁ గౌగిలించుకొనుఁడు.
లవు : [స్వగతము] ఇంతవఱకుఁ దాపసబాలకుల మనుకొను చుంటిమి !
