సౌప్తిక పర్వము - అధ్యాయము - 3

వికీసోర్స్ నుండి
వ్యాస మహాభారతము (సౌప్తిక పర్వము - అధ్యాయము - 3)
వేద వ్యాసుడు


వ్యాస మహాభారతము
పర్వములు
1. ఆది పర్వము
2. సభా పర్వము
3. అరణ్య పర్వము
4. విరాట పర్వము
5. ఉద్యోగ పర్వము
6. భీష్మ పర్వము
7. ద్రోణ పర్వము
8. కర్ణ పర్వము
9. శల్య పర్వము
10. సౌప్తిక పర్వము
11. స్త్రీ పర్వము
12. శాంతి పర్వము
13. అనుశాసన పర్వము
14. అశ్వమేధ పర్వము
15. ఆశ్రమవాసిక పర్వము
16. మౌసల పర్వము
17. మహాప్రస్ధానిక పర్వము
18. స్వర్గారోహణ పర్వము

1 [స]

కృపస్య వచనం శరుత్వా ధర్మార్దసహితం శుభమ

అశ్వత్దామా మహారాజ థుఃఖశొకసమన్వితః

2 థహ్యమానస తు శొకేన పరథీప్తేనాగ్నినా యదా

కరూరం మనస తతః కృత్వా తావ ఉభౌ పరత్యభాషత

3 పురుషే పురుషే బుథ్ధిః సా సా భవతి శొభనా

తుష్యన్తి చ పృదక సర్వే పరజ్ఞయా తే సవయా సవయా

4 సర్వొ హి మన్యతే లొక ఆత్మానం బుథ్ధిమత్తరమ

సర్వస్యాత్మా బహుమతః సర్వాత్మానం పరశంసతి

5 సర్వస్య హి సవకా పరజ్ఞా సాధువాథే పరతిష్ఠితా

పరబుథ్ధిం చ నిన్థన్తి సవాం పరశంసన్తి చాసకృత

6 కారణాన్తర యొగేన యొగే యేషాం సమా మతిః

తే ఽనయొన్యేన చ తుష్యన్తి బహు మన్యన్తి చాసకృత

7 తస్యైవ తు మనుష్యస్య సా సా బుథ్ధిస తథా తథా

కాలయొగవిపర్యాసం పరాప్యాన్యొన్యం విపథ్యతే

8 అచిన్త్యత్వాథ ధి చిత్తానాం మనుష్యాణాం విశేషతః

చిత్తవైకల్యమ ఆసాథ్య సా సా బుథ్ధిః పరజాయతే

9 యదా హి వైథ్యః కుశలొ జఞాత్వా వయాధిం యదావిధి

భేషజం కురుతే యొగాత పరశమార్దమ ఇహాభిభొ

10 ఏవం కార్యస్య యొగార్దం బుథ్ధిం కుర్వన్తి మానవాః

పరజ్ఞయా హి సవయా యుక్తాస తాం చ నిన్థతి మానవాః

11 అన్యయా యౌవనే మర్త్యొ బుథ్ధ్యా భవతి మొహితః

మధ్యే ఽనయయా జరాయాం తు సొ ఽనయాం రొచయతే మతిమ

12 వయసనం వా పునర ఘొరం సమృథ్ధిం వాపి తాథృశీమ

అవాప్య పురుషొ భొజ కురుతే బుథ్ధివైకృతమ

13 ఏకస్మిన్న ఏవ పురుషే సా సా బుథ్ధిస తథా తథా

భవత్య అనిత్య పరజ్ఞత్వాత సా తస్యైవ న రొచతే

14 నిశ్చిత్య తు యదా పరజ్ఞం యాం మతిం సాధు పశ్యతి

తస్యాం పరకురుతే భావం సా తస్యొథ్యొగ కారికా

15 సర్వొ హి పురుషొ భొజ సాధ్వ ఏతథ ఇతి నిశ్చితః

కర్తుమ ఆరభతే పరీతొ మరణాథిషు కర్మసు

16 సర్వే హి యుక్తిం విజ్ఞాయ పరజ్ఞాం చాపి సవకాం నరాః

చేష్టన్తే వివిధాశ చేష్టా హితమ ఇత్య ఏవ జానతే

17 ఉపజాతా వయసనజా యేయమ అథ్య మతిర మమ

యువయొస తాం పరవక్ష్యామి మమ శొకవినాశినీమ

18 పరజాపతిః పరజాః సృష్ట్వా కర్మ తాసు విధాయ చ

వర్ణే వర్ణే సమాథ్ధత్త ఏకైకం గుణవత్తరమ

19 బరాహ్మణే థమమ అవ్యగ్రం కషత్రియే తేజ ఉత్తమమ

థాక్ష్యం వైశ్యే చ శూథ్రే చ సర్వవర్ణానుకూలతామ

20 అథాన్తొ బరాహ్మణొ ఽసాధుర నిస్తేజాః కషత్రియొ ఽధమః

అథక్షొ నిన్థ్యతే వైశ్యః శూథ్రశ చ పరతికూలవాన

21 సొ ఽసమి జాతః కులే శరేష్ఠే బరాహ్మణానాం సుపూజితే

మన్థభాగ్యతయాస్మ్య ఏతం కషత్రధర్మమ అను షఠితః

22 కషత్రధర్మం విథిత్వాహం యథి బరాహ్మణ్య అసంశ్రితమ

పరకుర్యాం సుమహత కర్మ న మే తత సాధు సంమతమ

23 ధారయిత్వా ధనుర విథ్యం థివ్యాన్య అస్త్రాణి చాహవే

పితరం నిహతం థృష్ట్వా కిం ను వక్ష్యామి సంసథి

24 సొ ఽహమ అథ్య యదాకామం కషత్రధర్మమ ఉపాస్య తమ

గన్తాస్మి పథవీం రాజ్ఞః పితుశ చాపి మహాథ్యుతేః

25 అథ్య సవప్స్యన్తి పాఞ్చాలా విశ్వస్తా జితకాశినః

విముక్తయుగ్య కవచా హర్షేణ చ సమన్వితాః

వయం జితా మతాశ చైషాం శరాన్తా వయాయమ అనేన చ

26 తేషాం నిశి పరసుప్తానాం సవస్దానాం శిబిరే సవకే

అవస్కన్థం కరిష్యామి శిబిరస్యాథ్య థుష్కరమ

27 తాన అవస్కన్థ్య శిబిరే పరేతభూతాన విచేతసః

సూథయిష్యామి విక్రమ్య మఘవాన ఇవ థానవాన

28 అథ్య తాన సహితాన సర్వాన ధృష్టథ్యుమ్నపురొగమాన

సూథయిష్యామి విక్రమ్య కక్షం థీప్త ఇవానలః

నిహత్య చైవ పాఞ్చాలాఞ శాన్తిం లబ్ధాస్మి సత్తమ

29 పాఞ్చాలేషు చరిష్యామి సూథయన్న అథ్య సంయుగే

పినాక పాణిః సంక్రుథ్ధః సవయం రుథ్రః పశుష్వ ఇవ

30 అథ్యాహం సర్వపాఞ్చాలాన నిహత్య చ నికృత్య చ

అర్థయిష్యామి సంక్రుథ్ధొ రణే పాణ్డుసుతాంస తదా

31 అథ్యాహం సర్వపాఞ్చాలైః కృత్వా భూమిం శరీరిణీమ

పరహృత్యైకైకశస తేభ్యొ భవిష్యామ్య అనృణః పితుః

32 థుర్యొధనస్య కర్ణస్య భీష్మ సైన్ధవయొర అపి

గమయిష్యామి పాఞ్చాలాన పథవీమ అథ్య థుర్గమామ

33 అథ్య పాఞ్చాలరాజస్య ధృష్టథ్యుమ్నస్య వై నిశి

విరాత్రే పరమదిష్యామి పశొర ఇవ శిరొ బలాత

34 అథ్య పాఞ్చాల పాణ్డూనాం శయితాన ఆత్మజాన నిశి

ఖడ్గేన నిశితేనాజౌ పరమదిష్యామి గౌతమ

35 అథ్య పాఞ్చాల సేనాం తాం నిహత్య నిశి సౌప్తికే

కృతకృత్యః సుఖీ చైవ భవిష్యామి మహామతే