సభా పర్వము - అధ్యాయము - 60
| ←ముందరి అధ్యాయము | వ్యాస మహాభారతము (సభా పర్వము - అధ్యాయము - 60) వేద వ్యాసుడు |
తరువాతి అధ్యాయము→ |
| వ్యాస మహాభారతము | |||||||||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| |||||||||||||||||||||
1 [వై]
ధిగ అస్తు కషత్తారమ ఇతి బరువాణొ; థర్పేణ మత్తొ ధృతరాష్ట్రస్య పుత్రః
అవైక్షత పరాతికామీం సభాయామ; ఉవాచ చైనం పరమార్యమధ్యే
2 తవం పరాతికామిన థరౌపథీమ ఆనయస్వ; న తే భయం విథ్యతే పాణ్డవేభ్యః
కషత్తా హయ అయం వివథత్య ఏవ భీరుర; న చాస్మాకం వృథ్ధికామః సథైవ
3 ఏవమ ఉక్తః పరాతికామీ ససూతః; పరాయాచ ఛీఘ్రం రాజవచొ నిశమ్య
పరవిశ్య చ శవేవ స సింహగొష్ఠం; సమాసథన మహిషీం పాణ్డవానామ
4 [పర]
యుధిష్ఠిరే థయూతమథేన మత్తే; థుర్యొధనొ థరౌపథి తవామ అజైషీత
సా పరపథ్య తవం ధృతరాష్ట్రస్య వేశ్మ; నయామి తవాం కర్మణే యాజ్ఞసేని
5 [థ]
కదం తవ ఏవం వథసి పరాతికామిన; కొ వై థీవ్యేథ భార్యయయా రాజపుత్రః
మూఢొ రాజా థయూతమథేన మత్త; ఆహొ నాన్యత కైతవమ అస్య కిం చిత
6 [ప]
యథా నాభూత కైతవమ అన్యథ అస్య; తథాథేవీత పాణ్డవొ ఽజాతశత్రుః
నయస్తాః పూర్వం భరాతరస తేన రాజ్ఞా; సవయం చాత్మా తవమ అదొ రాజపుత్రి
7 [థ]
గచ్ఛ తవం కితవం గత్వా సభాయాం పృచ్ఛ సూతజ
కిం ను పూర్వం పరాజైషీర ఆత్మానం మాం ను భారత
ఏతజ జఞాత్వా తవమ ఆగచ్ఛ తతొ మాం నయసూతజ
8 [వ]
సభాం గత్వా స చొవాచ థరౌపథ్యాస తథ వచస తథా
కస్యేశొ నః పరాజైషీర ఇతి తవామ ఆహ థరౌపథీ
కిం ను పూర్వం పరాజైషీర ఆత్మానమ అద వాపి మామ
9 యుధిష్ఠిరస తు నిశ్చేష్టొ గతసత్త్వ ఇవాభవత
న తం సూతం పరత్యువాచ వచనం సాధ్వ అసాధు వా
10 [థుర]
ఇహైత్య కృష్ణా పాఞ్చాలీ పరశ్నమ ఏతం పరభాషతామ
ఇహైవ సర్వే శృణ్వన్తు తస్యా అస్య చ యథ వచః
11 [వ]
స గత్వా రాజభవనం థుర్యొధన వశానుగః
ఉవాచ థరౌపథీం సూతః పరాతికామీ వయదన్న ఇవ
12 సభ్యాస తవ అమీ రాజపుత్ర్య ఆహ్వయన్తి; మన్యే పరాప్తః సంక్షయః కౌరవాణామ
న వై సమృథ్ధిం పాలయతే లఘీయాన; యత తవం సభామ ఏష్యసి రాజపుత్రి
13 [థరౌ]
ఏవం నూనం వయథధాత సంవిధాతా; సపర్శావ ఉభౌ సపృశతొ వీర బాలౌ
ధర్మం తవ ఏకం పరమం పరాహ లొకే; స నః శమం ధాస్యతి గొప్యమానః
14 [వై]
యుధిష్ఠిరస తు తచ ఛరుత్వా థుర్యొధన చికీర్షితమ
థరౌపథ్యా సంమతం థూతం పరాహిణొథ భరతర్షభ
15 ఏకవస్త్రా అధొ నీవీ రొథమానా రజస్వలా
సభామ ఆగమ్య పాఞ్చాలీ శవశురస్యాగ్రతొ ఽభవత
16 తతస తేషాం ముఖమ ఆలొక్య రాజా; థుర్యొధనః సూతమ ఉవాచ హృష్టః
ఇహైవైతామ ఆనయ పరాతికామిన; పరత్యక్షమ అస్యాః కురవొ బరువన్తు
17 తతః సూతస తస్య వశానుగామీ; భీతశ చ కొపాథ థరుపథాత్మజాయాః
విహాయ మానం పునర ఏవ సభ్యాన; ఉవాచ కృష్ణాం కిమ అహం బరవీమి
18 [థుర]
థుఃశాసనైష మమ సూతపుత్రొ; వృకొథరాథ ఉథ్విజతే ఽలపచేతాః
సవయం పరగృహ్యానయ యాజ్ఞసేనీం; కిం తే కరిష్యన్త్య అవశాః సపత్నాః
19 తతః సముత్దాయ స రాజపుత్రః; శరుత్వా భరాతుః కొపవిరక్త థృష్టిః
పరవిశ్య తథ వేశ్మ మహారదానామ; ఇత్య అబ్రవీథ థరౌపథీం రాజపుత్రీమ
20 ఏహ్య ఏహి పాఞ్చాలి జితాసి కృష్ణే; థుర్యొధనం పశ్య విముక్తలజ్జా
కురూన భజస్వాయత పథ్మనేత్రే; ధర్మేణ లబ్ధాసి సభాం పరైహి
21 తతః సముత్దాయ సుథుర్మనాః సా; వివర్ణమ ఆమృజ్య ముఖం కరేణ
ఆర్తా పరథుథ్రావ యతః సత్రియస తా; వృథ్ధస్య రాజ్ఞః కురుపుంగవస్య
22 తతొ జవేనాభిససార రొషాథ; థుఃశాసనస తామ అభిగర్జమానః
థీర్ఘేషు నీలేష్వ అద చొర్మి మత్సు; జగ్రాహ కేశేషు నరేన్థ్రపత్నీమ
23 యే రాజసూయావభృదే జలేన; మహాక్రతౌ మన్త్రపూతేన సిక్తాః
తే పాణ్డవానాం పరిభూయ వీర్యం; బలాత పరమృష్టా ధృతరాష్ట్ర జేన
24 స తాం పరామృశ్య సభా సమీపమ; ఆనీయ కృష్ణామ అతికృష్ణ కేశీమ
థుఃశాసనొ నాదవతీమ అనాదవచ; చకర్ష వాయుః కథలీమ ఇవార్తామ
25 సా కృష్యమాణా నమితాఙ్గయస్తిః; శనైర ఉవాచాథ్య రజస్వలాస్మి
ఏకం చ వాసొ మమ మన్థబుథ్ధే; సభాం నేతుం నార్హసి మామ అనార్య
26 తతొ ఽబరవీత తాం పరసభం నిగృహ్య; కేశేషు కృష్ణేషు తథా స కృష్ణామ
కృష్ణం చ జిష్ణుం చ హరిం నరం చ; తరాణాయ విక్రొశ నయామి హి తవామ
27 రజస్వలా వా భవ యాజ్ఞసేని; ఏకామ్బరా వాప్య అద వా వివస్త్రా
థయూతే జితా చాసి కృతాసి థాసీ; థాసీషు కామశ చ యదొపజొషమ
28 పరకీర్ణకేశీ పతితార్ధ వస్త్రా; థుఃశాసనేన వయవధూయమానా
హరీమత్య అమర్షేణ చ థహ్యమానా; శనైర ఇథం వాక్యమ ఉవాచ కృష్ణా
29 ఇమే సభాయామ ఉపథిష్ట శాస్త్రాః; కరియావన్తః సర్వ ఏవేన్థ్ర కల్పాః
గురు సదానా గురవశ చైవ సర్వే; తేషామ అగ్రే నొత్సహే సదాతుమ ఏవమ
30 నృశంసకర్మంస తవమ అనార్య వృత్త; మా మాం వివస్త్రాం కృధి మా వికార్షీః
న మర్షయేయుస తవ రాజపుత్రాః; సేన్థ్రాపి థేవా యథి తే సహాయాః
31 ధర్మే సదితొ ధర్మసుతశ చ రాజా; ధర్మశ చ సూక్ష్మొ నిపుణొపలభ్యః
వాచాపి భర్తుః పరమాణు మాత్రం; నేచ్ఛసి థొషం సవగుణాన విషృజ్య
32 ఇథం తవ అనార్యం కురువీరమధ్యే; రజస్వలాం యత పరికర్షసే మామ
న చాపి కశ చిత కురుతే ఽతర పూజాం; ధరువం తవేథం మతమ అన్వపథ్యన
33 ధిగ అస్తు నష్టః ఖలు భారతానాం; ధర్మస తదా కషత్రవిథాం చ వృత్తమ
యత్రాభ్యతీతాం కురు ధర్మవేలాం; పరేక్షన్తి సర్వే కురవః సభాయామ
34 థరొణస్య భీష్మస్య చ నాస్తి సత్త్వం; ధరువం తదైవాస్య మహాత్మనొ ఽపి
రాజ్ఞస తదా హీమమ అధర్మమ ఉగ్రం; న లక్షయన్తే కురువృథ్ధ ముఖ్యాః
35 తదా బరువన్తీ కరుణం సుమధ్యమా; కాక్షేణ భర్తౄన కుపితాన అపశ్యత
సా పాణ్డవాన కొపపరీత థేహాన; సంథీపయామ ఆస కటాక్ష పాతైః
36 హృతేన రాజ్యేన తదా ధనేన; రత్నైశ చ ముఖ్యైర న తదా బభూవ
యదార్తయా కొపసమీరితేన; కృష్ణా కటాక్షేణ బభూవ థుఃఖమ
37 థుఃశాసనశ చాపి సమీక్ష్య కృష్ణామ; అవేక్షమాణాం కృపణాన పతీంస తాన
ఆధూయ వేగేన విసంజ్ఞకల్పామ; ఉవాచ థాసీతి హసన్న ఇవొగ్రః
38 కర్ణస తు తథ వాక్యమ అతీవ హృష్టః; సంపూజయామ ఆస హసన సశబ్థమ
గాన్ధారరాజః సుబలస్య పుత్రస; తదైవ థుఃశాసనమ అభ్యనన్థత
39 సభ్యాస తు యే తత్ర బభూవుర అన్యే; తాభ్యామ ఋతే ధార్తరాష్ట్రేణ చైవ
తేషామ అభూథ థుఃఖమ అతీవ కృష్ణాం; థృష్ట్వా సభాయాం పరికృష్యమాణామ
40 [భీస్మ]
న ధర్మసౌక్ష్మ్యాత సుభగే వివక్తుం; శక్నొమి తే పరశ్నమ ఇమం యదావత
అస్వొ హయ అశక్తః పణితుం పరస్వం; సత్రియశ చ భర్తుర వశతాం సమీక్ష్య
41 తయజేత సర్వాం పృదివీం సమృథ్ధాం; యుధిష్ఠిరః సత్యమ అదొ న జహ్యాత
ఉక్తం జితొ ఽసమీతి చ పాణ్డవేన; తస్మాన న శక్నొమి వివేక్తుమ ఏతత
42 థయూతే ఽథవితీయః శకునిర నరేషు; కున్తీసుతస తేన నిసృష్టకామః
న మన్యతే తాం నికృతిం మహాత్మా; తస్మాన న తే పరశ్నమ ఇమం బరవీమి
43 [థ]
ఆహూయ రాజా కుశలైః సభాయాం; థుష్టాత్మభిర నైకృతికైర అనార్యైః
థయూతప్రియైర నాతికృత పరయత్నః; కస్మాథ అయం నామ నిసృష్టకామః
44 స శుథ్ధభావొ నికృతిప్రవృత్తిమ; అబుధ్యమానః కురుపాణ్డవాగ్ర్యః
సంభూయ సర్వైశ చ జితొ ఽపి యస్మాత; పశ్చాచ చ యత కైతవమ అభ్యుపేతః
45 తిష్ఠన్తి చేమే కురవః సభాయామ; ఈశాః సుతానాం చ తదా సనుషాణామ
సమీక్ష్య సర్వే మమ చాపి వాక్యం; విబ్రూత మే పరశ్నమ ఇమం యదావత
46 [వ]
తదా బరువన్తీం కరుణం రుథన్తీమ; అవేక్షమాణామ అసకృత పతీంస తాన
థుఃశాసనః పరుషాణ్య అప్రియాణి; వాక్యాన్య ఉవాచామధురాణి చైవ
47 తాం కృష్యమాణాం చ రజస్వలాం చ; సరస్తొత్తరీయామ అతథర్హమాణామ
వృకొథరః పరేక్ష్య యుధిష్ఠిరం చ; చకార కొపం పరమార్తరూపః