సభా పర్వము - అధ్యాయము - 45
| ←ముందరి అధ్యాయము | వ్యాస మహాభారతము (సభా పర్వము - అధ్యాయము - 45) వేద వ్యాసుడు |
తరువాతి అధ్యాయము→ |
| వ్యాస మహాభారతము | |||||||||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| |||||||||||||||||||||
1 [వ]
అనుభూయ తు రాజ్ఞస తం రాజసూయం మహాక్రతుమ
యుధిష్ఠిరస్య నృపతేర గాన్ధారీ పుత్ర సంయుతః
2 పరియకృన మతమ ఆజ్ఞాయ పూర్వం థుర్యొధనస్య తత
పరజ్ఞా చక్షుషమ ఆసీనం శకునిః సౌబలస తథా
3 థుర్యొధన వచొ శరుత్వా ధృతరాష్ట్రం జనాధిపమ
ఉపగమ్య మహాప్రాజ్ఞం శకునిర వాక్యమ అబ్రవీత
4 థుర్యొధనొ మహారాజ వివర్ణొ హరిణః కృశః
థీనశ చిన్తాపరశ చైవ తథ విథ్ధి భరతర్షభ
5 న వై పరీక్షసే సమ్యగ అసహ్యం శత్రుసంభవమ
జయేష్ఠపుత్రస్య శొకం తవం కిమర్దం నావబుధ్యసే
6 [ధ]
థుర్యొధన కుతొ మూలం భృశమ ఆర్తొ ఽసి పుత్రక
శరొతవ్యశ చేన మయా సొ ఽరదొ బరూహి మే కురునన్థన
7 అయం తవాం శకునిః పరాహ వివర్ణం హరిణం కృశమ
చిన్తయంశ చ న పశ్యామి శొకస్య తవ సంభవమ
8 ఐశ్వర్యం హి మహత పుత్ర తవయి సర్వం సమర్పితమ
భరాతరః సుహృథశ చైవ నాచరన్తి తవాప్రియమ
9 ఆచ్ఛాథయసి పరావారాన అశ్నాసి పిశితౌథనమ
ఆజానేయా వహన్తి తవాం కేనాసి హరిణః కృశః
10 శయనాని మహార్హాణి యొషితశ చ మనొరమాః
గుణవన్తి చ వేశ్మాని విహారాశ చ యదాసుఖమ
11 థేవానామ ఇవ తే సర్వం వాచి బథ్ధం న సంశయః
సథీన ఇవ థుర్ధర్షః కస్మాచ ఛొచసి పుత్రక
12 [థ]
అశ్నామ్య ఆచ్ఛాథయే చాహం యదా కుపురుషస తదా
అమర్షం ధారయే చొగ్రం తితిక్షన కాలపర్యయమ
13 అమర్షణః సవాః పరకృతీర అభిభూయ పరే సదితాః
కలేశాన ముముక్షుః పరజాన స వై పురుష ఉచ్యతే
14 సంతొషొ వై శరియం హన్తి అభిమానశ చ భారత
అనుక్రొశ భయే చొభే యైర వృతొ నాశ్నుతే మహత
15 న మామ అవతి తథ భుక్తం శరియం థృష్ట్వా యుధిష్ఠిరే
జవలన్తీమ ఇవ కౌన్తేయే వివర్ణకరణీం మమ
16 సపత్నాన ఋధ్యత ఆత్మానం హీయమానం నిశామ్య చ
అథృశ్యామ అపి కౌన్తేయే సదితాం పశ్యన్న ఇవొథ్యతామ
తస్మాథ అహం వివర్ణశ చ థీనశ చ హరిణః కృశః
17 అష్టాశీతి సహస్రాణి సనాతకా గృహమేధినః
తరింశథ థాసీక ఏకైకొ యాన బిభర్తి యుధిష్ఠిరః
18 థశాన్యాని సహస్రాణి నిత్యం తత్రాన్నమ ఉత్తమమ
భుఞ్జతే రుక్మపాత్రీభిర యుధిష్ఠిర నివేశనే
19 కథలీ మృగమొకాని కృష్ణ శయామారుణాని చ
కామ్బొజః పరాహిణొత తస్మై పరార్ధ్యాన అపి కమ్బలాన
20 రదయొషిథ గవాశ్వస్య శతశొ ఽద సహస్రశః
తరింశతం చొష్ట్ర వామీనాం శతాని విచరన్త్య ఉత
21 పృదగ్విధాని రత్నాని పార్దివాః పృదివీపతే
ఆహరన కరతుముఖ్యే ఽసమిన కున్తీపుత్రాయ భూరిశః
22 న కవచిథ ధి మయా థృష్టస తాథృశొ నైవ చ శరుతః
యాథృగ ధనాగమొ యజ్ఞే పాణ్డుపుత్రస్య ధీమతః
23 అపర్యన్తం ధనౌఘం తం థృష్ట్వా శత్రొర అహం నృప
శర్మ నైవాధిగచ్ఛామి చిన్తయానొ ఽనిశం విభొ
24 బరాహ్మణా వాటధానాశ చ గొమన్తః శతసంఘశః
తరైఖర్వం బలిమ ఆథాయ థవారి తిష్ఠన్తి వారితాః
25 కమణ్డలూన ఉపాథాయ జాతరూపమయాఞ శుభాన
ఏవం బలిం సమాథాయ పరవేశం లేభిరే తతః
26 యన నైవ మధు శక్రాయ ధారయన్త్య అమర సత్రియః
తథ అస్మై కాంస్యమ ఆహార్షీథ వారుణం కలశొథధిః
27 శైక్యం రుక్మసహస్రస్య బహురత్నవిభూషితమ
థృష్ట్వా చ మమ తత సర్వం జవర రూపమ ఇవాభవత
28 గృహీత్వా తత తు గచ్ఛన్తి సముథ్రౌ పూర్వథక్షిణౌ
తదైవ పశ్చిమం యాన్తి గృహీత్వా భరతర్షభ
29 ఉత్తరం తు న గచ్ఛన్తి వినా తాత పతత్రిభిః
ఇథం చాథ్భుతమ అత్రాసీత తన మే నిగథతః శృణు
30 పూర్ణే శతసహస్రే తు విప్రాణాం పరివిష్యతామ
సదాపితా తత్ర సంజ్ఞాభూచ ఛఙ్ఖొ ధమాయతి నిత్యశః
31 ముహుర ముహుః పరనథతస తస్య శఙ్ఖస్య భారత
ఉత్తమం శబ్థమ అశ్రౌషం తతొ రొమాణి మే ఽహృషన
32 పార్దివైర బహుభిః కీర్ణమ ఉపస్దానం థిథృక్షుభిః
సర్వరత్నాన్య ఉపాథాయ పార్దివా వై జనేశ్వర
33 యజ్ఞే తస్య మహారాజ పాణ్డుపుత్రస్య ధీమతః
వైశ్యా ఇవ మహీపాలా థవిజాతిపరివేషకాః
34 న సా శరీర థేవరాజస్య యమస్య వరుణస్య వా
గుహ్యకాధిపతేర వాపి యా శరీరాజన యుధిష్ఠిరే
35 తాం థృష్ట్వా పాణ్డుపుత్రస్య శరియం పరమికామ అహమ
శాన్తిం న పరిగచ్ఛామి థహ్యమానేన చేతసా
36 [ష]
యామ ఏతామ ఉత్తమాం లక్ష్మీం థృష్టవాన అసి పాణ్డవే
తస్యాః పరాప్తావ ఉపాయం మే శృణు సత్యపరాక్రమ
37 అహమ అక్షేష్వ అభిజ్ఞాతః పృదివ్యామ అపి భారత
హృథయజ్ఞః పణజ్ఞశ చ విశేషజ్ఞశ చ థేవనే
38 థయూతప్రియశ చ కౌన్తేయొ న చ జానాతి థేవితుమ
ఆహూతశ చైష్యతి వయక్తం థీవ్యావేత్య ఆహ్వయస్వ తమ
39 [వ]
ఏవమ ఉక్తః శకునినా రాజా థుర్యొధనస తథా
ధృతరాష్ట్రమ ఇథం వాక్యమ అపథాన్తరమ అబ్రవీత
40 అయమ ఉత్సహతే రాజఞ శరియమ ఆహర్తుమ అక్షవిత
థయూతేన పాణ్డుపుత్రస్య తథనుజ్ఞాతుమ అర్హసి
41 [ధ]
కషత్తా మన్త్రీ మహాప్రాజ్ఞః సదితొ యస్యాస్మి శాసనే
తేన సంగమ్య వేత్స్యామి కార్యస్యాస్య వినిశ్చయమ
42 స హి ధర్మం పురస్కృత్య థీర్ఘథర్శీ పరం హితమ
ఉభయొః పక్షయొర యుక్తం వక్ష్యత్య అర్దవినిశ్చయమ
43 [థ]
నివర్తయిష్యతి తవాసౌ యథి కషత్తా సమేష్యతి
నివృత్తే తవయి రాజేన్థ్ర మరిష్యే ఽహమ అసంశయమ
44 స మయి తవం మృతే రాజన విథురేణ సుఖీ భవ
భొక్ష్యసే పృదివీం కృత్స్నాం కిం మయా తవం కరిష్యసి
45 [వ]
ఆర్తవాక్యం తు తత తస్య పరణయొక్తం నిశమ్య సః
ధృతరాష్ట్రొ ఽబరవీత పరేష్యాన థుర్యొధన మతే సదితః
46 సదూణా సహస్రైర బృహతీం శతథ్వారాం సభాం మమ
మనొరమాం థర్శనీయామ ఆశు కుర్వన్తు శిల్పినః
47 తతః సంస్తీర్య రత్నైస తామ అక్షాన ఆవాప్య సర్వశః
సుకృతాం సుప్రవేశాం చ నివేథయత మే శనైః
48 థుర్యొధనస్య శాన్త్య అర్దమ ఇతి నిశ్చిత్య భూమిపః
ధృతరాష్ట్రొ మహారాజ పరాహిణొథ విథురాయ వై
49 అపృష్ట్వా విథురం హయ అస్య నాసీత కశ చిథ వినిశ్చయః
థయూతథొషాంశ చ జానన సపుత్రస్నేహాథ అకృష్యత
50 తచ ఛరుత్వా విథురొ ధీమాన కలిథ్వారమ ఉపస్దితమ
వినాశముఖమ ఉత్పన్నం ధృతరాష్ట్రమ ఉపాథ్రవత
51 సొ ఽభిగమ్య మహాత్మానం భరాతా భరాతరమ అగ్రజమ
మూర్ధ్నా పరణమ్య చరణావ ఇథం వచనమ అబ్రవీత
52 నాభినన్థామి తే రాజన వయవసాయమ ఇమం పరభొ
పుత్రైర భేథొ యదా న సయాథ థయూతహేతొస తదా కురు
53 [ధృ]
కషత్తః పుత్రేషు పుత్రైర మే కలహొ న భవిష్యతి
థివి థేవాః పరసాథం నః కరిష్యన్తి న సంశయః
54 అశుభం వా శుభం వాపిహితం వా యథి వాహితమ
పరవర్తతాం సుహృథ థయూతం థిష్టమ ఏతన న సంశయః
55 మయి సంనిహితే చైవ భీష్మే చ భరతర్షభే
అనయొ థైవవిహితొ న కదం చిథ భవిష్యతి
56 గచ్ఛ తవం రదమ ఆస్దాయ హయైర వాతసమైర జవే
ఖాణ్డవ పరస్దమ అథ్యైవ సమానయ యుధిష్ఠిరమ
57 న వార్యొ వయవసాయొ మే విథురైతథ బరవీమి తే
థైవమ ఏవ పరం మన్యే యేనైతథ ఉపపథ్యతే
58 ఇత్య ఉక్తొ విథురొ ధీమాన నైతథ అస్తీతి చిన్తయన
ఆపగేయం మహాప్రాజ్ఞమ అభ్యగచ్ఛత సుథుఃఖితః