సభా పర్వము - అధ్యాయము - 13
| ←ముందరి అధ్యాయము | వ్యాస మహాభారతము (సభా పర్వము - అధ్యాయము - 13) వేద వ్యాసుడు |
తరువాతి అధ్యాయము→ |
| వ్యాస మహాభారతము | |||||||||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| |||||||||||||||||||||
1 [క]
సర్వైర గుణైర మహారాజ రాజసూయం తవమ అర్హసి
జానతస తవ ఏవ తే సర్వం కిం చిథ వక్ష్యామి భారత
2 జామథగ్న్యేన రామేణ కషత్రం యథ అవశేషితమ
తస్మాథ అవరజం లొకే యథ ఇథం కషత్రసంజ్ఞితమ
3 కృతొ ఽయం కులసంకల్పః కషత్రియైర వసుధాధిప
నిథేశవాగ్భిస తత తే హ విథితం భరతర్షభ
4 ఐలస్యేక్ష్వాకు వంశస్య పరకృతిం పరిచక్షతే
రాజానః శరేణి బథ్ధాశ చ తతొ ఽనయే కషత్రియా భువి
5 ఐల వంశ్యాస తు యే రాజంస తదైవేక్ష్వాకవొ నృపాః
తాని చైకశతం విథ్ధి కులాని భరతర్షభ
6 యయాతేస తవ ఏవ భొజానాం విస్తరొ ఽతిగుణొ మహాన
భజతే చ మహారాజ విస్తరః స చతుర్థశమ
7 తేషాం తదైవ తాం లక్ష్మీం సర్వక్షత్రమ ఉపాసతే
సొ ఽవనీం మధ్యమాం భుక్త్వా మిదొ భేథేష్వ అమన్యత
8 చతుర్యుస తవ అపరొ రాజా యస్మిన్న ఏకశతొ ఽభవత
స సామ్రాజ్యం జరాసంధః పరాప్తొ భవతి యొనితః
9 తం స రాజా మహాప్రాజ్ఞ సంశ్రిత్య కిల సర్వశః
రాజన సేనాపతిర జాతః శిశుపాలః పరతాపవాన
10 తమ ఏవ చ మహారాజ శిష్యవత సముపస్దితః
వక్రః కరూషాధిపతిర మాయా యొధీ మహాబలః
11 అపరౌ చ మహావీర్యౌ మహాత్మానౌ సమాశ్రితౌ
జరాసంధం మహావీర్యం తౌ హంసడిభకావ ఉభౌ
12 థన్తవక్రః కరూషశ చ కలభొ మేఘవాహనః
మూర్ధ్నా థివ్యం మణిం బిభ్రథ యం తం భూతమణిం విథుః
13 మురం చ నరకం చైవ శాస్తి యొ యవనాధిపౌ
అపర్యన్త బలొ రాజా పరతీచ్యాం వరుణొ యదా
14 భగథత్తొ మహారాజ వృథ్ధస తవ పితుః సఖా
స వాచా పరణతస తస్య కర్మణా చైవ భారత
15 సనేహబథ్ధస తు పితృవన మనసా భక్తిమాంస తవయి
పరతీచ్యాం థక్షిణం చాన్తం పృదివ్యాః పాతి యొ నృపః
16 మాతులొ భవతః శూరః పురుజిత కున్తివర్ధనః
స తే సంనతిమాన ఏకః సనేహతః శత్రుతాపనః
17 జరాసంధం గతస తవ ఏవం పురా యొ న మయా హతః
పురుషొత్తమ విజ్ఞాతొ యొ ఽసౌ చేథిషు థుర్మతిః
18 ఆత్మానం పరతిజానాతి లొకే ఽసమిన పురుషొత్తమమ
ఆథత్తే సతతం మొహాథ యః స చిహ్నం చ మామకమ
19 వఙ్గ పుణ్డ్ర కిరాతేషు రాజా బలసమన్వితః
పౌణ్డ్రకొ వాసుథేవేతి యొ ఽసౌ లొకేషు విశ్రుతః
20 చతుర్యుః స మహారాజ భొజ ఇన్థ్ర సఖొ బలీ
విథ్యా బలాథ యొ వయజయత పాణ్డ్య కరదక కైశికాన
21 భరాతా యస్యాహృతిః శూరొ జామథగ్న్య సమొ యుధి
స భక్తొ మాగధం రాజా భీష్మకః పరవీరహా
22 పరియాణ్య ఆచరతః పరహ్వాన సథా సంబన్ధినః సతః
భజతొ న భజత్య అస్మాన అప్రియేషు వయవస్దితః
23 న కులం న బలం రాజన్న అభిజానంస తదాత్మనః
పశ్యమానొ యశొ థీప్తం జరాసంధమ ఉపాశ్రితః
24 ఉథీచ్యభొజాశ చ తదా కులాన్య అష్టా థశాభిభొ
జరాసంధ భయాథ ఏవ పరతీచీం థిశమ ఆశ్రితాః
25 శూరసేనా భథ్ర కారా బొధాః శాల్వాః పతచ చరాః
సుస్దరాశ చ సుకుట్టాశ చ కుణిన్థాః కున్తిభిః సహ
26 శాల్వేయానాం చ రాజానః సొథర్యానుచరైః సహ
థక్షిణా యే చ పాఞ్చాలాః పూర్వాః కున్తిషు కొశలాః
27 తదొత్తరాం థిశం చాపి పరిత్యజ్య భయార్థితాః
మత్స్యాః సంన్యస్తపాథాశ చ థక్షిణాం థిశమ ఆశ్రితాః
28 తదైవ సర్వపాఞ్చాలా జరాసంధ భయార్థితాః
సవరాష్ట్రం సంపరిత్యజ్య విథ్రుతాః సర్వతొథిశమ
29 కస్య చిత తవ అద కాలస్య కంసొ నిర్మద్య బాన్ధవాన
బార్హథ్రద సుతే థేవ్యావ ఉపాగచ్ఛథ వృదా మతిః
30 అస్తిః పరాప్తిశ చ నామ్నా తే సహథేవానుజే ఽబలే
బలేన తేన స జఞాతీన అభిభూయ వృదా మతిః
31 శరైష్ఠ్యం పరాప్తః స తస్యాసీథ అతీవాపనయొ మహాన
భొజరాజన్య వృథ్ధైస తు పీడ్యమానైర థురాత్మనా
32 జఞాతిత్రాణమ అభీప్సథ్భిర అస్మత సంభావనా కృతా
థత్త్వాక్రూరాయ సుతనుం తామ ఆహుక సుతాం తథా
33 సంకర్షణ థవితీయేన జఞాతికార్యం మయా కృతమ
హతౌ కంస సునామానౌ మయా రామేణ చాప్య ఉత
34 భయే తు సముపక్రాన్తే జరాసంధే సముథ్యతే
మన్త్రొ ఽయం మన్త్రితొ రాజన కులైర అష్టా థశావరైః
35 అనారమన్తొ నిఘ్నన్తొ మహాస్త్రైః శతఘాతిభిః
న హన్యామ వయం తస్య తరిభిర వర్షశతైర బలమ
36 తస్య హయ అమరసంకాశౌ బలేణ బలినాం వరౌ
నామభ్యాం హంసడిభకావ ఇత్య ఆస్తాం యొధసత్తమౌ
37 తావ ఉభౌ సహితౌ వీరౌ జరాసంధశ చ వీర్యవాన
తరయస తరయాణాం లొకానాం పర్యాప్తా ఇతి మే మతిః
38 న హి కేవలమ అస్మాకం యావన్తొ ఽనయే చ పార్దివాః
తదైవ తేషామ ఆసీచ చ బుథ్ధిర బుథ్ధిమతాం వర
39 అద హంస ఇతి ఖయాతః కశ చిథ ఆసీన మహాన నృపః
స చాన్యైః సహితొ రాజన సంగ్రామే ఽషటా థశావరైః
40 హతొ హంస ఇతి పరొక్తమ అద కేనాపి భారత
తచ ఛరుత్వా డిభకొ రాజన యమునామ్భస్య అమజ్జత
41 వినా హంసేన లొకే ఽసమిన నాహం జీవితుమ ఉత్సహే
ఇత్య ఏతాం మతిమ ఆస్దాయ డిభకొ నిధనం గతః
42 తదా తు డిభకం శరుత్వా హంసః పరపురంజయః
పరపేథే యమునామ ఏవ సొ ఽపి తస్యాం నయమజ్జత
43 తౌ స రాజా జరాసంధః శరుత్వాప్సు నిధనం గతౌ
సవపురం శూరసేనానాం పరయయౌ భరతర్షభ
44 తతొ వయమ అమిత్రఘ్న తస్మిన పరతిగతే నృపే
పునర ఆనన్థితాః సర్వే మదురాయాం వసామహే
45 యథా తవ అభ్యేత్య పితరం సా వై రాజీవలొచనా
కంస భార్యా జరాసంధం థుహితా మాగధం నృపమ
46 చొథయత్య ఏవ రాజేన్థ్ర పతివ్యసనథుఃఖితా
పతిఘ్నం మే జహీత్య ఏవం పునః పునర అరిన థమ
47 తతొ వయం మహారాజ తం మన్త్రం పూర్వమన్త్రితమ
సంస్మరన్తొ విమనసొ వయపయాతా నరాధిప
48 పృదక్త్వేన థరుతా రాజన సంక్షిప్య మహతీం శరియమ
పరపతామొ భయాత తస్య సధన జఞాతిబాన్ధవాః
49 ఇతి సంచిన్త్య సర్వే సమ పరతీచీం థిశమ ఆశ్రితాః
కుశ సదలీం పురీం రమ్యాం రైవతేనొపశొభితామ
50 పునర నివేశనం తస్యాం కృతవన్తొ వయం నృప
తదైవ థుర్గ సంస్కారం థేవైర అపి థురాసథమ
51 సత్రియొ ఽపి యస్యాం యుధ్యేయుః కిం పునర వృష్ణిపుంగవాః
తస్యాం వయమ అమిత్రఘ్న నివసామొ ఽకుతొభయాః
52 ఆలొక్య గిరిముఖ్యం తం మాధవీ తీర్దమ ఏవ చ
మాధవాః కురుశార్థూల పరాం ముథమ అవాప్నువన
53 ఏవం వయం జరాసంధాథ ఆథితః కృతకిల్బిషాః
సామర్ద్యవన్తః సంబన్ధాథ భవన్తం సముపాశ్రితాః
54 తరియొజనాయతం సథ్మ తరిస్కన్ధం యొజనాథ అధి
యొజనాన్తే శతథ్వారం విక్రమక్రమతొరణమ
అష్టా థశావరైర నథ్ధం కషత్రియైర యుథ్ధథుర్మథైః
55 అష్టా థశసహస్రాణి వరతానాం సన్తి నః కులే
ఆహుకస్య శతం పుత్రా ఏకైకస తరిశతావరః
56 చారు థేష్ణః సహ భరాత్రా చక్రథేవొ ఽద సాత్యకిః
అహం చ రౌహిణేయశ చ సామ్బః శౌరి సమొ యుధి
57 ఏవమ ఏతే రదా సప్త రాజన్న అన్యాన నిబొధ మే
కృతవర్మా అనాధృష్టిః సమీకః సమితింజయః
58 కహ్వః శఙ్కుర నిథాన్తశ చ సప్తైవైతే మహారదాః
పుత్రౌ చాన్ధకభొజస్య వృథ్ధొ రాజా చ తే థశ
59 లొకసంహననా వీరా వీర్యవన్తొ మహాబలాః
సమరన్తొ మధ్యమం థేశం వృష్ణిమధ్యే గతవ్యదాః
60 స తవం సమ్రాడ గుణైర యుక్తః సథా భరతసత్తమ
కషత్రే సమ్రాజమ ఆత్మానం కర్తుమ అర్హసి భారత
61 న తు శక్యం జరాసంధే జీవమానే మహాబలే
రాజసూయస తవయా పరాప్తుమ ఏషా రాజన మతిర మమ
62 తేన రుథ్ధా హి రాజానః సర్వే జిత్వా గిరివ్రజే
కన్థరాయాం గిరీన్థ్రస్య సింహేనేవ మహాథ్విపాః
63 సొ ఽపి రాజా జరాసంధొ యియక్షుర వసుధాధిపైః
ఆరాధ్య హి మహాథేవం నిర్జితాస తేన పార్దివాః
64 స హి నిర్జిత్య నిర్జిత్య పార్దివాన పృతనా గతాన
పురమ ఆనీయ బథ్ధ్వా చ చకార పురుషవ్రజమ
65 వయం చైవ మహారాజ జరాసంధ భయాత తథా
మదురాం సంపరిత్యజ్య గతా థవారవతీం పురీమ
66 యథి తవ ఏనం మహారాజ యజ్ఞం పరాప్తుమ ఇహేచ్ఛసి
యతస్వ తేషాం మొక్షాయ జరాసంధ వధాయ చ
67 సమారమ్భొ హి శక్యొ ఽయం నాన్యదా కురునన్థన
రాజసూయస్య కార్త్స్న్యేన కత్రుం మతిమతాం వర
68 ఇత్య ఏషా మే మతీ రాజన యదా వా మన్యసే ఽనఘ
ఏవంగతే మమాచక్ష్వ సవయం నిశ్చిత్య హేతుభిః