శాంతి పర్వము - అధ్యాయము - 91
←ముందరి అధ్యాయము | వ్యాస మహాభారతము (శాంతి పర్వము - అధ్యాయము - 91) వేద వ్యాసుడు |
తరువాతి అధ్యాయము→ |
వ్యాస మహాభారతము | |||||||||||||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
|
1 యాన అఙ్గిరాః కషత్రధర్మాన ఉతద్యొ బరహ్మ విత తమః
మాన్ధాత్రే యౌవనాశ్వాయ పరీతిమాన అభ్యభాషత
2 స యదానుశశాసైనమ ఉతద్యొ బరహ్మ విత్తమః
తత తే సర్వం పరవక్ష్యామి నిఖిలేన యుధిష్ఠిర
3 ధర్మాయ రాజా భవతి న కామకరణాయ తు
మాన్ధాతర ఏవం జానీహి రాజా లొకస్య రక్షితా
4 రాజా చరతి వై ధర్మం థేవత్వాయైవ గచ్ఛతి
న చేథ ధర్మం స చరతి నరకాయైవ గచ్ఛతి
5 ధర్మే తిష్ఠన్తి భూతాని ధర్మొ రాజని తిష్ఠతి
తం రాజా సాధు యః శాస్తి స రాజా పృదివీపతిః
6 రాజా పరమధర్మాత్మా లక్ష్మీవాన పాప ఉచ్యతే
థేవాశ చ గర్హాం గచ్ఛన్తి ధర్మొ నాస్తీతి చొచ్యతే
7 అధర్మే వర్తమానానామ అర్దసిథ్ధిః పరథృశ్యతే
తథ ఏవ మఙ్గలం సర్వం లొకః సమనువర్తతే
8 ఉచ్ఛిథ్యతే ధర్మవృత్తమ అధర్మొ వర్తతే మహాన
భయమ ఆహుర థివారాత్రం యథా పాపొ న వార్యతే
9 న వేథాన అనువర్తన్తి వరతవన్తొ థవిజాతయః
న యజ్ఞాంస తన్వతే విప్రా యథా పాపొ న వార్యతే
10 వధ్యానామ ఇవ సర్వేషాం మనొ భవతి విహ్వలమ
మనుష్యాణాం మహారాజ యథా పాపొ న వార్యతే
11 ఉభౌ లొకావ అభిప్రేక్ష్య రాజానమ ఋషయః సవయమ
అసృజన సుమహథ భూతమ అయం ధర్మొ భవిష్యతి
12 యస్మిన ధర్మొ విరాజేత తం రాజానం పరచక్షతే
యస్మిన విలీయతే ధర్మం తం థేవా వేషలం విథుః
13 వృషొ హి భగవాన ధర్మొ యస తస్య కురుతే హయ అలమ
వృషలం తం విథుర థేవాస తస్మాథ ధర్మం న లొపయేత
14 ధర్మే వర్ధతి వర్ధన్తి సర్వభూతాని సర్వథా
తస్మిన హరసతి హీయన్తే తస్మాథ ధర్మం పరవర్ధయేత
15 ధనాత సరవతి ధర్మొ హి ధారణాథ వేతి నిశ్చయః
అకార్యాణాం మనుష్యేన్థ్ర స సీమాన్త కరః సమృతః
16 పరభవార్దం హి భూతానాం ధర్మః సృష్టః సవయం భువా
తస్మాత పరవర్ధయేథ ధర్మం పరజానుగ్రహ కారణాత
17 తస్మాథ ధి రాజశార్థూల ధర్మః శరేష్ఠ ఇతి సమృతః
స రాజా యః పరజాః శాస్తి సాధు కృత పురుషర్షభః
18 కామక్రొధావ అనాథృత్య ధర్మమ ఏవానుపాలయేత
ధర్మః శరేయః కరతమొ రాజ్ఞాం భరతసత్తమ
19 ధర్మస్య బరాహ్మణా యొనిస తస్మాత తాన పూజయేత సథా
బరాహ్మణానాం చ మాన్ధాతః కామాన కుర్యాథ అమత్సరీ
20 తేషాం హయ అకామ కరణాథ రాజ్ఞః సంజాయతే భయమ
మిత్రాణి చ న వర్ధన్తే తదామిత్రీ భవన్త్య అపి
21 బరాహ్మణాన వై తథాసూయాథ యథా వైరొచనొ బలిః
అదాస్మాచ ఛరీర అపాక్రామథ యాస్మిన్న ఆసీత పరతాపినీ
22 తతస తస్మాథ అపక్రమ్య సాగచ్ఛత పాకశాసనమ
అద సొ ఽనవతపత పశ్చాచ ఛరియం థృష్ట్వా పురంథరే
23 ఏతత ఫలమ అసూయాయా అభిమానస్య చాభిభొ
తస్మాథ బుధ్యస్వ మాన్ధాతర మా తవా జహ్యాత పరతాపినీ
24 థర్పొ నామ శరియః పుత్రొ జజ్ఞే ఽధర్మాథ ఇతి శరుతిః
తేన థేవాసురా రాజన నీతాః సుబహుశొ వశమ
25 రాజర్షయశ చ బహవస తస్మాథ బుధ్యస్వ పార్దివ
రాజా భవతి తం జిత్వా థాసస తేన పరాజితః
26 స యదా థర్పసహితమ అధర్మం నానుసేవతే
తదా వర్తస్వ మాన్ధాతశ చిరం చేత సదాతుమ ఇచ్ఛసి
27 మత్తాత పరమత్తాత పొగణ్డాథ ఉన్మత్తాచ చ విశేషతః
తథ అభ్యాసాథ ఉపావర్తాథ అహితానాం చ సేవనాత
28 నిగృహీతాథ అమాత్యాచ చ సత్రీభ్యశ చైవ విశేషతః
పర్వతాథ విషమాథ థుర్గాథ ధస్తినొ ఽశవాత సరీసృపాత
29 ఏతేభ్యొ నిత్యయత్తః సయాన నక్తంచర్యాం చ వర్జయేత
అత్య ఆయం చాతి మానం చ థమ్భం కరొధం చ వర్జయేత
30 అవిజ్ఞాతాసు చ సత్రీషు కలీబాసు సవైరిణీషు చ
పరభార్యాసు కన్యాసు నాచరేన మైదునం నృపః
31 కులేషు పాపరక్షాంసి జాయన్తే వర్ణసంకరాత
అపుమాంసొ ఽఙగహీనాశ చ సదూలజిహ్వా విచేతసః
32 ఏతే చాన్యే చ జాయన్తే యథా రాజా పరమాథ్యతి
తస్మాథ రాజ్ఞా విశేషేణ వర్తితవ్యం పరజాహితే
33 కషత్రియస్య పరమత్తస్య థొషః సంజాయతే మహాన
అధర్మాః సంప్రవర్తన్తే పరజా సంకరకారకాః
34 అశీతే విథ్యతే శీతం శీతే శీతం న విథ్యతే
అవృష్టిర అతి వృష్టిశ చ వయాధిశ చావిశతి పరజాః
35 నక్షత్రాణ్య ఉపతిష్ఠన్తి గరహా ఘొరాస తదాపరే
ఉత్పాతాశ చాత్ర థృశ్యన్తే బహవొ రాజనాశనాః
36 అరక్షితాత్మా యొ రాజా పరజాశ చాపి న రక్షతి
పరజాశ చ తస్య కషీయన్తే తాశ చ సొ ఽను వినశ్యతి
37 థవావ ఆథథాతే హయ ఏకస్య థవయొశ చ బహవొ ఽపరే
కుమార్యః సంప్రలుప్యన్తే తథాహుర నృప థూషణమ
38 మమైతథ ఇతి నైకస్య మనుష్యేష్వ అవతిష్ఠతే
తయక్త్వా ధర్మం యథా రాజా పరమాథమ అనుతిష్ఠతి