శాంతి పర్వము - అధ్యాయము - 8
| ←ముందరి అధ్యాయము | వ్యాస మహాభారతము (శాంతి పర్వము - అధ్యాయము - 8) వేద వ్యాసుడు |
తరువాతి అధ్యాయము→ |
| వ్యాస మహాభారతము | |||||||||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| |||||||||||||||||||||
1 [వైషమ్పాయన]
అదార్జున ఉవాచేథమ అధిక్షిప్త ఇవాక్షమీ
అభినీతతరం వాక్యం థృఢవాథపరాక్రమః
2 థర్శయన్న ఐన్థ్రిర ఆత్మానమ ఉగ్రమ ఉగ్రపరాక్రమః
సమయమానొ మహాతేజాః సృక్కిణీ సంలిహన ముహుః
3 అహొ థుఃఖమ అహొ కృచ్ఛ్రమ అహొ వైక్లవ్యమ ఉత్తమమ
యత్కృత్వామానుషం కర్మ తయజేదాః శరియమ ఉత్తమామ
4 శత్రూన హత్వా మహీం లబ్ధ్వా సవధర్మేణొపపాథితామ
హతామిత్రః కదం సర్వం తయజేదా బుథ్ధిలాఘవాత
5 కలీబస్య హి కుతొ రాజ్యం థీర్ఘసూత్రస్య వా పునః
కిమర్దం చ మహీపాలాన అవధీః కరొధమూర్ఛితః
6 యొ హయ ఆజిజీవిషేథ భైక్ష్యం కర్మణా నైవ కేన చిత
సమారమ్భాన బుభూషేత హతస్వస్తిర అకించనః
సర్వలొకేషు విఖ్యాతొ న పుత్రపశుసంహితః
7 కాపాలీం నృప పాపిష్ఠాం వృత్తిమ ఆస్దాయ జీవతః
సంత్యజ్య రాజ్యమ ఋథ్ధం తే లొకొ ఽయం కిం వథిష్యతి
8 సర్వారమ్భాన సముత్సృజ్య హతస్వస్తిర అకించనః
కస్మాథ ఆశంససే భైక్ష్యం చర్తుం పరాకృతవత పరభొ
9 అస్మిన రాజకులే జాతొ జిత్వా కృత్స్నాం వసుంధరామ
ధర్మార్దావ అఖిలౌ హిత్వా వనం మౌఢ్యాత పరతిష్ఠసే
10 యథీమాని హవీంషీహ విమదిష్యన్త్య అసాధవః
భవతా విప్రహీణాని పరాప్తం తవామ ఏవ కిల్బిషమ
11 ఆకించన్యమ అనాశాస్యమ ఇతి వై నహుషొ ఽబరవీత
కృత్యా నృశంసా హయ అధనే ధిగ అస్త్వ అధనతామ ఇహ
12 అశ్వస్తనమ ఋషీణాం హి విథ్యతే వేథ తథ భవాన
యం తవ ఇమం ధర్మమ ఇత్య ఆహుర ధనాథ ఏష పరవర్తతే
13 ధర్మం సంహరతే తస్య ధనం హరతి యస్య యః
హరియమాణే ధనే రాజన వయం కస్య కషమేమహి
14 అభిశస్తవత పరపశ్యన్తి థరిథ్రం పార్శ్వతః సదితమ
థారిథ్ర్యం పాతకం లొకే కస తచ ఛంసితుమ అర్హతి
15 పతితః శొచ్యతే రాజన నిర్ధనశ చాపి శొచ్యతే
విశేషం నాధిగచ్ఛామి పతితస్యాధనస్య చ
16 అర్దేభ్యొ హి వివృథ్ధేభ్యః సంభృతేభ్యస తతస తతః
కరియాః సర్వాః పరవర్తన్తే పర్వతేభ్య ఇవాప గాః
17 అర్ధాథ ధర్మశ చ కామశ చ సవర్గశ చైవ నరాధిప
పరాణయాత్రా హి లొకస్య వినార్దం న పరసిధ్యతి
18 అర్దేన హి విహీనస్య పురుషస్యాల్పమేధసః
వయుచ్ఛిథ్యన్తే కరియాః సర్వా గరీష్మే కు సరితొ యదా
19 యస్యార్దాస తస్య మిత్రాణి యస్యార్దాస తస్య బాన్ధవాః
యస్యార్దాః స పుమాఁల లొకే యస్యార్దాః స చ పణ్డితః
20 అధనేనార్దకామేన నార్దః శక్యొ వివిత్సతా
అర్దైర అర్దా నిబధ్యన్తే గజైర ఇవ మహాగజాః
21 ధర్మః కామశ చ సవర్గశ చ హర్షః కరొధః శరుతం థమః
అర్దాథ ఏతాని సర్వాణి పరవర్తన్తే నరాధిప
22 ధనాత కులం పరభవతి ధనాథ ధర్మః పరవర్తతే
నాధనస్యాస్త్య అయం లొకొ న పరః పురుషొత్తమ
23 నాధనొ ధర్మకృత్యాని యదావథ అనుతిష్ఠతి
ధనాథ ధి ధర్మః సరవతి శైలాథ గిరినథీ యదా
24 యః కృశాశ్వః కృశ గవః కృశ భృత్యః కృశాతిదిః
స వై రాజన కృశొ నామ న శరీరకృశః కృశః
25 అవేక్షస్వ యదాన్యాయం పశ్య థేవాసురం యదా
రాజన కిమ అన్యజ జఞాతీనాం వధాథ ఋధ్యన్తి థేవతాః
26 న చేథ ధర్తవ్యమ అన్యస్య కదం తథ ధర్మమ ఆరభేత
ఏతావాన ఏవ వేథేషు నిశ్చయః కవిభిః కృతః
27 అధ్యేతవ్యా తరయీ విథ్యా భవితవ్యం విపశ్చితా
సర్వదా ధనమ ఆహార్యం యష్టవ్యం చాపి యత్నతః
28 కరొహాథ థేవైర అవాప్తాని థివి సదానాని సర్వశః
ఇతి థేవా వయవసితా వేథవాథాశ చ శాశ్వతాః
29 అధీయన్తే తపస్యన్తి యజన్తే యాజయన్తి చ
కృత్స్నం తథ ఏవ చ శరేయొ యథ అప్య ఆథథతే ఽనయతః
30 న పశ్యామొ ఽనపహృతం ధనం కిం చిత కవ చిథ వయమ
ఏవమ ఏవ హి రాజానొ జయన్తి పృదివీమ ఇమామ
31 జిత్వా మమత్వం బరువతే పుత్రా ఇవ పితుర ధనే
రాజర్షయొ జితస్వర్గా ధర్మొ హయ ఏషాం నిగథ్యతే
32 యదైవ పూర్ణాథ ఉథధేః సయన్థన్త్య ఆపొ థిశొ థశ
ఏవం రాజకులాథ విత్తం పృదివీం పరతితిష్ఠతి
33 ఆసీథ ఇయం థిలీపస్య నృగస్య నహుషస్య చ
అమ్బరీషస్య మాన్ధాతుః పృదివీ సా తవయి సదితా
34 స తవాం థరవ్యమయొ యజ్ఞః సంప్రాప్తః సర్వథక్షిణః
తం చేన న యజసే రాజన పరాప్తస తవం థేవకిల్బిషమ
35 యేషాం రాజాశ్వమేధేన యజతే థక్షిణావతా
ఉపేత్య తస్యావభృదం పూతాః సర్వే భవన్తి తే
36 విశ్వరూపొ మహాథేవః సర్వమేధే మహామఖే
జుహావ సర్వభూతాని తదైవాత్మానమ ఆత్మనా
37 శాశ్వతొ ఽయం భూతిపదొ నాస్యాన్తమ అనుశుశ్రుమ
మహాన థాశరదః పన్దా మా రాజన కాపదం గమః