శాంతి పర్వము - అధ్యాయము - 73
| ←ముందరి అధ్యాయము | వ్యాస మహాభారతము (శాంతి పర్వము - అధ్యాయము - 73) వేద వ్యాసుడు |
తరువాతి అధ్యాయము→ |
| వ్యాస మహాభారతము | |||||||||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| |||||||||||||||||||||
1 య ఏవ తు సతొ రక్షేథ అసతశ చ నిబర్హయేత
స ఏవ రాజ్ఞా కర్తవ్యొ రాజన రాజపురొహితః
2 అత్రాప్య ఉథాహరన్తీమమ ఇతిహాసం పురాతనమ
పురూరవస ఐలస్య సంవాథం మాతరిశ్వనః
3 కుతః సవిథ బరాహ్మణొ జాతొ వర్ణాశ చాపి కుతస తరయః
కస్మాచ చ భవతి శరేయాన ఏతథ వాయొ విచక్ష్వ మే
4 బరహ్మణొ ముఖతః సృష్టొ బరాహ్మణొ రాజసత్తమ
బాహుభ్యాం కషత్రియః సృష్ట ఊరుభ్యాం వైశ్య ఉచ్యతే
5 వర్ణానాం పరిచర్యార్దం తరయాణాం పురుషర్షభ
వర్ణశ చతుర్దః పశ్చాత తు పథ్భ్యాం శూథ్రొ వినిర్మితః
6 బరాహ్మణొ జాతమాత్రస తు పృదివీమ అన్వజాయత
ఈశ్వరః సర్వభూతానాం ధర్మకొశస్య గుప్తయే
7 తతః పృదివ్యా గొప్తారం కషత్రియం థణ్డధారిణమ
థవితీయం వర్ణమ అకరొత పరజానామ అనుగుప్తయే
8 వైశ్యస తు ధనధాన్యేన తరీన వర్ణాన బిభృయాథ ఇమాన
శూథ్రొ హయ ఏనాన పరిచరేథ ఇతి బరహ్మానుశాసనమ
9 థవిజస్య కషత్రబన్ధొర వా కస్యేయం పృదివీ భవేత
ధర్మతః సహ విత్తేన సమ్యగ వాయొ పరచక్ష్వ మే
10 విప్రస్య సర్వమ ఏవైతథ యత కిం చిజ జగతీ గతమ
జయేష్ఠేనాభిజనేనేహ తథ ధర్మకుశలా విథుః
11 సవమ ఏవ బరాహ్మణొ భుఙ్క్తే సవం వస్తే సవం థథాతి చ
గురుర హి సర్వవర్ణానాం జయేష్ఠః శరేష్ఠశ చ వై థవిజః
12 పత్యభావే యదా సత్రీ హి థేవరం కురుతే పతిమ
ఆనన్తర్యాత తదా కషత్రం పృదివీ కురుతే పతిమ
13 ఏష తే పరదమః కల్ప ఆపథ్య అన్యొ భవేథ అతః
యథి సవర్గే పరం సదానం ధర్మతః పరిమార్గసి
14 యః కశ చిథ విజయేథ భూమిం బరాహ్మణాయ నివేథయేత
శరుతవృత్తొపపన్నాయ ధర్మజ్ఞాయ తపస్వినే
15 సవధర్మపరితృప్తాయ యొ న విత్తపరొ భవేత
యొ రాజానం నయేథ బుథ్ధ్యా సర్వతః పరిపూర్ణయా
16 బరాహ్మణొ హి కులే జాతః కృతప్రజ్ఞొ వినీతవాక
శరేయొ నయతి రాజానం బరువంశ చిత్రాం సరస్వతీమ
17 రాజా చరతి యం ధర్మం బరాహ్మణేన నిథర్శితమ
శుశ్రూషుర అనహంవాథీ కషత్రధర్మవ్రతే సదితః
18 తావతా స కృతప్రజ్ఞశ చిరం యశసి తిష్ఠతి
తస్య ధర్మస్య సర్వస్య భాగీ రాజపురొహితః
19 ఏవమ ఏవ పరజా సర్వా రాజానమ అభిసంశ్రితాః
సమ్యగ్వృత్తాః సవధర్మస్దా న కుతశ చిథ భయాన్వితాః
20 రాష్ట్రే చరన్తి యం ధర్మం రాజ్ఞా సాధ్వ అభిరక్షితాః
చతుర్దం తస్య ధర్మస్య రాజా భాగం స విన్థతి
21 థేవా మనుష్యాః పితరొ గన్ధర్వొరగరాక్షసాః
యజ్ఞమ ఏవొపజీవన్తి నాస్తి చేష్టమ అరాజకే
22 ఇతొ థత్తేన జీవన్తి థేవతాః పితరస తదా
రాజన్య ఏవాస్య ధర్మస్య యొగక్షేమః పరతిష్ఠితః
23 ఛాయాయామ అప్సు వాయౌ చ సుఖమ ఉష్ణే ఽధిగచ్ఛతి
అగ్నౌ వాససి సూర్యే చ సుఖం శీతే ఽధిగచ్ఛతి
24 శబ్థే సపర్శే రసే రూపే గన్ధే చ రమతే మనః
తేషు భొగేషు సర్వేషు న భీతొ లభతే సుఖమ
25 అభయస్యైవ యొ థాతా తస్యైవ సుమహత ఫలమ
న హి పరాణసమం థానం తరిషు లొకేషు విథ్యతే
26 ఇన్థ్రొ రాజా యమొ రాజా ధర్మొ రాజా తదైవ చ
రాజా బిభర్తి రూపాణి రాజ్ఞా సర్వమ ఇథం ధృతమ