శాంతి పర్వము - అధ్యాయము - 72
| ←ముందరి అధ్యాయము | వ్యాస మహాభారతము (శాంతి పర్వము - అధ్యాయము - 72) వేద వ్యాసుడు |
తరువాతి అధ్యాయము→ |
| వ్యాస మహాభారతము | |||||||||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| |||||||||||||||||||||
1 కదం రాజా పరజా రక్షన నాధిబన్ధేన యుజ్యతే
ధర్మే చ నాపరాధ్నొతి తన మే బరూహి పితా మహ
2 సమాసేనైవ తే తాత ధర్మాన వక్ష్యామి నిశ్చితాన
విస్తరేణ హి ధర్మాణాం న జాత్వ అన్తమ అవాప్నుయాత
3 ధర్మనిష్ఠాఞ శరుతవతొ వేథ వరతసమాహితాన
అర్చితాన వాసయేదాస తవం గృహే గుణవతొ థవిజాన
4 పరత్యుత్దాయొపసంగృహ్య చరణావ అభివాథ్య చ
అద సర్వాణి కుర్వీదాః కార్యాణి స పురొహితః
5 ధర్మకార్యాణి నిర్వర్త్య మఙ్గలాని పరయుజ్య చ
బరాహ్మణాన వాచయేదాస తవమ అర్దసిథ్ధి జయాశిషః
6 ఆర్జవేన చ సంపన్నొ ధృత్యా బుథ్ధ్యా చ భారత
అర్దార్దం పరిగృహ్ణీయాత కామక్రొధౌ చ వర్జయేత
7 కామక్రొధౌ పురస్కృత్య యొ ఽరదం రాజానుతిష్ఠతి
న స ధర్మం న చాప్య అర్దం పరిగృహ్ణాతి బాలిశః
8 మా సమ లుబ్ధాంశ చ మూర్ఖాంశ చ కామే చార్దేషు యూయుజః
అలుబ్ధాన బుథ్ధిసంపన్నాన సర్వకర్మసు యొజయేత
9 మూర్ఖొ హయ అధికృతొ ఽరదేషు కార్యాణామ అవిశారథః
పరజాః కలిశ్నాత్య అయొగేన కామథ్వేషసమన్వితః
10 బలిషష్ఠేన శుల్కేన థణ్డేనాదాపరాధినామ
శాస్త్రనీతేన లిప్సేదా వేతనేన ధనాగమమ
11 థాపయిత్వా కరం ధర్మ్యం రాష్ట్రం నిత్యం యదావిధి
అశేషాన కల్పయేథ రాజా యొగక్షేమాన అతన్థ్రితః
12 గొపాయితారం థాతారం ధర్మనిత్యమ అతన్థ్రితమ
అకామ థవేషసంయుక్తమ అనురజ్యన్తి మానవాః
13 మా సమాధర్మేణ లాభేన లిప్సేదాస తవం ధనాగమమ
ధర్మార్దావ అధ్రువౌ తస్య యొ ఽపశాస్త్రపరొ భవేత
14 అప శాస్త్రపరొ రాజా సంచయాన నాధిగచ్ఛతి
అస్దానే చాస్య తథ విత్తం సర్వమ ఏవ వినశ్యతి
15 అర్దమూలొ ఽప హింసాం చ కురుతే సవయమ ఆత్మనః
కరైర అశాస్త్రథృష్టైర హి మొహాత సంపీడయన పరజాః
16 ఊధశ ఛిన్థ్యాథ ధి యొ ధేన్వాః కషీరార్దీ న లభేత పయః
ఏవం రాష్ట్రమ అయొగేన పీడితం న వివర్ధతే
17 యొ హి థొగ్ధ్రీమ ఉపాస్తే తు స నిత్యం లభతే పయః
ఏవం రాష్ట్రమ ఉపాయేన భుఞ్జానొ లభతే ఫలమ
18 అద రాష్ట్రమ ఉపాయేన భుజ్యమానం సురక్షితమ
జనయత్య అతులాం నిత్యం కొశవృథ్ధిం యుధిష్ఠిర
19 థొగ్ధి ధాన్యం హిరణ్యం చ పరజా రాజ్ఞి సురక్షితా
నిత్యం సవేభ్యః పరేభ్యశ చ తృప్తా మాతా యదా పయః
20 మాలా కారొపమొ రాజన భవ మాఙ్గారికొపమః
తదాయుక్తశ చిరం రాష్ట్రం భొక్తుం శక్యసి పాలయన
21 పరచక్రాభియానేన యథి తే సయాథ ధనక్షయః
అద సామ్నైవ లిప్సేదా ధనమ అబ్రాహ్మణేషు యత
22 మా సమ తే బరాహ్మణం థృష్ట్వా ధనస్దం పరచలేన మనః
అన్త్యాయామ అప్య అవస్దాయాం కిమ ఉ సఫీతస్య భారత
23 ధనాని తేభ్యొ థథ్యాస తవం యదాశక్తి యదార్హతః
సాన్త్వయన పరిరక్షంశ చ సవర్గమ ఆప్స్యసి థుర జయమ
24 ఏవం ధర్మేణ వృత్తేన పరజాస తవం పరిపాలయన
సవన్తం పుణ్యం యశొ వన్తం పరాప్స్యసే కురునన్థన
25 ధర్మేణ వయవహారేణ పరజాః పాలయ పాణ్డవ
యుధిష్ఠిర తదాయుక్తొ నాధిబన్ధేన యొక్ష్యసే
26 ఏష ఏవ పరొ ధర్మొ యథ రాజా రక్షతే పరజాః
భూతానాం హి యదా ధర్మే రక్షణం చ పరా థయా
27 తస్మాథ ఏవం పరం ధర్మం మన్యన్తే ధర్మకొవిథాః
యథ రాజా రక్షణే యుక్తొ భూతేషు కురుతే థయామ
28 యథ అహ్నా కురుతే పాపమ అరక్షన భయతః పరజాః
రాజా వర్షసహస్రేణ తస్యాన్తమ అధిగచ్ఛతి
29 యథ అహ్నా కురుతే పుణ్యం పరజా ధర్మేణ పాలయన
థశవర్షసహస్రాణి తస్య భుఙ్క్తే ఫలం థివి
30 సవిష్టిః సవధీతిః సుతపా లొకాఞ జయతి యావతః
కషణేన తాన అవాప్నొతి పరజా ధర్మేణ పాలయన
31 ఏవం ధర్మం పరయత్నేన కౌన్తేయ పరిపాలయన
ఇహ పుణ్యఫలం లబ్ధ్వా నాధిబన్ధేన యొక్ష్యసే
32 సవర్గలొకే చ మహతీం శరియం పరాప్స్యసి పాణ్డవ
అసంభవశ చ ధర్మాణామ ఈథృశానామ అరాజసు
తస్మాథ రాజైవ నాన్యొ ఽసతి యొ మహత ఫలమ ఆప్నుయాత
33 స రాజ్యమ ఋథ్ధిమత పరాప్య ధర్మేణ పరిపాలయన
ఇన్థ్రం తర్పయ సొమేన కామైశ చ సుహృథొ జనాన