శాంతి పర్వము - అధ్యాయము - 337
| ←ముందరి అధ్యాయము | వ్యాస మహాభారతము (శాంతి పర్వము - అధ్యాయము - 337) వేద వ్యాసుడు |
తరువాతి అధ్యాయము→ |
| వ్యాస మహాభారతము | |||||||||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| |||||||||||||||||||||
1 [జనమేజయ]
సాంఖ్యం యొగం పఞ్చరాత్రం వేథారణ్యకమ ఏవ చ
జఞానాన్య ఏతాని బరహ్మర్షే లొకేషు పరచరన్తి హ
2 కిమ ఏతాన్య ఏకనిష్ఠాని పృదఙ నిష్ఠాని వా మునే
పరబ్రూహి వై మయా పృష్టః పరవృత్తిం చ యదాక్రమమ
3 [వైషమ్పాయన]
జజ్ఞే బహుజ్ఞం పరమ అత్య ఉథారం; యం థవీపమధ్యే సుతమ ఆత్మవన్తమ
పరాశరాథ గన్ధవతీ మహర్షిం; తస్మై నమొ ఽజఞానతమొ నుథాయ
4 పితామహాథ యం పరవథన్తి షష్ఠం; మహర్షిమ ఆర్షేయ విభూతి యుక్తమ
నారాయణస్యాంశజమ ఏకపుత్రం; థవైపాయనం వేథ మహానిధానమ
5 తమ ఆథి కాలేషు మహావిభూతిర; నారాయణొ బరహ్మ మహానిధానమ
ససర్జ పుత్రార్దమ ఉథారతేజా; వయాసం మహాత్మానమ అజః పురాణః
6 [జనమేజయ]
తవయైవ కదితః పూర్వం సంభవొ థవిజసత్తమ
వసిదస్య సుతః శక్తిః శక్తేః పుత్రః పరాశరః
7 పరాశరస్య థాయాథః కృష్ణథ్వైపాయనొ మునిః
భూయొ నారాయణ సుతం తవమ ఏవైనం పరభాససే
8 కిమ అతః పూర్వజం జన్మ వయాసస్యామిత తేజసః
కదయస్వొత్తమ మతే జన్మ నారాయణొథ్భవమ
9 [వైషమ్పాయన]
వేథార్దాన వేత్తుకామస్య ధర్మిష్ఠస్య తపొ నిధేః
గురొర మే జఞాననిష్ఠస్య హిమవత్పాథ ఆసతః
10 కృత్వా భారతమ ఆఖ్యానం తపః శరాన్తస్య ధీమతః
శుశ్రూసాం తత్పరా రాజన కృతవన్తొ వయం తథా
11 సుమన్తుర జైమినిశ చైవ పైలశ చ సుథృధ వరతః
అహం చతుర్దః శిష్యొ వై శుకొ వయాసాత్మజస తదా
12 ఏభిః పరివృతొ వయాసః శిష్యైః పఞ్చభిర ఉత్తమైః
శుశుభే హిమవత్పాథే భూతైర భూతపతిర యదా
13 వేథాన ఆవర్తయన సాఙ్గాన భారతార్దాంశ చ సర్వశః
తమ ఏకమనసం థాన్తం యుక్తా వయమ ఉపాస్మహే
14 కదాన్తరే ఽద కస్మింశ చిత పృష్టొ ఽసమాభిర థవిజొత్తమః
వేథార్దాన భారతార్దాంశ చ జన్మ నారాయణాత తదా
15 స పూర్వమ ఉక్త్వా వేథార్దాన భారతార్దాంశ చ తత్త్వవిత
నారాయణాథ ఇథం జన్మ వయాహర్తుమ ఉపచక్రమే
16 శృణుధ్వమ ఆఖ్యాన వరమ ఏతథ ఆర్షేయమ ఉత్తమమ
ఆథి కాలొథ్భవం విప్రాస తపసాధిగతం మయా
17 పరాప్తే పరజా విసర్గే వై సప్తమే పథ్మసంభవే
నారాయణొ మహాయొగీ శుభాశుభవివర్జితః
18 ససృజే నాభితః పుత్రం బరహ్మాణమ అమితప్రభమ
తతః స పరాథురభవథ అదైనం వాక్యమ అబ్రవీత
19 మమ తవం నాభితొ జాతః పరజా సర్గ కరః పరభుః
సృజ పరజాస తవం వివిధా బరహ్మన సజథ పణ్డితాః
20 స ఏవ మ ఉక్తొ విముఖశ చిన్తా వయాకులమానసః
పరనమ్య వరథం థేవమ ఉవాచ హరిమ ఈశ్వరమ
21 కా శక్తిర మమ థేవేశ పరజాః సరష్టుం నమొ ఽసతు తే
అప్రజ్ఞావాన అహం థేవ విధత్స్వ యథ అనన్తరమ
22 స ఏవ మ ఉక్తొ భగవాన భూత్వాదాన్తర హితస తతః
చిన్తయామ ఆస థేవేశొ బుథ్ధిం బుథ్ధిమతాం వరః
23 సవరూపిణీ తతొ బుథ్ధిర ఉపతస్దే హరిం పరభుమ
యొగేన చైనాం నిర్యొగః సవయం నియుయుజే తథా
24 స తామ ఐశ్వర్యయొగస్దాం బుథ్ధిం శక్తిమతీం సతీమ
ఉవాచ వచనం థేవొ బుథ్ధిం వై పరభుర అవ్యయః
25 బరహ్మాణం పరవిశస్వేతి లొకసృష్ట్య అర్దసిథ్ధయే
తతస తమ ఈశ్వరాథిష్టా బుథ్ధిః కషిప్రం వివేశ సా
26 అదైనం బుథ్ధిసంయుక్తం పునః స థథృశే హరిః
భూయశ చైనం వచః పరాహ సృజేమా వివిధాః పరజాః
27 ఏవమ ఉక్త్వా స భగవాంస తత్రైవాన్తరధీయత
పరాప చైవ ముహుర తేన సవస్దానం థేవ సంజ్ఞితమ
28 తాం చైవ పరకృతిం పరాప్య ఏకీభావగతొ ఽభవత
అదాస్య బుథ్ధిర అభవత పునర అన్యా తథా కిల
29 సృష్టా ఇమాః పరజాః సర్వా బరహ్మణా పరమేష్ఠినా
థైత్యథానవగన్ధర్వరక్షొగణసమాకులాః
జాతా హీయం వసుమతీ భారాక్రాన్తా తపస్వినీ
30 బహవొ బలినః పృద్వ్యాం థైత్యథానవరాక్షసాః
భవిష్యన్తి తపొ యుక్తా వరాన పరాప్స్యన్తి చొత్తమాన
31 అవశ్యమ ఏవ తైః సర్వైర వరథానేన థర్పితైః
బాధితవ్యాః సురగణా ఋషయశ చ తపొధనాః
తత్ర నయాయ్యమ ఇథం కర్తుం భారావతరణం మయా
32 అద నానా సముథ్భూతైర వసుధాయాం యదాక్రమమ
నిగ్రహేణ చ పాపానాం సాధూనాం పరగ్రహేణ చ
33 ఇమాం తపస్వినీం సత్యాం ధారయిష్యామి మేథినీమ
మయా హయ ఏషా హి ధరియతే పాతాలస్దేన భొగినా
34 మయా ధృతా ధారయతి జగథ ధి సచరాచరమ
తస్మాత పృద్వ్యాః పరిత్రాణం కరిష్యే సంభవం గతః
35 ఏవం స చిన్తయిత్వా తు భగవాన మధుసూథనః
రూపాణ్య అనేకాన్య అసృజత పరాథుర్భావభవాయ సః
36 వారాహం నారసింహం చ వామనం మానుషం తదా
ఏభిర మయా నిహన్తవ్యా థుర్వినీతాః సురారయః
37 అద భూయొ జగత సరష్టా భొః శబ్థేనానునాథయన
సరస్వతీమ ఉచ్చచార తత్ర సారస్వతొ ఽభవత
38 అపాన్తరతమా నామ సుతొ వాక సంభవొ విభొః
భూతభవ్య భవిష్యజ్ఞః సత్యవాథీ థృధ వరతః
39 తమ ఉవాచ నతం మూర్ధ్నా థేవానామ ఆథిర అవ్యయః
వేథాఖ్యానే శరుతిః కార్యా తవయా మతిమతాం వర
తస్మాత కురు యదాజ్ఞప్తం మయైతథ వచనం మునే
40 తేన భిన్నాస తథా వేథా మనొః సవాయమ్భువే ఽనతరే
తతస తుతొష భగవాన హరిస తేనాస్య కర్మణా
తపసా చ సుతప్తేన యమేన నియమేన చ
41 [షరీభగవాన]
మన్వన్తరేషు పుత్ర తవమ ఏవం లొకప్రవర్తకః
భవిష్యస్య అచలొ బరహ్మన్న అప్రధృష్యశ చ నిత్యశః
42 పునస తిష్యే చ సంప్రాప్తే కురవొ నామ భారతాః
భవిష్యన్తి మహాత్మానొ రాజానః పరదితా భువి
43 తేషాం తవత్తః పరసూతానాం కులభేథొ భవిష్యతి
పరస్పరవినాశార్దం తవామ ఋతే థవిజసత్తమ
44 తత్రాప్య అనేకధా వేథాన భేత్స్యసే తపసాన్వితః
కృష్ణే యుగే చ సంప్రాప్తే కృష్ణ వర్ణొ భవిష్యసి
45 ధర్మాణాం వివిధానాం చ కర్తా జఞానకరస తదా
భవిష్యసి తపొ యుక్తొ న చ రాగాథ విమొక్ష్యసే
46 వీతరాగశ చ పుత్రస తే పరమాత్మా భవిష్యతి
మహేశ్వర పరసాథేన నైతథ వచనమ అన్యదా
47 యం మానసం వై పరవథన్తి పుత్రం; పితామహస్యొత్తమ బుథ్ధియుక్తమ
వసిదమ అగ్ర్యం తపసొ నిధానం; యశ చాపి సూర్యం వయతిరిచ్య భాతి
48 తస్యాన్వయే చాపి తతొ మహర్షిః; పరాశరొ నామ మహాప్రభావః
పితా స తే వేథ నిధిర వరిష్ఠొ; మహాతపా వై తపసొ నివాసః
కానీన గర్భః పితృకన్యకాయాం; తస్మాథ ఋషేస తవం భవితా చ పుత్రః
49 భూతభవ్య భవిష్యాణాం ఛిన్నసర్వార్ద సంశయః
యే హయ అతిక్రాన్తకాః పూర్వం సహస్రయుగపర్యయాః
50 తాంశ చ సర్వాన మయొథ్థిష్టాన థరక్ష్యసే తపసాన్వితః
పునర థరక్ష్యసి చానేక సహస్రయుగపర్యయాన
51 అనాథి నిధనం లొకే చక్రహస్తం చ మాం మునే
అనుధ్యానాన మమ మునే నైతథ వచనమ అన్యదా
52 శనైశ్చరః సూర్యపుత్రొ భవిష్యతి మనుర మహాన
తస్మిన మన్వన్తరే చైవ సప్తర్షిగణపూర్వకః
తవమ ఏవ భవితా వత్స మత్ప్రసాథాన న సంశయః
53 [వయాస]
ఏవం సారస్వతమ ఋషిమ అపాన్తరతమం తథా
ఉక్త్వా వచనమ ఈశానః సాధయస్వేత్య అదాబ్రవీత
54 సొ ఽహం తస్య పరసాథేన థేవస్య హరి మేధసః
అపాన్తరతమా నామ తతొ జాతొ ఽఽజఞయా హరేః
పునశ చ జాతొ విఖ్యాతొ వసిష్ఠ కులనన్థనః
55 తథ ఏతత కదితం జన్మ మయా పూర్వకమ ఆత్మనః
నారాయణ పరసాథేన తదా నారాయణాంశజమ
56 మయా హి సుమహత తప్తం తపః పరమథారుణమ
పురా మతిమతాం శరేష్ఠాః పరమేణ సమాధినా
57 ఏతథ వః కదితం సర్వం యన మాం పృచ్ఛద పుత్రకాః
పూర్వజన్మ భవిష్యం చ భక్తానాం సనేహతొ మయా
58 [వైషమ్పాయన]
ఏష తే కదితః పూర్వం సంభవొ ఽసమథ గురొర నృప
వయాసస్యాక్లిష్ట మనసొ యదా పృష్టః పునః శృణు
59 సాంఖ్యం యొగం పఞ్చరాత్రం వేథాః పాశుపతం తదా
జఞానాన్య ఏతాని రాజర్షే విథ్ధి నానా మతాని వై
60 సాంఖ్యస్య వక్తా కపిలః పరమర్షిః స ఉచ్యతే
హిరణ్యగర్భొ యొగస్య వేత్తా నాన్యః పురాతనః
61 అపాన్తరతమాశ చైవ వేథాచార్యః స ఉచ్యతే
పరాచీన గర్భం తమ ఋషిం పరవథన్తీహ కే చన
62 ఉమాపతిర భూతపతిః శరీకన్దొ బరహ్మణః సుతః
ఉక్తవాన ఇథమ అవ్యగ్రొ జఞానం పాశుపతం శివః
63 పఞ్చరాత్రస్య కృత్స్నస్య వేత్తా తు భగవాన సవయమ
సర్వేషు చ నృపశ్రేష్ఠ జఞానేష్వ ఏతేషు థృశ్యతే
64 యదాగమం యదా జఞానం నిష్ఠా నారాయణః పరభుః
న చైనమ ఏవం జానన్తి తమొ భూతా విశాం పతే
65 తమ ఏవ శాస్త్రకర్తారం పరవథన్తి మనీషిణః
నిష్ఠాం నారాయణమ ఋషిం నాన్యొ ఽసతీతి చ వాథినః
66 నిఃసంశయేషు సర్వేషు నిత్యం వసతి వై హరిః
ససంశయాన హేతుబలాన నాధ్యావసతి మాధవః
67 పఞ్చరాత్రవిథొ యే తు యదాక్రమపరా నృప
ఏకాన్తభావొపగతాస తే హరిం పరవిశన్తి వై
68 సాంఖ్యం చ యొగం చ సనాతనే థవే; వేథాశ చ సర్వే నిఖిలేన రాజన
సర్వైః సమస్తైర ఋషిభిర నిరుక్తొ; నారాయణొ విశ్వమ ఇథం పురాణమ
69 శుభాశుభం కర్మ సమీరితం యత; పరవర్తతే సర్వలొకేషు కిం చిత
తస్మాథ ఋషేస తథ భవతీతి విథ్యాథ; థివ్య అన్తరిక్షే భువి చాప్సు చాపి