శాంతి పర్వము - అధ్యాయము - 196
←ముందరి అధ్యాయము | వ్యాస మహాభారతము (శాంతి పర్వము - అధ్యాయము - 196) వేద వ్యాసుడు |
తరువాతి అధ్యాయము→ |
వ్యాస మహాభారతము | |||||||||||||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
|
1 [మను]
యథ ఇన్థ్రియైస తూపకృతాన పురస్తాత; పరాప్తాన గుణాన సంస్మరతే చిరాయ
తేష్వ ఇన్థ్రియేషూపహతేషు పశ్చాత; స బుథ్ధిరూపః పరమః సవభావః
2 యదేన్థ్రియార్దాన యుగపత సమస్తాన; నావేక్షతే కృత్స్నమ అతుల్యకాలమ
యదాబలం సంచరతే స విథ్వాంస; తస్మాత స ఏకః పరమః శరీరీ
3 రజస తమః సత్త్వమ అదొ తృతీయం; గచ్ఛత్య అసౌ జఞానగుణాన విరూపాన
తదేన్థ్రియాణ్య ఆవిశతే శరీరీ; హుతాశనం వాయుర ఇవేన్ధనస్దమ
4 న చక్షుషా పశ్యతి రూపమ ఆత్మనొ; న పశ్యతి సపర్శమ ఇన్థ్రియేన్థ్రియమ
న శరొత లిఙ్గం శరవణే నిథర్శనం; తదాగతం పశ్యతి తథ వినశ్యతి
5 శరొత్రాథీని న పశ్యన్తి సవం సవమ ఆత్మానమ ఆత్మనా
సర్వజ్ఞః సర్వథర్శీ చ కషేత్రజ్ఞస తాని పశ్యతి
6 యదా హిమవతః పార్శ్వం పృష్ఠం చన్థ్రమసొ యదా
న థృష్టపూర్వం మనుజైర న చ తన నాస్తి తావతా
7 తథ్వథ భూతేషు భూతాత్మా సూక్ష్మొ జఞానాత్మవాన అసౌ
అథృష్టపూర్వశ చక్షుర్భ్యాం న చాసౌ నాస్తి తావతా
8 పశ్యన్న అపి యదా లక్ష్మ జగత సొమే న విన్థతి
ఏవమ అస్తి న వేత్య ఏతన న చ తన న పరాయనమ
9 రూపవన్తమ అరూపత్వాథ ఉథయాస్తమయే బుధాః
ధియా సమనుపశ్యన్తి తథ్గతాః సవితుర గతిమ
10 తదా బుథ్ధిప్రథీపేన థూరస్దం సువిపశ్చితః
పరత్యాసన్నం నినీసన్తి జఞేయం జఞానాభిసంహితమ
11 న హి ఖల్వ అనుపాయేన కశ చిథ అర్దొ ఽభిసిధ్యతి
సూత్రజాలైర యదామత్స్యాన బధ్నన్తి జలజీవినః
12 మృగైర మృగాణాం గరహణం పక్షిణాం పక్షిభిర యదా
గజానాం చ జగైర ఏవం జఞేయం జఞానేన గృహ్యతే
13 అహిర ఏవ హయ అహేః పాథాన పశ్యతీతి నిథర్శనమ
తథ్వన మూర్తిషు మూర్తిష్ఠం జఞేయం జఞానేన పశ్యతి
14 నొత్సహన్తే యదా వేత్తుమ ఇన్థ్రియైర ఇన్థ్రియాణ్య అపి
తదైవేహ పరా బుథ్ధిః పరం బుథ్ధ్యా న పశ్యతి
15 యదా చన్థ్రొ హయ అమావాస్యామ అలిఙ్గత్వాన న థృశ్యతే
న చ నాశొ ఽసయ భవతి తదా విథ్ధి శరీరిణమ
16 కషీణకొశొ హయ అమావాస్యం చన్థ్రమా న పరకాశతే
తథ్వన మూర్తి వియుక్తః సఞ శరీరీ నొపలభ్యతే
17 యదా కొశాన్తరం పరాప్య చన్థ్రమ భరాజతే పునః
తథ్వల లిఙ్గాన్తరం పరాప్య శరీరీ భరాజతే పునః
18 జన్మ వృథ్ధిక్షయశ చాస్య పరత్యక్షేణొపలభ్యతే
సా తు చన్థ్రమసొ వయక్తిర న తు తస్య శరీరిణః
19 ఉత్పత్తివృథ్ధివ్యయతొ యదా స ఇతి గృహ్యతే
చన్థ్ర ఏవ తవ అమావాస్యాం తదా భవతి మూర్తిమాన
20 నాభిసర్పథ విముఞ్చథ వా శశినం థృశ్యతే తమః
విసృజంశ చొపసర్పంశ చ తథ్వత పశ్య శరీరిణమ
21 యదా చన్థ్రార్కసంయుక్తం తమస తథ ఉపలభ్యతే
తథ్వచ ఛరీర సంయుక్తః శరీరీత్య ఉపలభ్యతే
22 యదా చన్థ్రార్కనిర్ముక్తః స రాహుర నొపలభ్యతే
తథ్వచ ఛరీర నిర్ముక్తః శరీరీ నొపలభ్యతే
23 యదా చన్థ్రొ హయ అమావాస్యాం నక్షతైర యుజ్యతే గతః
తథ్వచ ఛరీర నిర్ముక్తః ఫలైర యుజ్యతి కర్మణః