శాంతి పర్వము - అధ్యాయము - 159

వికీసోర్స్ నుండి
వ్యాస మహాభారతము (శాంతి పర్వము - అధ్యాయము - 159)
వేద వ్యాసుడు


వ్యాస మహాభారతము
పర్వములు
1. ఆది పర్వము
2. సభా పర్వము
3. అరణ్య పర్వము
4. విరాట పర్వము
5. ఉద్యోగ పర్వము
6. భీష్మ పర్వము
7. ద్రోణ పర్వము
8. కర్ణ పర్వము
9. శల్య పర్వము
10. సౌప్తిక పర్వము
11. స్త్రీ పర్వము
12. శాంతి పర్వము
13. అనుశాసన పర్వము
14. అశ్వమేధ పర్వము
15. ఆశ్రమవాసిక పర్వము
16. మౌసల పర్వము
17. మహాప్రస్ధానిక పర్వము
18. స్వర్గారోహణ పర్వము

1 [భ]
కృతార్దొ యక్ష్యమాణశ చ సర్వవేథాన్తగశ చ యః
ఆచార్య పితృభార్యార్దం సవాధ్యాయార్దమ అదాపి వా
2 ఏతే వై సాధవొ థృష్టా బరాహ్మణా ధర్మభిక్షవః
అస్వేభ్యొ థేయమ ఏతేభ్యొ థానం విథ్యా విశేషతః
3 అన్యత్ర థక్షిణా యాతు థేయా భరతసత్తమ
అన్యేభ్యొ హి బహిర వేథ్యాం నాకృతాన్నం విధీయతే
4 సర్వరత్నాని రాజా చ యదార్హం పరతిపాథయేత
బరాహ్మణాశ చైవ యజ్ఞాశ చ సహాన్నాః సహ థక్షిణాః
5 యస్య తరైవార్షికం భక్తం పర్యాప్తం భృత్యవృత్తయే
అధికం వాపి విథ్యేత స సొమం పాతుమ అర్హతి
6 యజ్ఞశ చేత పరతివిథ్ధః సయాథ అఙ్గేనైకేన యజ్వనః
బరాహ్మణస్య విశేషేణ ధార్మికే సతి రాజని
7 యొ వైశ్యః సయాథ బహు పశుర హీనక్రతుర అసొమపః
కుటుమ్బాత తస్య తథ థరవ్యం యజ్ఞార్దం పార్దివొ హరేత
8 ఆహరేథ వేశ్మతః కిం చిత కామం శూథ్రస్య థరవ్యతః
న హి వేశ్మని శూథ్రస్య కశ చిథ అస్తి పరిగ్రహః
9 యొ ఽనాహితాగ్నిః శతగుర అయజ్వా చ సహస్రగుః
తయొర అపి కుటుమ్బాభ్యామ ఆహరేథ అవిచారయన
10 అథాతృభ్యొ హరేన నిత్యం వయాఖ్యాప్య నృపతిః పరభొ
తదా హయ ఆచరతొ ధర్మొ నృపతేః సయాథ అదాఖిలః
11 తదైవ సప్తమే భక్తే భక్తాని షడ అనశ్నతా
అశ్వస్తన విధానేన హర్తవ్యం హీనకర్మణః
ఖలాత కషేత్రాత తదాగారాథ యతొ వాప్య ఉపపథ్యతే
12 ఆఖ్యాతవ్యం నృపస్యైతత పృచ్ఛతొ ఽపృచ్ఛతొ ఽపి వా
న తస్మై ధారయేథ థణ్డం రాజా ధర్మేణ ధర్మవిత
13 కషత్రియస్య హి బాలిశ్యాథ బరాహ్మణః కలిశ్యతే కషుధా
శరుతశీలే సమాజ్ఞాయ వృత్తిమ అస్య పరకల్పయేత
అదైనం పరిరక్షేత పితా పుత్రమ ఇవౌరసమ
14 ఇష్టిం వైశ్వానరీం నిత్యం నిర్వపేథ అబ్థ పర్యయే
అవికల్పః పురా ధర్మొ ధర్మవాథైస తు కేవలమ
15 విశ్వైస తు థేవైః సాధ్యైశ చ బరాహ్మణైశ చ మహర్షిభిః
ఆపత్సు మరణాథ భీతైర లిఙ్గప్రతినిధిః కృతః
16 పరభుః పరదమకల్పస్య యొ ఽనుకల్పేన వర్తతే
న సామ్పరాయికం తస్య థుర్మతేర విథ్యతే ఫలమ
17 న బరాహ్మణాన వేథయేత కశ చిథ రాజని మానవః
అవీర్యొ వేథనాథ విథ్యాత సువీర్యొ వీర్యవత్తరమ
18 తస్మాథ రాజ్ఞా సథా తేజొ థుఃసహం బరహ్మవాథినామ
మన్తా శాస్తా విధాతా చ బరాహ్మణొ థేవ ఉచ్యతే
తస్మిన నాకుశలం బరూయాన న శుక్తామ ఈరయేథ గిరమ
19 కషత్రియొ బాహువీర్యేణ తరత్య ఆపథమ ఆత్మనః
ధనేన వైశ్యః శూథ్రశ చ మన్త్రైర హొమైశ చ వై థవిజః
20 న వై కన్యా న యువతిర నామన్త్రొ న చ బాలిశః
పరివేష్టాగ్నిహొత్రస్య భవేన నాసంస్కృతస తదా
నరకే నిపతన్త్య ఏతే జుహ్వానాః స చ యస్య తత
21 పరాజాపత్యమ అథత్త్వాశ్వమ అగ్న్యాధేయస్య థక్షిణామ
అనాహితాగ్నిర ఇతి స పరొచ్యతే ధర్మథర్శిభిః
22 పుణ్యాన్య అన్యాని కుర్వీత శరథ్థధానొ జితేన్థ్రియః
అనాప్త థక్షిణైర యజ్ఞైర న యజేత కదం చన
23 పరజాః పశూంశ చ సవర్గం చ హన్తి యజ్ఞొ హయ అథక్షిణః
ఇన్థ్రియాణి యశః కీర్తిమ ఆయుశ చాస్యొపకృన్తతి
24 ఉథక్యా హయ ఆసతే యే చ యే చ కే చిథ అనగ్నయః
కులం చాశ్రొత్రియం యేషాం సర్వే తే శూథ్ర ధర్మిణః
25 ఉథపానొథకే గరామే బరాహ్మణొ వృషలీ పతిః
ఉషిత్వా థవాథశ సమాః శూథ్ర కర్మేహ గచ్ఛతి
26 అనర్యాం శయనే బిభ్రథ ఉజ్ఝన బిభ్రచ చ యొ థవిజామ
అబ్రాహ్మణొ మన్యమానస తృణేష్వ ఆసీత పృష్ఠతః
తదా స శుధ్యతే రాజఞ శృణు చాత్ర వచొ మమ
27 యథ ఏకరాత్రేణ కరొతి పాపం; కృష్ణం వర్ణం బరాహ్మణః సేవమానః
సదానాసనాభ్యాం విచరన వరతీ సంస; తరిభిర వర్షైః శమయేథ ఆత్మపాపమ
28 న నర్మ యుక్తం వచనం హినస్తి; న సత్రీషు రాజన న వివాహ కాలే
న గుర్వర్దే నాత్మనొ జీవితార్దే; పఞ్చానృతాన్య ఆహుర అపాతకాని
29 శరథ్థధానః శుభాం విథ్యాం హీనాథ అపి సమాచరేత
సువర్ణమ అపి చామేధ్యాథ ఆథథీతేతి ధారణా
30 సత్రీరత్నం థుష్కులాచ చాపి విషాథ అప్య అమృతం పిబేత
అథుష్టా హి సత్రియొ రత్నమ ఆప ఇత్య ఏవ ధర్మతః
31 గొబ్రాహ్మణ హితార్దం చ వర్ణానాం సంకరేషు చ
గృహ్ణీయాత తు ధనుర వైశ్యః పరిత్రాణాయ చాత్మనః
32 సురా పానం బరహ్మహత్యా గురు తల్పమ అదాపి వా
అనిర్థేశ్యాని మన్యన్తే పరాణాన్తానీతి ధారణా
33 సువర్ణహరణం సతైన్యం విప్రా సఙ్గశ చ పాతకమ
విహరన మథ్య పానం చాప్య అగమ్యా గమనం తదా
34 పతితైః సంప్రయొగాచ చ బరాహ్మణైర యొనితస తదా
అచిరేణ మహారాజ తాథృశొ వై భవత్య ఉత
35 సంవత్సరేణ పతతి పతితేన సహాచరన
యాజన ధయాపనాథ యౌనాన న తు యానాసనాశనాత
36 ఏతాని చ తతొ ఽనయాని నిర్థేశ్యానీతి ధారణా
నిర్థేశ్యకేన విధినా కాలేనావ్యసనీ భవేత
37 అన్నం తిర్యఙ న హొతవ్యం పరేతకర్మణ్య అపాతితే
తరిషు తవ ఏతేషు పూర్వేషు న కుర్వీత విచారణామ
38 అమాత్యాన వా గురూన వాపి జహ్యాథ ధర్మేణ ధార్మికః
పరాయశ్చిత్తమ అకుర్వాణైర నైతైర అర్హతి సంవిథమ
39 అధర్మకారీ ధర్మేణ తపసా హన్తి కిల్బిషమ
బరువన సతేన ఇతి సతేనం తావత పరాప్నొతి కిల్బిషమ
అస్తేనం సతేన ఇత్య ఉక్త్వా థవిగుణం పాపమ ఆప్నుయాత
40 తరిభాగం బరహ్మహత్యాయాః కన్యా పరాప్నొతి థుష్యతీ
యస తు థూషయితా తస్యాః శేషం పరాప్నొతి కిల్బిషమ
41 బరాహ్మణాయావగూర్యేహ సపృష్ట్వా గురుతరం భవేత
వర్షాణాం హి శతం పాపః పరతిష్ఠాం నాధిగచ్ఛతి
42 సహస్రం తవ ఏవ వర్షాణాం నిపాత్య నరకే వసేత
తస్మాన నైవావగూర్యాథ ధి నైవ జాతు నిపాతయేత
43 శొణితం యావతః పాంసూన సంగృహ్ణీయాథ థవిజ కషతాత
తావతీః స సభా రాజన నరకే పరివర్తతే
44 భరూణహాహవమధ్యే తు శుధ్యతే శస్త్రపాతితః
ఆత్మానం జుహుయాథ వహ్నౌ సమిథ్ధే తేన శుధ్యతి
45 సురాపొ వారుణీమ ఉష్ణాం పీత్వా పాపాథ విముచ్యతే
తయా స కాయే నిర్థగ్ధే మృత్యునా పరేత్య శుధ్యతి
లొకాంశ చ లభతే విప్రొ నాన్యదా లభతే హి సః
46 గురు తల్పమ అధిష్ఠాయ థురాత్మా పాపచేతనః
సూర్మీం జవలన్తీమ ఆశ్లిష్య మృత్యునా స విశుధ్యతి
47 అద వా శిశ్నవృషణావ ఆథాయాఞ్జలినా సవయమ
నైరృతీం థిశమ ఆస్దాయ నిపతేత స తవ అజిహ్మగః
48 బరాహ్మణార్దే ఽపి వా పరాణాన సంత్యజేత తేన శుధ్యతి
అశ్వమేధేన వాపీష్ట్వా గొమేధేనాపి వా పునః
అగ్నిష్టొమేన వా సమ్యగ ఇహ పరేత్య చ పూయతే
49 తదైవ థవాథశ సమాః కపాలీ బరహ్మహా భవేత
బరహ్మ చారి చరేథ భైక్షం సవకర్మొథాహరన మునిః
50 ఏవం వా తపసా యుక్తొ బరహ్మహా సవనీ భవేత
ఏవం వా గర్భమ అజ్ఞాతా చాత్రేయీం యొ ఽభిగచ్ఛతి
థవిగుణా బరహ్మహత్యా వయ ఆత్రేయీ వయసనే భవేత
51 సురాపొ నియతాహారొ బరహ్మ చారీ కషమా చరః
ఊర్ధ్వం తరిభ్యొ ఽద వర్షేభ్యొ జయేతాగ్నిష్టుతా పరమ
ఋషభైక సహస్రం గా థత్త్వా శుభమ అవాప్నుయాత
52 వైశ్యం హత్వా తు వర్షే థవే ఋషభైక శతాశ చ గాః
శూథ్రం హత్వాబ్థమ ఏవైకమ ఋషభైకాథశాశ చ గాః
53 శవబర్బర ఖరాన హత్వా శౌథ్రమ ఏవ వరతం చరేత
మార్జారచాష మణ్డూకాన కాకం భాసం చ మూషకమ
54 ఉక్తః పశుసమొ ధర్మొ రాజన పరాణి నిపాతనాత
పరాయశ్చిత్తాన్య అదాన్యాని పరవక్ష్యామ్య అనుపూర్వశః
55 తల్పే చాన్యస్య చౌర్యే చ పృదక సంవత్సరం చరేత
తరీణి శరొత్రియ భార్యాయాం పరథారే తు థవే సమృతే
56 కాలే చతుర్దే భుఞ్జానొ బరహ్మ చారీ వరతీ భవేత
సదానాసనాభ్యాం విహరేత తరిర అహ్నొ ఽభయుథితాథ అపః
ఏవమ ఏవ నిరాచాన్తొ యశ చాగ్నీన అపవిధ్యతి
57 తయజత్య అకారణే యశ చ పితరం మాతరం తదా
పతితః సయాత స కౌరవ్య తదా ధర్మేషు నిశ్చయః
58 గరాసాచ్ఛాథనమ అత్యర్దం థథ్యాథ ఇతి నిథర్శనమ
భార్యాయాం వయభిచారిణ్యాం నిరుథ్ధాయాం విశేషతః
యత పుంసాం పరథారేషు తచ చైనాం చారయేథ వరతమ
59 శరేయాంసం శయనే హిత్వా యా పాపీయాంసమ ఋచ్ఛతి
శవభిస తాం ఖాథయేథ రాజా సంస్దానే బహు సంవృతే
60 పుమాంసం బన్ధయేత పరాజ్ఞః శయనే తప్త ఆయసే
అప్య ఆథధీత థారూణి తత్ర థహ్యేత పాపకృత
61 ఏష థణ్డొ మహారాజ సత్రీణాం భర్తృవ్యతిక్రమే
సంవత్సరాభిశస్తస్య థుష్టస్య థవిగుణొ భవేత
62 థవే తస్య తరీణి వర్షాణి చత్వారి సహ సేవినః
కుచరః పఞ్చవర్షాణి చరేథ భైక్షం మునివ్రతః
63 పరివిత్తిః పరివేత్తా యయా చ పరివిథ్యతే
పాణిగ్రాహశ చ ధర్మేణ సర్వే తే పతితాః సమృతాః
64 చరేయుః సర్వ ఏవైతే వీరహా యథ వరతం చరేత
చాన్థ్రాయణం చరేన మాసం కృచ్ఛ్రం వా పాపశుథ్ధయే
65 పరివేత్తా పరయచ్ఛేత పరివిత్తాయ తాం సనుషామ
జయేష్ఠేన తవ అభ్యనుజ్ఞాతొ యవీయాన పరత్యనన్తరమ
ఏనసొ మొక్షమ ఆప్నొతి సా చ తౌ చైవ ధర్మతః
66 అమానుషీషు గొవర్జమ అనావృష్టిర న థుష్యతి
అధిష్ఠాతారమ అత్తారం పశూనాం పురుషం విథుః
67 పరిధాయొర్ధ్వ వాలం తు పాత్రమ ఆథాయ మృన్మయమ
చరేత సప్త గృహాన భైక్షం సవకర్మ పరికీర్తయన
68 తత్రైవ లబ్ధభొజీ సయాథ థవాథశాహాత స శుధ్యతి
చరేత సంవత్సరం చాపి తథ వరతం యన నిరాకృతి
69 భవేత తు మానుషేష్వ ఏవం పరాయశ్చిత్తమ అనుత్తమమ
థానం వాథాన సక్తేషు సర్వమ ఏవ పరకల్పయేత
అనాస్తికేషు గొమాత్రం పరాణమ ఏకం పరచక్షతే
70 శవవరాహ మనుష్యాణాం కుక్కుటస్య ఖరస్య చ
మాంసం మూత్ర పురీషం చ పరాశ్య సంస్కారమ అర్హతి
71 బరాహ్మణస్య సురాపస్య గన్ధమ ఆఘ్రాయ సొమపః
అపస తర్యహం పిబేథ ఉష్ణాస తర్యహమ ఉష్ణం పయః పిబేత
తర్యహమ ఉష్ణం ఘృతం పీత్వా వాయుభక్షొ భవేత తర్యహమ
72 ఏవమ ఏతత సముథ్థిష్టం పరాయశ్చిత్తం సనాతనమ
బరాహ్మణస్య విశేషేణ తత్త్వజ్ఞానేన జాయతే