శల్య పర్వము - అధ్యాయము - 50
| ←ముందరి అధ్యాయము | వ్యాస మహాభారతము (శల్య పర్వము - అధ్యాయము - 50) వేద వ్యాసుడు |
తరువాతి అధ్యాయము→ |
| వ్యాస మహాభారతము | |||||||||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| |||||||||||||||||||||
1 [వై]
యత్రేజివాన ఉడుపతీ రాజసూయేన భారత
తస్మిన వృత్తే మహాన ఆసీత సంగ్రామస తారకామయః
2 తత్రాప్య ఉపస్పృశ్య బలొ థత్త్వా థానాని చాత్మవాన
సారస్వతస్య ధర్మాత్మా మునేస తీర్దం జగామ హ
3 యత్ర థవాథశ వార్షిక్యామ అనావృష్ట్యాం థవిజొత్తమాన
వేథాన అధ్యాపయామ ఆస పురా సారస్వతొ మునిః
4 [జ]
కదం థవాథశ వార్షిక్యామ అనావృష్ట్యాం తపొధనః
వేథాన అధ్యాపయామ ఆస పురా సారస్వతొ మునిః
5 [వై]
ఆసీత పూరం మహారాజ మునిర ధీమాన మహాతపాః
థధీచ ఇతి విఖ్యాతొ బరహ్మ చారీ జితేన్థ్రియః
6 తస్యాతితపసః శక్రొ బిభేతి సతతం విభొ
న స లొభయితుం శక్యః ఫలైర బహువిధైర అపి
7 పరలొభనార్దం తస్యాద పరహిణొత పాకశాసనః
థివ్యామ అప్సరసం పుణ్యాం థర్శనీయామ అలమ్బుసామ
8 తస్య తర్పయతొ థేవాన సరస్వత్యాం మహాత్మనః
సమీపతొ మహారాజ సొపాతిష్ఠత భామినీ
9 తాం థివ్యవపుషం థృష్ట్వా తస్యైషేర భావితాత్మనః
రేతః సకన్నం సరస్వత్యాం తత సా జగ్రాహ నిమ్నగా
10 కుక్షౌ చాప్య అథధథ థృష్ట్వా తథ రేతః పురుషర్షభ
సా థధార చ తం గర్భం పుత్ర హేతొర మహానథీ
11 సుషువే చాపి సమయే పుత్రం సా సారితాం వరా
జగామ పుత్రమ ఆథాయ తమ ఋషిం పరతి చ పరభొ
12 ఋషిసంసథి తం థృష్ట్వా సా నథీ మునిసత్తమమ
తతః పరొవాచ రాజేన్థ్ర థథతీ పుత్రమ అస్య తమ
బరహ్మర్షే తవ పుత్రొ ఽయం తవథ్భక్త్యా ధారితొ మయా
13 థృష్ట్వా తే ఽపసరసం రేతొ యత సకన్నం పరాగ అలమ్బుసామ
తత కుక్షిణా వై బరహ్మర్షే తవథ్భక్త్యా ధృతవత్య అహమ
14 న వినాశమ ఇథం గచ్ఛేత తవత తేజ ఇతి నిశ్చయాత
పరతిగృహ్ణీష్వ పుత్రం సవం మయా థత్తమ అనిన్థితమ
15 ఇత్య ఉక్తః పరతిజగ్రాహ పరీతిం చావాప ఉత్తమా
మన్త్రవచ చొపజిఘ్రత తం మూర్ధ్ని పరేమ్ణా థవిజొత్తమః
16 పరిష్వజ్య చిరం కాలం తథా భరతసత్తమ
సరస్వత్యై వరం పరాథాత పరీయమాణొ మహామునిః
17 విశ్వే థేవాః సపితరొ గన్ధర్వాప్సరసాం గణాః
తృప్తిం యాస్యన్తి సుభగే తర్ప్యమాణాస తవామ్భసా
18 ఇత్య ఉక్త్వా స తు తుష్టావ వచొభిర వై మహానథీమ
పరీతః పరమహృష్టాత్మా యదావచ ఛృణు పార్దివ
19 పరసృతాసి మహాభాగే సరసొ బరహ్మణః పురా
జానన్తి తవాం సరిచ్ఛ్రేష్ఠే మునయః సంశితవ్రతాః
20 మమ పరియకరీ చాపి సతతం పరియథర్శనే
తస్మాత సారస్వతః పుత్రొ మహాంస తే వరవర్ణిని
21 తవైవ నామ్నా పరదితః పుత్రస తే లొకభావనః
సారస్వత ఇతి ఖయాతొ భవిష్యతి మహాతపాః
22 ఏష థవాథశ వార్షిక్యామ అనావృష్ట్యాం థవిజర్షభాన
సారస్వతొ మహాభాగే వేథాన అధ్యాపయిష్యతి
23 పుణ్యాభ్యశ చ సరిథ్భ్యస తవం సథా పుణ్యతమా శుభే
భవిష్యసి మహాభాగే మత్ప్రసాథాత సరస్వతి
24 ఏవం సా సంస్తుతా తేన వరం లబ్ధ్వా మహానథీ
పుత్రమ ఆథాయ ముథితా జగామ భరతర్షభ
25 ఏతస్మిన్న ఏవ కాలే తు విరొధే థేవథానవైః
శక్రః పరహరణాన్వేషీ లొకాంస తరీన విచచార హ
26 న చొపలేభే భగవాఞ శక్రః పరహరణం తథా
యథ వై తేషాం భవేథ యొగ్యం వధాయ విబుధథ్విషామ
27 తతొ ఽబరవీత సురాఞ శక్రొ న మే శక్యా మహాసురాః
ఋతే ఽసదిభిర థధీచస్య నిహన్తుం తరిథశథ్విషః
28 తస్మాథ గత్వా ఋషిశ్రేష్ఠొ యాచ్యతాం సురసత్తమాః
థధీచాస్దీని థేహీతి తైర వధిష్యామహే రిపూన
29 స థేవైర యాచితొ ఽసదీని యత్నాథ ఋషివరస తథా
పరాణత్యాగం కురుష్వేతి చకారైవావిచారయన
స లొకాన అక్షయాన పరాప్తొ థేవప్రియ కరస తథా
30 తస్యాస్దిభిర అదొ శక్రః సంప్రహృష్టమనాస తథా
కారయామ ఆస థివ్యాని నానాప్రహరణాన్య ఉత
వజ్రాణి చక్రాణి గథా గురు థణ్డాంశ చ పుష్కలాన
31 సా హి తీవ్రేణ తపసా సంభృతః పరమర్షిణా
పరజాపతిసుతేనాద భృగుణా లొకభావనః
32 అతికాయః స తేజస్వీ లొకసార వినిర్మితః
జజ్ఞే శైలగురుః పరాంశుర మహిమ్నా పరదితః పరభుః
నిత్యమ ఉథ్విజతే చాస్య తేజసా పాకశాసనః
33 తేన వజ్రేణ భగవాన మన్త్రయుక్తేన భారత
భృశం కరొధవిషృష్టేన బరహ్మతేజొ భవేన చ
థైత్యథానవ వీరాణాం జఘాన నవతీర నవ
34 అద కాలే వయతిక్రన్తే మహత్య అతిభయం కరే
అనావృష్టిర అనుప్రాప్తా రాజన థవాథశ వార్షికీ
35 తస్యాం థవాథశ వార్షిక్యామ అనావృష్ట్యాం మహర్షయః
వృత్త్యర్దం పరాథ్రవన రాజన కషుధార్తాః సార్వతొ థిశమ
36 థిగ్భ్యస తాన పరథ్రుతాన థృష్ట్వా మునిః సారస్వతస తథా
గమనాయ మతిం చక్రే తం పరొవాచ సరస్వతీ
37 న గన్తవ్యమ ఇతః పుత్ర తవాహారమ అహం సథా
థాస్యామి మత్స్యప్రవరాన ఉష్యతామ ఇహ భారత
38 ఇత్య ఉక్తస తర్పయామ ఆస స పితౄన థేవతాస తదా
ఆహారమ అకరొన నిత్యం పరాణాన వేథాంశ చ ధారయన
39 అద తస్యామ అతీతాయామ అనావృష్ట్యాం మహర్షయః
అన్యొన్యం పరిపప్రచ్ఛుః పునః సవాధ్యాయకారణాత
40 తేషాం కషుధా పరీతానాం నష్టా వేథా విధావతామ
సర్వేషామ ఏవ రాజేన్థ్ర అన కశ చిత పరతిభానవాన
41 అద కశ చిథ ఋషిస తేషాం సారస్వతమ ఉపేయివాన
కుర్వాణం సంశిథ ఆత్మానం సవాధ్యాయమ ఋషిసత్తమమ
42 స గత్వాచష్ట తేభ్యశ చ సారస్వతమ అతిప్రభమ
సవాధ్యాయమ అమరప్రఖ్యం కుర్వాణం విజనే జనే
43 తతః సర్వే సమాజగ్ముస తత్ర రాజన మహర్షయః
సారస్వతం మునిశ్రేష్ఠమ ఇథమ ఊచుః సమాగతాః
44 అస్మాన అధ్యాపయస్వేతి తనొవాచ తతొ మునిః
శిష్యత్వమ ఉపగచ్ఛధ్వం విధివథ భొ మమేత్య ఉత
45 తతొ ఽబరవీథ ఋషిగణొ బాలస తవమ అసి పుత్రక
స తాన ఆహ న మే ధర్మొ నశ్యేథ ఇతి పునర మునీన
46 యొ హయ అధర్మేణ విబ్రూయాథ గృహ్ణీయాథ వాప్య అధర్మతః
మరియతాం తావ ఉభౌ కషిప్రం సయాతాం వా వైరిణావ ఉభౌ
47 న హాయనైర న పలితైర న విత్తేన న బన్ధుభిః
ఋషయశ చక్రిరే ధర్మం యొ ఽనూచానః స నొ మహాన
48 ఏతచ ఛరుత్వా వచస తస్య మునయస తే విధానతః
తస్మాథ వేథాన అనుప్రాప్య పునర ధర్మం పరచక్రిరే
49 షష్టిర మునిసహస్రాణి శిష్యత్వం పరతిపేథిరే
సారస్వతస్య విప్రర్షేర వేథ సవాధ్యాయకారణాత
50 ముష్టిం ముష్టిం తతః సర్వే థర్భాణాం తే ఽభయుపాహరన
తస్యాసనార్దం విప్రర్షేర బాలస్యాపి వశే సదితాః
51 తత్రాపి థత్త్వా వసు రౌహిణేయొ; మహాబలః కేశవ పూర్వజొ ఽద
జగామ తీర్దం ముథితః కరమేణ; ఖయాతం మహథ వృథ్ధకన్యా సమ యత్ర