శల్య పర్వము - అధ్యాయము - 49
| ←ముందరి అధ్యాయము | వ్యాస మహాభారతము (శల్య పర్వము - అధ్యాయము - 49) వేద వ్యాసుడు |
తరువాతి అధ్యాయము→ |
| వ్యాస మహాభారతము | |||||||||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| |||||||||||||||||||||
1 [వై]
తస్మిన్న ఏవ తు ధర్మాత్మా వసతి సమ తపొధనః
గార్హస్ద్యం ధర్మమ ఆస్దాయ అసితొ థేవలః పురా
2 ధర్మనిత్యః శుచిర థాన్తొ నయస్తథణ్డొ మహాతపాః
కర్మణా మనసా వాచా సమః సర్వేషు జన్తుషు
3 అక్రొధనొ మహారాజ తుల్యనిన్థా పరియాప్రియః
కాఞ్చనే లొష్టకే చైవ సమథర్శీ మహాతపాః
4 థేవతాః పూజయన నిత్యమ అతిదీంశ చ థవిజైః సహ
బరహ్మచర్య రతొ నిత్యం సథా ధర్మపరాయణః
5 తతొ ఽభయేత్య మహారాజ యొగమ ఆస్దయ భిక్షుకః
జైగీషవ్యొ మునిర ధీమాంస తస్మింస తీర్దే సమాహితః
6 థేవలస్యాశ్రమే రాజన నయవసత స మహాథ్యుతిః
యొగనిత్యొ మహారాజ సిథ్ధిం పరాప్తొ మహాతపాః
7 తం తత్ర వసమానం తు జైగీషవ్యం మహామునిమ
థేవలొ థర్శయన్న ఏవ నైవాయుఞ్జత ధర్మతః
8 ఏవం తయొర మహారాజ థీర్ఘకాలొ వయతిక్రమత
జైగీషవ్యం మునిం చైవ న థథర్శాద థేవలః
9 ఆహారకాలే మతిమాన పరివ్రాడ జనమేజయ
ఉపాతిష్ఠత ధర్మజ్ఞొ భైక్ష కాలే స థేవలమ
10 స థృష్ట్వా భిక్షురూపేణ పరాప్తంతత్ర మహామునిమ
గౌరవం పరమం చక్రే పరీతిం చ విపులాం తదా
11 థేవలస తు యదాశక్తి పూజయామ ఆస భారత
ఋషిథృష్టేన విధినా సమా బహ్వ్యః సమాహితః
12 కథా చిత తస్య నృపతే థేవలస్య మహాత్మనః
చిన్తా సుమహతీ జాతా మునిం థృష్ట్వా మహాథ్యుతిమ
13 సమాస తు సమతిక్రాన్తా బహ్వ్యః పూజయతొ మమ
న చాయమ అలసొ భిక్షుర అభ్యభాషత కిం చన
14 ఏవం విగణయన్న ఏవ స జగామ మహొథధిమ
అన్తరిక్షచరః శరీమాన కలశం గృహ్య థేవలః
15 గచ్ఛన్న ఏవ స ధర్మాత్మా సముథ్రం సరితాం పతిమ
జైగీషవ్యం తతొ ఽపశ్యథ గతం పరాగ ఏవ భారత
16 తతః సవిస్మయశ చిన్తాం జగామాదాసితః పరభుః
కదం భిక్షుర అయం పరాప్తః సముథ్రే సనాత ఏవ చ
17 ఇత్య ఏవం చిన్తయామ ఆస మహర్షిర అసితస తథా
సనాత్వా సముథ్రే విధివచ ఛుచిర జప్యం జజాప హ
18 కృతజప్యాహ్నికః శరీమాన అశ్రమం చ జగామ హ
కలశం జలపూర్ణం వై గృహీత్వా జనమేజయ
19 తతః స పరవిశన్న ఏవ సవమ ఆశ్రమపథం మునిః
ఆసీనమ ఆశ్రమే తత్ర జైగీషవ్యమ అపశ్యత
20 న వయాహరతి చైవైనం జైగీషవ్యః కదం చన
కాష్ఠభూతొ ఽఽశరమ పథే వసతి సమ మహాతపాః
21 తం థృష్ట్వా చాప్లుతం తొయే సాగరే సాగరొపమమ
పరవిష్టమ ఆశ్రమం చాపి పూర్వమ ఏవ థథర్శ సః
22 అసితొ థేవలొ రాజంశ చిన్తయామ ఆస బుథ్ధిమాన
థృష్టః పరభావం తపసొ జైగీషవ్యస్య యొగజమ
23 చిన్తయామ ఆస రాజేన్థ్ర తథా స మునిసత్తమః
మయా థృష్టః సముథ్రే చ ఆశ్రమే చ కదం తవ అయమ
24 ఏవం విగణయన్న ఏవ స మునిర మన్త్రపారగః
ఉత్పపాతాశ్రమాత తస్మాథ అన్తరిక్షం విశాం పతే
జిజ్ఞాసార్దం తథా భిక్షొర జైగీషవ్యస్య థేవలః
25 సొ ఽనతరిక్షచరాన సిథ్ధాన సమపశ్యత సమాహితాన
జైగీషవ్యం చ తైః సిథ్ధైః పూజ్యమానమ అపశ్యత
26 తతొ ఽసితః సుసంరబ్ధొ వయవసాయీ థృఢవ్రతః
అపశ్యథ వై థివం యాన్తం జైగీషవ్యం స థేవలః
27 తస్మాచ చ పితృలొకం తం వరజన్తం సొ ఽనవపశ్యత
పితృలొకాచ చ తం యాన్తం యామ్యం లొకమ అపశ్యత
28 తస్మాథ అపి సముత్పత్య సొమలొకమ అభిష్టుతమ
వరజన్తమ అన్వపశ్యత స జైగీషవ్యం మహామునిమ
29 లొకాన సముత్పతన్తం చ శుభాన ఏకాన్తయాజినామ
తతొ ఽగనిహొత్రిణాం లొకాంస తేభ్యశ చాప్య ఉత్పపాత హ
30 థర్శం చ పౌర్ణమాసం చ యే యజన్తి తపొధనాః
తేభ్యః స థథృశే ధీమాఁల లొకేభ్యః పశుయాజినామ
వరజన్తం లొకమ అమలమ అపశ్యథ థేవ పూజితమ
31 చాతుర్మాస్యైర బహువిధైర యజన్తే యే తపొధనాః
తేషాం సదానం తదా యాన్తం తదాగ్నిష్టొమ యాజినామ
32 అగ్నిష్టుతేన చ తదా యే యజన్తి తపొధనాః
తత సదానమ అనుసంప్రాప్తమ అన్వపశ్యత థేవలః
33 వాజపేయం కరతువరం తదా బహుసువర్ణకమ
ఆహరన్తి మహాప్రాజ్ఞాస తేషాం లొకేష్వ అపశ్యత
34 యజన్తే పుణ్డరీకేణ రాజసూయేన చైవ యే
తేషాం లొకేష్వ అపశ్యచ చ జైగీషవ్యం స థేవలః
35 అశ్వమేధం కరతువరం నరమేధం తదైవ చ
ఆహరన్తి నరశ్రేష్ఠాస తేషాం లొకేష్వ అపశ్యత
36 సర్వమేధం చ థుష్ప్రాపం తదా సౌత్రామణిం చ యే
తేషాం లొకేష్వ అపశ్యచ చ జైగీషవ్యం స థేవలః
37 థవాథశాహైశ చ సత్రైర యే యజన్తే వివిధైర నృప
తేషాం లొకేష్వ అపశ్యచ చ జైగీషవ్యం స థేవలః
38 మిత్రా వరుణయొర లొకాన ఆథిత్యానాం తదైవ చ
సలొకతామ అనుప్రాప్తమ అపశ్యత తతొ ఽసితః
39 రుథ్రాణాం చ వసూనాం చ సదానం యచ చ బృహస్పతేః
తాని సర్వణ్య అతీతం చ సమపశ్యత తతొ ఽసితః
40 ఆరుహ్య చ గవాం లొకం పరయాన్తం బరహ్మ సత్రిణామ
లొకాన అపశ్యథ గచ్ఛన్తం జైగీషవ్యం తతొ ఽసితః
41 తరీఁల లొకాన అపరాన విప్రమ ఉత్పతన్తం సవతేజసా
పతివ్రతానాం లొకాంశ చ వరజన్తం సొ ఽనవపశ్యత
42 తతొ మునివరం భూయొ జైగీషవ్యమ అదాసితః
నాన్వపశ్యత యొగస్దమ అన్తర్హితమ అరింథమ
43 సొ ఽచిన్తయన మహాభాగొ జైగీషవ్యస్య థేవలః
పరభావం సువ్రతత్వం చ సిథ్ధిం యొగస్య చాతులామ
44 అసితొ ఽపృచ్ఛత తథా సిథ్ధాఁల లొకేషు సత్తమాన
పరయతః పరాఞ్జలిర భూత్వా ధీరస తాన బరహ్మ సత్రిణః
45 జైగీషవ్యం న పశ్యామి తం శంసత మహౌజసమ
ఏతథ ఇచ్ఛామ్య అహం శరొతుం పరం కౌతూహలం హి మే
46 [సిథ్ధాహ]
శృణు థేవల భూతార్దం శంసతాం నొ థృఢవ్రత
జైగీషవ్యొ గతొ లొకం శాశ్వతం బరహ్మణొ ఽవయయమ
47 స శరుత్వా వచనం తేషాం సిథ్ధానాం బరహ్మ సత్రిణామ
అసితొ థేవలస తూర్ణమ ఉత్పపాత పపాత చ
48 తతః సిథ్ధాస త ఊచుర హి థేవలం పునర ఏవ హ
న థేవల గతిస తత్ర తవ గన్తుం తపొధన
బరహ్మణః సథనం విప్ర జైగీషవ్యొ యథాప్తవాన
49 తేషాం తథ వచనం శరుత్వా సిథ్ధానాం థేవలః పునః
ఆనుపూర్వ్యేణ లొకాంస తాన సర్వాన అవతతార హ
50 సవమ ఆశ్రమపథం పుణ్యమ ఆజగామ పతంగవత
పరవిశన్న ఏవ చాపశ్యజ జైగీషవ్యం స థేవలః
51 తతొ బుథ్ధ్యా వయగణయథ థేవలొ ధర్మయుక్తయా
థృష్ట్వా పరభావం తపసొ జైగీషవ్యస్య యొగజమ
52 తతొ ఽబరవీన మహాత్మానం జైగీషవ్యం స థేవలః
వినయావనతొ రాజన్న ఉపసర్ప్య మహామునిమ
మొక్షధర్మం సమాస్దాతుమ ఇచ్ఛేయం భగవన్న అహమ
53 తస్య తథ వచనం శరుత్వా ఉపథేశం చకార సః
విధిం చ యొగస్య పరం కార్యాకార్యం చ శాస్త్రతః
54 సంన్యాసకృతబుథ్ధిం తం తతొ థృష్ట్వా మహాతపాః
సర్వాశ చాస్య కరియాశ చక్రే విధిథృష్టేన కర్మణా
55 సంన్యాసకృతబుథ్ధిం తం భూతాని పితృభిః సహ
తతొ థృష్ట్వా పరరురుథుః కొ ఽసమాన సంవిభజిష్యతి
56 థేవలస తు వచః శరుత్వా భూతానాం కరుణం తదా
థిశొ థశవ్యాహరతాం మొక్షం తయక్తుం మనొ థధే
57 తతస తు ఫలమూలాని పవిత్రాణి చ భారత
పుష్పాణ్య ఓషధయశ చైవ రొరూయన్తే సహస్రశః
58 పునర నొ థేవలః కషుథ్రొ నూనం ఛేత్స్యతి థుర్మతిః
అభయం సర్వభూతేభ్యొ యొ థత్తా నావబుధ్యతే
59 తతొ భూయొ వయగణయత సవబుథ్ధ్యా మునిసత్తమః
మొక్షే గార్హస్ద్య ధర్మే వా కిం ను శరేయః కరం భవేత
60 ఇతి నిశ్చిత్య మనసా థేవలొ రాజసత్తమ
తయక్త్వా గార్హస్ద్య ధర్మం స మొక్షధర్మమ అరొచయత
61 ఏవమాథీని సంచిన్త్య థేవలొ నిశ్చయాత తతః
పరాప్తవాన పరమాం సిథ్ధిమ్పరం యొగం చ భారత
62 తతొ థేవాః సమాగమ్య బృహస్పతిపురొగమాః
జైగీషవ్యం తపశ చాస్య పరశంసన్తి తపస్వినః
63 అదాబ్రవీథ ఋషివరొ థేవాన వై నారథస తథా
జైగీషవ్యే తపొ నాస్తి విస్మాపయతి యొ ఽసితమ
64 తమ ఏవం వాథినం ధీరం పరత్యూచుస తే థివౌకసః
మైవమ ఇత్య ఏవ శంసన్తొ జైగీషవ్యం మహామునిమ
65 తత్రాప్య ఉపస్పృశ్య తతొ మహాత్మా; థత్త్వా చ విత్తం హలభృథ థవిజేభ్యః
అవాప్య ధర్మం పరమార్య కర్మా; జగామ సొమస్య మహత స తీర్దమ