శల్య పర్వము - అధ్యాయము - 34
| ←ముందరి అధ్యాయము | వ్యాస మహాభారతము (శల్య పర్వము - అధ్యాయము - 34) వేద వ్యాసుడు |
తరువాతి అధ్యాయము→ |
| వ్యాస మహాభారతము | |||||||||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| |||||||||||||||||||||
1 [జ]
పూర్వమ ఏవ యథా రామస తస్మిన యుథ్ధే ఉపస్దితే
ఆమన్త్ర్య కేశవం యాతొ వృష్ణిభిః సహితః పరభుః
2 సాహాయ్యం ధార్తరాష్ట్రస్య న చ కర్తాస్మి కేశవ
న చైవ పాణ్డుపుత్రాణాం గమిష్యామి యదాగతమ
3 ఏవమ ఉక్త్వా తథా రామొ యాతః శత్రునిబర్హణః
తస్య చాగమనం భూయొ బరహ్మఞ శంసితుమ అర్హసి
4 ఆఖ్యాహి మే విస్తరతః కదం రామ ఉపస్దితః
కదం చ థృష్టవాన యుథ్ధం కుశలొ హయ అసి సత్తమ
5 [వై]
ఉపప్లవ్యే నివిష్టేషు పాణ్డవేషు మహాత్మసు
పరేషితొ ధృతరాష్ట్రస్య సమీపం మధుసూథనః
శమం పరతి మహావాహొ హితార్దం సర్వథేహినామ
6 స గత్వా హాస్తినపురం ధృతరాష్ట్రం సమేత్య చ
ఉక్తవాన వచనం తద్యం హితం చైవ విశేషతః
న చ తత కృతవాన రాజా యదాఖ్యాతం హి తే పురా
7 అనవాప్య శమం తత్ర కృష్ణః పురుషసత్తమః
ఆగచ్ఛత మహాబాహుర ఉపప్లవ్యం జనాధిప
8 తతః పరత్యాగతః కృష్ణొ ధార్తరాష్ట్ర విసర్జితః
అక్రియాయాం నరవ్యాఘ్ర పాణ్డవాన ఇథమ అబ్రవీత
9 న కుర్వన్తి వచొ మహ్యం కురవః కాలచొథితాః
నిర్గచ్ఛధ్వం పాణ్డవేయాః పుష్యేణ సహితా మయా
10 తతొ విభజ్యమానేషు బలేషు బలినాం వరః
పరొవాచ భరాతరం కృష్ణం రౌహిణేయొ మహామనాః
11 తేషామ అపి మహాబాహొ సాహాయ్యం మధుసూథన
కరియతామ ఇతి తత కృష్ణొ నాస్య చక్రే వచస తథా
12 తతొ మన్యుపరీతాత్మా జగామ యథునన్థనః
తీర్దయాత్రాం హలధరః సరస్వత్యాం మహాయశాః
మైత్రే నక్షత్రయొగే సమ సహితః సర్వయాథవైః
13 ఆశ్రయామ ఆస భొజస తు థుర్యొథ్ననమ అరింథమః
యుయుధానేన సహితొ వాసుథేవస తు పాణ్డవాన
14 రౌహిణేయే గతే శూరే పుష్యేణ మధుసూథనః
పాణ్డవేయాన పురస్కృత్య యయావ అభిముఖః కురూన
15 గచ్ఛన ఏవ పదిస్దస తు రామః పరేష్యాన ఉవాచ హా
సంభారాంస తీర్దయాత్రాయాం సార్వొపకరణాని చ
ఆనయధ్వం థవారకాయా అగ్నీన వై యాజకాంస తదా
16 సువర్ణం రజతం చైవ ధేనుర వాసాంసి వాజినః
కుఞ్జరాంశ చ రదాంశ చైవ ఖరొష్ట్రం వాహనాని చ
కషిప్రమ ఆనీయతాం సర్వం తీర్దహేతొః పరిచ్ఛథమ
17 పరతిస్రొతః సరస్వత్యా గఛధ్వం శీఘ్రగామినః
ఋత్విజశ చానయధ్వం వై శతశశ చ థవిజర్షభాన
18 ఏవం సంథిశ్య తు పరేష్యాన బలథేవొ మహాబలః
తీర్దయాత్రాం యయౌ రాజన కురూణాం వైశసే తథా
సరస్వతీం పరతిస్రొతః సముథ్రాథ అభిజగ్మివాన
19 ఋత్విగ్భిశ చ సుహృథ్భిశ చ తదాన్యైర థవిజసత్తమైః
రదగర్జైస తదాశ్వైశ చ పరేష్యైశ చ భరతర్షభ
గొఖరొష్ట్ర పరయుక్తైశ చ యానైశ చ బహుభిర వృతః
20 శరాన్తానాం కలాన్తవపుషాం శిశూనాం విపులాయుషామ
తాని యానాని థేశేషు పరతీక్ష్యన్తే సమ భారత
బుభుక్షితానామ అర్దాయ కౢప్తమ అన్నం సమన్తతః
21 యొ యొ యత్ర థవిజొ భొక్తుం కామం కామయతే తథా
తస్య తస్య తు తత్రైవమ ఉపజహ్రుస తథా నృప
22 తత్ర సదితా నరా రాజన రౌహిణేయస్య శాసనాత
భక్ష్యపేయస్య కుర్వన్తి రాశీంస తత్ర సమన్తతః
23 వాసాంసి చ మహార్హాణి పర్యఙ్కాస్తరణాని చ
పూజార్దం తత్ర కౢప్తాని విప్రాణాం సుఖమ ఇచ్ఛతామ
24 యత్ర యః సవపతే విప్రః కషత్రియొ వాపి భారత
తత్ర తత్ర తు తస్యైవ సర్వం కౢప్తమ అథృశ్యత
25 యదాసుఖం జనః సర్వస తిష్ఠతే యాతి వా తథా
యాతు కామస్య యానాని పానాని తృషితస్య చ
26 బుభుక్షితస్యా చాన్నాని సవాథూని భరతర్షభ
ఉపజహ్రుర నరాస తత్ర వస్త్రాణ్య ఆభరణాని చ
27 స పన్దాః పరబభౌ రాజన సర్వస్యైవ సుఖావహః
సవర్గొపమస తథా వీర నరాణాం తత్ర గచ్ఛతామ
28 నిత్యప్రముథితొపేతః సవాథు భక్షః శుభాన్వితః
విపణ్యాపణ పణ్యానాం నానాజనశతైర వృతః
నానాథ్రుమలతొపేతొ నానారత్నవిభూషితః
29 తతొ మహాత్మా నియమే సదితాత్మా; పుణ్యేషు తీర్దేషు వసూని రాజన
థథౌ థవిజేభ్యః కరతుథక్షిణాశ చ; యథుప్రవీరొ హలభృత పరతీతః
30 థొగ్భ్రీశ చ ధేనూశ చ సహస్రశొ వై; సువాససః కాఞ్చనబథ్ధశృఙ్గీః
హయాంశ చ నానావిధ థేశజాతాన; యానాని థాసీశ చ తదా థవిజేభ్యః
31 రత్నాని ముక్తామణివిథ్రుమం చ; శృఙ్గీ సువర్ణం రజతం చ శుభ్రమ
అయొ మయం తామ్రమయం చ భాణ్డం; థథౌ థవిజాతిప్రవరేషు రామః
32 ఏవం స విత్తం పరథథౌ మహాత్మా; సరస్వతీ తీర్దవరేషు భూరి
యయౌ కరమేణాప్రతిమ పరభావస; తతః కురుక్షేత్రమ ఉథారవృత్తః
33 [జ]
సారస్వతానాం తీర్దానాం గుణొత్పత్తిం వథస్వ మే
ఫలం చ థవిపథాం శరేష్ఠ కర్మ నిర్వృత్తిమ ఏవ చ
34 యదాక్రమం చ భగవంస తీర్దానామ అనుపూర్వశః
బరహ్మన బరహ్మవిథాం శరేష్ఠ పరం కౌతూహలం హి మే
35 [వై]
తీర్దానాం విస్తరం రాజన గుణొత్పత్తిం చ సర్వశః
మయొచ్యమానాం శృణు వై పుణ్యాం రాజేన్థ్ర కృత్స్నశః
36 పూర్వం మహారాజ యథుప్రవీర; ఋత్విక సుహృథ విప్ర గణైశ చ సార్ధమ
పుణ్యం పరభాసం సముపాజగామ; యత్రొడు రాడ యక్ష్మణా కలిశ్యమానః
37 విముక్తశాపః పునర ఆప్య తేజః; సర్వం జగథ భాసయతే నరేన్థ్ర
ఏవం తు తీర్దప్రవరం పృదివ్యాం; పరభాసనాత తస్య తతః పరభాసః
38 [జ]
కిమర్దం భగవాన సొమొ యక్ష్మణా సమగృహ్యత
కదం చ తీర్దప్రవరే తస్మింశ చన్థ్రొ నయమజ్జత
39 కదమ ఆప్లుత్య తస్మింస తు పునర ఆప్యాయితః శశీ
ఏతన మే సర్వమ ఆచక్ష్వ విస్తరేణ మహామునే
40 [వై]
థక్షస్య తనయా యాస తాః పరాథురాసన విశాం పతే
స సప్త వింశతిం కన్యా థక్షః సొమాయ వై థథౌ
41 నక్షత్రయొగనిరతాః సంఖ్యానార్దం చ భారత
పత్న్యొ వై తస్య రాజేన్థ్ర సొమస్య శుభలక్షణాః
42 తాస తు సర్వా విశాలాక్ష్యొ రూపేణాప్రతిమా భువి
అత్యరిచ్యత తాసాం తు రొహిణీ రూపసంపథా
43 తతస తస్యాం స భగవాన పరీతిం చక్రే నిశాకరః
సాస్య హృథ్య బభూవాథ్య తస్మాత తాం బుభుజే సథా
44 పురా హి సొమొ రాజేన్థ్ర రొహిణ్యామ అవసచ చిరమ
తతొ ఽసయ కుపితాన్య ఆసన నక్షత్రాణి మహాత్మనః
45 తా గత్వా పితరం పరాహుః పరజాపతిమ అతన్థ్రితాః
సొమొ వసతి నాస్మాసు రొహిణీం భజతే సథా
46 తా వయం సహితాః సర్వాస తవత్సకాశే పరజేశ్వర
వత్స్యామొ నియతాహారాస తపశ్చరణతత్పరాః
47 శరుత్వా తాసాం తు వచనం థక్షః సొమమ అదాబ్రవీత
సమం వర్తస్య భార్యాసు మా తవాధర్మొ మహాన సపృశేత
48 తాశ చ సర్వాబ్రవీథ థక్షొ గచ్ఛధ్వం సొమమ అన్తికాత
సమం వత్స్యతి సర్వాసు చన్థ్రమా మమ శాసనాత
49 విసృష్టాస తాస తథా జగ్ముః శీతాంశుభవనం తథా
తదాపి సొమొ భగవాన పునర ఏవ మహీపతే
రొహిణీం నివసత్య ఏవ పరీయమాణొ ముహుర ముహుః
50 తతస తాః సహితాః సర్వా భూయః పితరమ అబ్రువన
తవ శుశ్రూషణే యుక్తా వత్స్యామొ హి తవాశ్రమే
సొమొ వసతి నాస్మాసు నాకరొథ వచనం తవ
51 తాసాం తథ వచనం శరుత్వా థక్షః సొమమ అదాబ్రవీత
సమం వర్తస్వ భార్యాసు మా తవాం శప్స్యే విరొచన
52 అనాథృత్య తు తథ వాక్యం థక్షస్య భగవాఞ శశీ
రొహిణ్యా సార్ధమ అవసత తతస తాః కుపితాః పునః
53 గత్వా చ పితరం పరాహుః పరణమ్య శిరసా తథా
సొమొ వసతి నాస్మాసు తస్మాన నః శరణం భవ
54 రొహిణ్యామ ఏవ భగవన సథా వసతి చన్థ్రమాః
తస్మాన నస తరాహి సర్వా వై యదా నః సొమ ఆవిశేత
55 తచ ఛరుత్వా భగవాన కరుథ్ధొ యక్ష్మాణం పృదివీపతే
ససర్వ రొషాత సొమాయ స చొడు పతిమ ఆవిశత
56 స యక్ష్మణాభిభూతాత్మాక్షీయతాహర అహః శశీ
యత్నం చాప్య అకరొథ రాజన మొక్షార్దం తస్య యక్ష్మణః
57 ఇష్ట్వేష్టిభిర మహారాజ వివిధాభిర నిశాకరః
న చాముచ్యత శాపాథ వై కషయం చైవాభ్యగచ్ఛత
58 కషీయమాణే తతః సొమే ఓషధ్యొ న పరజజ్ఞిరే
నిరాస్వాథ రసాః సర్వా హతవీర్యాశ చ సర్వశః
59 ఓషధీనాం కషయే జాతే పరాణినామ అపి సంక్షయః
కృశాశ చాసన పరజాః సర్వాః కషీయమాణే నిశాకరే
60 తతొ థేవాః సమాగమ్య సొమమ ఊచుర మహీపతే
కిమ ఇథం భవతొ రూపమ ఈథృశం న పరకాశతే
61 కారణం బరూహి నః సర్వం యేనేథం తే మహథ భయమ
శరుత్వా తు వచనం తవత్తొ విధాస్యామస తతొ వయమ
62 ఏవమ ఉక్తః పరత్యువాచ సర్వాంస తాఞ శశలక్షణః
శాపం చ కారణం చైవ యక్ష్మాణం చ తదాత్మనః
63 థేవాస తస్య వచః శరుత్వా గత్వా థక్షమ అదాబ్రువన
పరసీథ భగవన సొమే శాపశ చైష నివర్త్యతామ
64 అసౌ హి చన్థ్రమాః కషీణః కిం చిచ ఛేషొ హి లక్ష్యతే
కషయాచ చైవాస్య థేవేశ పరజాశ చాపి గతాః కషయమ
65 వీరుథ ఓషధయశ చైవ బీజాని వివిధాని చ
తదా వయం లొకగురొ పరసాథం కర్తుమ అర్హసి
66 ఏవమ ఉక్తస తథా చిన్త్య పరాహ వాక్యం పరజాపతిః
నైతచ ఛక్యం మమ వచొ వయావర్తయితుమ అన్యదా
హేతునా తు మహాభాగా నివర్తిష్యతి కేన చిత
67 సమం వర్తతు సర్వాసు శశీ భార్యాసు నిత్యశః
సరస్వత్యా వరే తీర్దే ఉన్మజ్జఞ శశలక్షణః
పునర వర్ధిష్యతే థేవాస తథ వై సత్యం వచొ మమ
68 మాసార్ధం చ కషయం సొమొ నిత్యమ ఏవ గమిష్యతి
మాసార్ధం చ తథా వృథ్ధిం సత్యమ ఏతథ వచొ మమ
69 సరస్వతీం తతః సొమొ జగామ ఋషిశాసనాత
పరభాసం పరమం తీర్దం సరస్వత్యా జగామ హ
70 అమావాస్యాం మహాతేజాస తత్రొన్మజ్జన మహాథ్యుతిః
లొకాన పరభాసయామ ఆస శీతాంశుత్వమ అవాప చ
71 థేవాశ చ సర్వే రాజేన్థ్ర పరభాసం పరాప్య పుష్కలమ
సొమేన సహితా భూత్వా థక్షస్య పరముఖే ఽభవన
72 తతః పరజాపతిః సర్వా విససర్జాద థేవతాః
సొమం చ భగవాన పరీతొ భూయొ వచనమ అబ్రవీత
73 మావమంస్దాః సత్రియః పుత్ర మా చ విప్రాన కథా చన
గచ్ఛ యుక్తసథా భూత్వా కురు వై శాసనం మమ
74 స విసృష్టొ మహారాజ జగామాద సవమ ఆలయమ
పరజాశ చ ముథితా భూత్వా భొజనే చ యదా పురా
75 ఏతత తే సర్వమ ఆఖ్యాతం యదా శప్తొ నిశాకరః
పరభాసం చ యదా తీర్దం తీర్దానాం పరవరం హయ అభూత
76 అమావాస్యాం మహారాజ నిత్యశః శశలక్షణః
సనాత్వా హయ ఆప్యాయతే శరీమాన పరభాసే తీర్ద ఉత్తమే
77 అతశ చైనం పరజానన్తి పరభాసమ ఇతి భూమిప
పరభాం హి పరమాం లేభే తస్మిన్న ఉన్మజ్జ్య చన్థ్రమాః
78 తతస తు చమసొథ్భేథమ అచ్యుతస తవ అగమథ బలీ
చమసొథ్భేథ ఇత్య ఏవం యం జనాః కదయన్త్య ఉత
79 తత్ర థత్త్వా చ థానాని విశిష్టాని హలాయుధః
ఉషిత్వా రజనీమ ఏకాం సనాత్వా చ విధివత తథా
80 ఉథపానమ అదాగచ్ఛత తవరావాన కేశవాగ్రజః
ఆథ్యం సవస్త్యయనం చైవ తత్రావాప్య మహత ఫలమ
81 సనిగ్ధత్వాథ ఓషధీనాం చ భూమేశ చ జనమేజయ
జానన్తి సిథ్ధా రాజేన్థ్ర నష్టామ అపి సరస్వతీమ