8
విజయనగర సామ్రాజ్యము
బుద్ధి : కార్యములు నూతన పక్కింట్రొక్కుచున్నవి. ఆదిల్
శాహా రాక విశేష మగుచున్నది. అతఁడు పయోముఖవిష
కుంభము. గోముఖ వ్యాఘ్రము. అతని వర్తనము నుదార
స్వభావుఁడగు రామరా జేమి తెలిసికొనును ! తిరుమల
రాయలును వేంకటాద్రియు 'యథారాజా తథా ప్రజాః'
అన్న సామెత ననుక రించుచున్నారు. మఱియు వారిరువురు
నిపు డిచట లేరు. పాపము ! నిష్కపటులగు వారి హృదయ
మునకుఁ గపటియగు నాదిల్ శాహా స్వభావ మెట్లు బోధ
పడగలదు?
శ్రీధ : తురకలకు హిందువులన్నఁ దలనొప్పి. అట్టియెడ నిట్టి గండ్రగొడలిని దెచ్చుకొని కంఠము పై ఁ బెట్టుకొన్న విజయ నగర సామ్రాజ్య భవిష్యత్తు చెప్పుట సుకరముగాదు. ప్రకృతము చెప్పుము. అతఁడిపుడేమి చేయుచున్నాఁడు?
బుద్ధి:- కార్యనిర్వహణమున నతనికీఁడు వచ్చువాఁడు మఱొకఁడు లేఁడు. అతని దూరదృష్టి, వివేచనాశక్తి, సంస్తుతి పాత్రములు ! అతఁడిపుడు రాజుగారి సహాయమంత్రియగు చక్రధరుని దనవలలో వేసికొనియున్నాఁడు
శ్రీధరుని హృదయము కలఁగఁజొచ్చెను. అతనికన్నులు చింతనిప్పులవలెఁ బ్రకాశించుచుండెను. అతని మొగము తీక్ష భావ మండిత మై చూచుటకు భయంకరముగనుండెను. అంత డిటనెను..