యభిప్రాయము. నవ్యత్యద్భుతము నత్యావశ్యకమునైన వ్యాయామము. జీర్ణశక్తి నభివృద్ధినొందించు హరీతకి. 'మౌనేన భోక్తవ్యమ్' - అను సిద్ధాంతము ననుసరించి శిష్టులుకాని యితర సంపన్న గృహస్థు లీ కారణముననే భోజన వేళల హాస్యచతురులను బంక్తిపావనులు కిచ్చునంతటి గౌరవమిచ్చి ప్రక్కనఁ గూర్చుండబెట్టుకొనుచున్నారు. ఇట్టి యాచార మాంగ్లదేశము నందునున్నది. ఇది వైద్యశాస్త్ర సమ్మతమైనదని యొక యాంగ్లరచయిత యనినాఁడు. మౌనమున భోజనమొనర్చు శిష్టులితర వేళల విదూషక విప్రవినోద వికటకవుల హాస్యచతురోక్తుల నోలలాడి శరీరారోగ్య మును గాపాడుకొనెదరు.
హృదయపూర్వకముగఁ గొంతకాలము నవ్విన పిమ్మట నెంతటి తీక్ష్ణభారమునైన వహించుటకు శరీరముగాని, మనస్సుగాని వెనుదీయకుండుట యనుభవపూర్వకమైన యంశము. ఇందుకు మూలకారణము నవ్వునకుఁగల యప్రతిమాన శక్తి సామర్థ్యములగుట యనామృష్టమగు నభిప్రాయము.
శిశువులు భీతిని గుప్తమొనర్చుటకు నవ్వుదురఁట! ఇతఃపూర్వము వారనుభవింపని యనుభూతిని బొందుట వలనఁ గలుగు నవ్వు భయమూలక మని మానసికవేత్త లూహింతురు. బిడ్డలఁ దొలుత నిశ్రేణిక నెక్కించినను, బిల్లిమొగ్గల వేయించినను గలుగు నవ్విట్టిది. ఎట్టి యెడుదొడుకులు లేక జీవయాత్రలో మధుసాంయాత్రికుఁడై వ్యవహరించు వ్యక్తి ముఖము సర్వకాల సర్వావస్థలయందును వికసిత పుష్పాకృతిని విలసిల్లును ప్రాప్యయోగ్య వస్తువులఁ బొందువేళఁ బడు నుత్కంఠయు నొక్కొక్కవేళ హసనకారణమగును. అల్పపరాభవముల, నల్పాపజయముల జితునకు, జేతకు నవ్వు కలుగుట సహజలక్షణము, ఒక పదమునకుఁ బ్రయోక్త యనుకొనిన యర్థముగాక భిన్నార్థము గోచరించినను, గౌణవృత్తిచేఁ శబ్దప్రయోగ మొనర్చినను నవ్వు గలుగుట కొన్ని సందర్భముల మనము గమనించుచుంటిమి. బాల్యచేష్టలు జ్ఞప్తికి వచ్చినయెడ నర్థరహితము లగు కృత్యములని నాని నవజ్ఞ యొనర్చుచుఁ బ్రౌఢవ్యక్తి యేకాంతమున మందస్మిత మొనర్చును. 'పిచ్చియద్దము'లఁ జిత్రవిచిత్రములైన నిజరూపములఁ దిలకించినపు డెంతటివానికైన హాసముద యింపకపోదు. విచిత్ర ధ్వనులు వినఁబడుటవలనను నవ్వు పుట్టును. అలవాటుపడిన యాకారప్రకారములు నలవాటులు కనిపించునపు డాశ్చర్యముతోఁబాటు మందహాసములు జన్మించుటయుఁ బరిపాటి.
పండితపరిషత్తులఁ బ్రసక్తి లేక ప్రవేశించిన వ్యక్తి 'బదరీఫలతరువు క్రిందఁ గూర్చొనిన యంధునివలె' నవ్వును. ఇట్టినవ్వు తన లోపమును గప్పిపుచ్చుకొను
92
వావిలాల సోమయాజులు సాహిత్యం-4
