ఈ పుటను అచ్చుదిద్దలేదు
సౌందర్యం పులకరాలు కలుగజేస్తుంది కదా! నీ హృదయంలో సౌందర్యాన్ని గురించి ఉన్న భావాలన్నీ నాకు విందామని కుతూహలంగా ఉంది. ఎందుకంటే, మనం ప్రొద్దున చర్చించుకున్న విషయాని కది సన్నిహితం అన్నాను.
శ్రీనాథమూర్తి : స్వామీజీ! మానవుని సౌందర్యం ఎక్కువగా వికసించేది స్త్రీ మూర్తిలోనని నా ఉద్దేశము. ఈ సౌందర్యంలో మూడుభాగాలున్నాయి. మూర్తిసౌందర్యం, వర్ణం, ప్రాణవిలసనమును.
జమీ : నలుపువర్ణం అందంకాదనా నీ ఉద్దేశం?
శ్రీనాథ : ఏ రంగైనా అది అందంగా వుండవచ్చును. అంటే అందంగా ఉండేందుకు రంగు మట్టితో కలిపినట్లు బురదలా ఉండకూడదు. రంగులో మాంద్యం ఉండకూడదు. రంగులో ప్రకాశం, నైర్మల్యం ఉండాలి. అదే వర్ణసౌందర్యం. అలాగే మూర్తిసౌందర్యం అంగాంగ శ్రుతి మేళనం ఉండాలి.
జమీం : అంటే?
శ్రీనాథ : అనురూపత అని నా భావం. ఒక పొడుగు మనుష్యుడు తల, ముఖము, కళ్ళు, ముక్కు, చెవులు, నోరు, ఫాలం, చేతులు, హస్తతలాలు, వేళ్ళు, ఛాతీ, నడుం, కటి, పిరుదులు, తొడలు, పిక్కలు, పాదాలు ఆ పొడుగుకు తగినట్లుగా వుండాలి. పొడుగువానికీ, ఛాతీ బాగా వెడల్పున్న వానికీ పొన్నకాయలాంటి చిన్న తలకాయవుంటే అనురూప రహితమన్నమాట.
నేను : ఈ అనురూప నిర్ణయం ఎట్లాగ?
శ్రీనాథ : అనేక యుగాలనుండి మనం మనుష్య రూపం ఎరిగి, ఉత్తమ పురుషుడికి ఇంత తల, ఇంతంత కళ్ళు మొదలైనవి వుండాలని నిర్ణయించాము.
నేను : అంటే మంగోలులకు ఒక రకం అనురూపనిర్ణయం, నీగ్రోలకు ఇంకోటి వుండవచ్చు నన్నమాటేగా!
శ్రీనాథ : చిత్తం.
రాజ : బెలూచీలకు ఒకరకం, కాబూలీలకు ఇంకో రకం, పంజాబీలకు వేరేరకం, బ్రాహ్మణులకు వేరు, ముస్లింలకు వేరు అలా వుండవచ్చన్నమాట.
శ్రీనాథ : అవునండీ! ఈ తేడాలు మానసిక సౌందర్య, ఆత్మసౌందర్యాల నిర్ణయాలలోనూ వుంటాయి.
నేను : ఇంక ప్రాణశక్తి సౌందర్యం ఏమిటి?
శ్రీనాథ : ఒక మనుష్యుడు మందకొడిగా వుంటాడు. ఇంకొకడు హుషారుగా వుంటాడు. చాకచక్యంగా వుంటాడు. ఎక్కడ ఈ మూడూ ఉత్తమంగా సంయోగం అవుతాయో, అక్కడ భౌతిక సౌందర్యం వుందని మేమంటాము. అంగాంగ సమప్రమాణత వున్నంత మాత్రం చాలదండీ. ఆ అంగాంగాలు పుష్టిలో రేఖలలో సమప్రమాణంగా ఉండాలి. మొగవాడికి కండలుకట్టిన దేహం అందం. స్త్రీకి కర్కశత్వం పనికిరాదు. మెత్తదనము, రేఖాస్పుటత్వమూ వుండాలి.