పుట:Sukavi-Manoranjanamu.pdf/347

వికీసోర్స్ నుండి
ఈ పుట అచ్చుదిద్దబడ్డది


సీ.

శ్రీ కామెపల్లి పురీ గోపికాజార
             యసురసంహార నీ కంకితముగ
నాటి కవీంద్రకావ్యములెల్ల శోధించి
             క్రమత హ్రస్వములు దీర్ఘములునైన
యచ్చుల మీఁదను హల్లుల మీఁదను
             గలుగు రేఫ ఱకారములు వచింతు
తాళ పాకాన్వయోదధీ పూర్ణ ధవల ధీ
             ధితి పెద తిరుమల దేశికుండు
మొదలైనవారలు మునుపు రచించిన
             యవియెల్ల చాలవా యనఁగ వలదు
వెండియు నొకకొన్ని వెదకి కూరుతుఁ గవి
             రాజులు మేలని ప్రస్తుతింప...........(2-198)

4
అనిచెప్పి, రేఫముల కొకసీసమాలిక, ఆకారముల కొకసీసమాలిక చేసినారు. రెండును పరిశీలించితే, రేఫములందు ఱకారములును, ఱకారములందు రేఫములును గలసినవి. ఉభయరేఫములని వ్రాసినవి ఉభయరేఫములుగావు. 5
"అరుగుట-పోవుట, చెఱచుట, తెఱఁగులు, తొఱఁగుట, తోఱలుట, నెరసులు విస్తరించుట, పరిగొనుట, పరిచనుదెంచుట, పరిమెయి, పరవకటి, పరిమార్చుట, పెరుగుట, క్రమ్మఱ, మఱదలు – ఇవి కుఱుచలమీఁది రేఫ, ఱకారములు రెండు నగును. 6
ఆరుట = శమించుట, తీరనికినుక, తీరులు, పోర నీరయిపోవుట, మారి మసఁగుట, వేమారు – ఇవి దీర్ఘములమీది రేఫ, ఱకారములు అని వ్రాసినారు. (మరియు) 'అరుగుట' గురురేఫ మగుటకు (ఉదాహరణముగా)—
మౌసలపర్వము (1-169)
క.

మఱునాఁడ యగుట లెస్సగ
నఱిగి యినుం డపుడు వేఁడి యడిరిన దీప్తుల్
తుఱగలి గొని పశ్చిమగిరి
చఱికి ననతి దూరుఁడై విశదుఁడై తోచెన్.

7