పుట:Sukavi-Manoranjanamu.pdf/289

వికీసోర్స్ నుండి
ఈ పుట అచ్చుదిద్దబడ్డది
అరణ్యపర్వము (3-319)
సీ.

(హస్వపీనగ్రీవు నచలితాయతహను
             నతి చపల స్వభావాభిరాము
....................................................)
ఊర్ధ్వలాంగూల మత్యున్నత ధ్వజలీలఁ
             గ్రాలుచునుండి నేకాంతయోగ
నిద్రనున్న ధర్మనిర్మలు హనుమంతు
(జూచి పాండురాజసుతుఁడు వాని
నిద్రఁ జెఱుపఁ గడఁగి నిజసత్వ మేర్పడ
సింహనాద మొప్పఁజేసె డాసి)

239
వసుచరిత్ర (5–123)
శా.

 కాంతన్ శుక్తిమతీ నగేంద్రభవ ముక్తారత్నరాజిం దదే
కాంతస్వచ్ఛశరీరయుక్తి నగజాకల్యాణ వేలార్హస
త్కాంతుల్ నించిరికాక (కానియెడ లోకశ్లాఘ్యసౌభాగ్యసు
క్కాంతాలోకమణి న్మణీశతములం గైసేయఁగా ముగ్ధలే)

240
ఇవి అఖండయతులు. ఈ మొదలైనవి నిత్యసమాసములని లాక్షణికులు వ్రాసినారు. వారు చెప్పిన లక్షణముకు లక్ష్యములకు కుదురదు. పదము వేర్పాటు కాకుండగ నుండవలెనని లక్షణము చెప్పిరి. (పదములు) స్పష్టముగ వేర్పడియుండెను. బహువ్రీహి, తత్పురుషాదులన్నియు నిత్యసమాసములే అయితే, వేరే నిత్యసమాసములని చెప్ప బని లేదు. అఖండయతి నొప్పక నివి (యన్ని)యు నిత్యసమాసము లన్నారు కాని, యివి నిత్యసమాసములు గావు. 241
నిత్యసమాసయతు లనగా
'కర్ణాట' పదము, హల్లుకు
శ్రీనాథుని గారి వీథి నాటకము
మ.

కుసుమంబద్దిన చీరకొంగు వొలయం గ్రొవ్వారు పాలిండ్లపై
ద్రిసరంబుల్ పొలుపార వేణి యవటూదేశంబుపై రాయగా
బస నెవ్వాఁడొ యొకండు రాత్రి రతులం బల్గాసి గావించిన
న్వసివాల్వాడుచు వచ్చుచున్నయది కర్ణాటాంగనన్ గంటిరే

242