పుట:Sukavi-Manoranjanamu.pdf/270

వికీసోర్స్ నుండి
ఈ పుట అచ్చుదిద్దబడ్డది
అను నీ పద్యమును రంగరాట్ఛందమునందు నాదేశయతికి లక్ష్యము వ్రాసినారు. యుక్తము. (అయితే) అప్పకవిగారు నిత్యసమాసయతికి లక్ష్యము(గా) వ్రాసినారు. ఇంతమాత్రమేకాదు, 169
క.

లోకంబున కర్ణాటవ
నౌకోద్వీపాంతరీప నాస్తిపదార్థా
నేకాన్యోన్య జనార్దన
నాకాదులు నిత్యసమసనము లండ్రు బుధుల్.

170
అని నిత్యసమాసములందు వ్రాసినారు. (వీనిలో) ద్వీపాంతరీపపదములు రెండు నాదేశయతులు. నాస్తి, నాకపదములు రెండు నసమాసయతులు. అనేకపదము నఞ్ సమాసయతి. ఇవి పూర్వకవి లాక్షణికులచేత స్పష్టముగా నేర్పరించబడినవిన్ని, అలాగు భేదములున్ను స్పష్టముగా నున్నవిన్ని నిత్యసమాసములందు కలుపుటయు; ఎవరును భేదము చెప్పనివిన్ని, భేదము లేనివిన్ని అకారయతులని, ఇకారయతులని చెప్పుటయు వారి పాండిత్య మేమిటో గోచరింపదు. 171

17, 18. నసమాస, నఞ్ సమాస యతులు

లక్షణము
ఉత్తమగండచ్ఛందము
క.

నసమాస నఞ్ సమాసము
లసమంబుగ నచ్చు హల్లు యతులందుం దా
పస మానస లసమాస, స
రస జలవిహరణ విలోల రాజమరాలా!

172
తిమ్మకవి లక్షణసారసంగ్రహము (2-234)
గీ.

సరవి నసమాస నఞ్ సమాసములు కృతుల
నచ్చుహల్లులు రెంటికి నగును వలులు
నాకలోకాధిప ప్రణుతాంఘ్రియుగల
నాగ కేయూర సంయుతానంద భవన.

173