పుట:Sukavi-Manoranjanamu.pdf/235

వికీసోర్స్ నుండి
ఈ పుట అచ్చుదిద్దబడ్డది


నత్తరలాయతేక్షణ కటాక్షవిలాసరసప్రవాహముల్
కుత్తుకబంటి తామరలకున్ దలమున్కలు గండుమీలకున్.

34/2
అందే
ఉ.

చెట్టతనంబునం జనకు జీవనమంతయు వెల్లివుచ్చి తోఁ
బుట్టిన యాపె యిల్విఱిచి పుట్టినబిడ్డనికిం బగైన నీ
యిట్టి నిశాటకృత్యమున నెవ్వరు రోయక సమ్మతించు నీ
వెట్టి ప్రదోషవేళ జనియించినవాడవొ గాక చంద్రమా!

34/3
పెఱయతి
ఆగమము రానందులకు శ్రీరంగమాహాత్మ్యమునందు
ఉ.

గందపుఁగొండ నెత్తములఁ గందువ మేలిమి తీవయిండ్లలో
గెందలిరాకుపాన్పున సుఖించి నితాంతరతిశ్రమంబునుం
జెందిన చెంచుగుబ్బెతల చెక్కులఁ జిమ్ము జవాది వాసనల్
విందులు సేయుచు న్మెలఁగు వేఁకువఁ గోమలగంధవాహముల్.

34/4

7. ప్రభునామయతి

లక్షణము
గీ.

అవ్వ యమ్మక్క యప్పయ్య యన్న యాయి
యరుసు పదములు సంధుల నదుకుచోట
నచ్చుహల్లులు రెండును నలరు నూదఁ
బడకయైనను బ్రభునామ వలి యనంగ.

35
‘ప్రభు' శబ్దముకు నిక్కడ మనుష్యుడని యర్థము గాని, 'రాజు' అని అర్థముగాదు. కావున స్త్రీ పురుష నామధేయులకు (సామాన్యము. ఇట్టిచోట్ల) నుభయమును చెల్లును. కొందఱు లాక్షణికులు దీనిని 'నామాఖండ' మన్నారు. వా రఖండయతి నంగీకరించనివారు. కొందఱు లాక్షణికులు, దొడ్డయ్య, దొడ్డమ్మ, రామయ్య, రామన్న, సీతమ్మ, లక్ష్మమ్మ- ఈ మొదలైన పేరులు దొడ్డయ, దొడ్డమ, రామయ, రామన, సీతమ, లక్ష్మమ- అని తేలబలికినపుడు స్వర