పుట:Sukavi-Manoranjanamu.pdf/229

వికీసోర్స్ నుండి
ఈ పుట అచ్చుదిద్దబడ్డది

సత్-చిత్ = సచ్చిత్ సత్-శంఖం = సచ్ఛంఖః

ఉత్-జ్వలం = ఉజ్జ్వలమ్
సూ.

స్తోష్టునా
స్తోః ష్సునా యోగే మః స్యాత్.

తత్-టీకా = తట్టీకా. స్ఫురత్-డమృగం = స్ఫురడ్డమృగమ్. లసత్-ఢక్కా = లసడ్ఢక్కా.
ఈమొద లైనవి నిత్యసంధియతులు. 'సచ్చిత్' అను పదమందు (ద్విత్వచకారముకు) త థ ద ధ లు, చ ఛ జ ఝ లు యతి చెల్లును. తట్టిక అను పదమందు (ద్విత్వటకారముకు) త థ ద ధ లు, ట ఠ డ ఢ లు యతి చెల్లును. 14

3. వికల్ప సంధి యతి

లక్షణము
గీ.

వ్యాకరణసూత్రమున సంధు లతుకునపుడు
రెండువిధముల రూపంబు లుండు కతన
నట్టి వర్ణంబునకు వ్యంజనములు రెండు
నిలుచు ధరను వికల్పసంధి యతి యనఁగ.

15


సూ.

యరోను నాసి౽కేనునాసికో వా
యరః పదాంత స్యానునాసికే పరే అనునాసికో స్యాత్.

ఏతత్-మురారిః = ఏతన్మురారిః (ఏతద్మురారి) సరిత్-నికటం = సరిన్నికటమ్ (సరిద్నికటమ్) తటిత్-నీకాశం =తటిన్నీకాశమ్ (తటిద్నీకాశమ్).
ఈ మొదలైన పదములందు రెండు విధములైన హల్లులు (యతి) చెల్లును. 16
లక్ష్యములు — సరిన్నికట - తకారమునకు
తెనాలి రామలింగము ఇందుధరోపాఖ్యానము
మ.

ఒకనా డిందుధరుండు పార్వతియు లీలోద్యానకేళీసరి
న్నికటానేకవనప్రదేశముల దైతేయేంద్రకన్యాప్సరో