ఈ పుట అచ్చుదిద్దబడ్డది
వడియందు నఖండద్వేషముగాన, కామక్రోధములు గ్రమ్మితే నెంతవారికిని తత్త్వము పట్టుపడదు. కామమే కాకపోతే, ఏ మహాకవి ప్రయోగము లున్నవని 'మవర్ణవిరామము’ నిలిపిరి? ఏ మహాకవిప్రయోగములు లేవని యఖండయతిని ఖండించిరి? ఇంతమాత్రమున నఖండయతి ఖండితమగునా?
(ఇక) ఉద్యోగపర్వము (4-140) నందు దిద్దినది —
చ. | అని తగ నిశ్చయించి తగునందఱఁ బిల్వఁగఁ బంచి వారితో | |
దీని మూడవపాదంబునందు పదునొకొంటికి ననియున్న చోట సంధిని గూర్చి స్వరప్రధానవడిగాను సోమయాజులు గారు ప్రయోగించినారు. ఇది తెలియక కొందఱు మూఢులు దేశ్యనిత్యసమాసవడి యని యనుకొందురు” అని వ్రాసినారు.
'ఒకొంటికి' అను పదమందు సంధిలేదు. రెండుపదము లయితే సంధి యుండును. ఇది యఖండపడి. ఇచ్చట దిద్దుటకు శక్యముగాక పదద్వయ మన్నారు. ఉయ్యెల, పయ్యెద- ఎట్టివో, ఇదియున్ను నేకపదమే. ఒకటి-ఒకొటి అని ఒత్వమున్ను తలకట్టున్ను రెండువిధములు గలవు. అప్పకవిగారు 'ఆంధ్రశబ్దచింతామణి' (2-92) యందు—
గీ. | కాంచు హ్రస్వద్వితీయ వక్రంబునంద | 120 |
అని, అందఱు-అందొఱు, ఒక్కఁడు - ఒక్కొఁడు రెండు విధములు చెప్పి లక్ష్యములున్ను వ్రాసినారు. ఒండు, ఒకటి, ఒక్కటి, ఒక్కండు, ఒక్కొటి, ఒకొటి, ఒకొండు— అని ఉన్నందున, 'పదునొకొంటికి' అనుచోట నకారమందు స్వరమున్నదిగాని, కకారమందు స్వరములేదు. కకారము యతిగాని, నకారము