పుట:Sukavi-Manoranjanamu.pdf/127

వికీసోర్స్ నుండి
ఈ పుట అచ్చుదిద్దబడ్డది


(గృష్ణ వృత్తాంతకా హృషీకేశ మదన
జనక పృథ్వీకుమారభంజన యటంచు
హల్లులందును వట్రువ లమరియుండు
సంస్కృతంబున యదువంశసార్వభౌమ!)

అని నిశ్చయించినారు కాని, ఇందులో ఋషిః = రుషిః, ఋశ్యః = రిశ్యః అని
రెండును గలవు. మఱియునుగలవు. ఋష్టిః = రిష్టిః = ఖడ్గమును, సమృద్ధియును,
ఋక్థం = రిక్థం = సొమ్ము.214

       కొందఱు లాక్షణికులు ఋత్వముగల హల్లులు మూడు, లేని హల్లు
ఒకటి, లేనివి మూడు, కలది ఒకటి అని చెప్పినారు. కాని,215

ఉద్యోగపర్వము: (3–351)
క.

ఈ కృష్ణుని సారథ్యము
నా కృష్ణుని గాండివంబునై దోఁపక ము
న్నీకొలఁది చక్కబడి నీ
వీకురువంశంబు నిలుపు మిభపురనాథా!

216
అని యున్నది గావున తన్నియమము లేదు. 217

3. సంయుతాసంయుతప్రాసము

ఇది ఋప్రాస మంటారు. 218

       లక్షణము : క్రాముడి గల హల్లులకు, వట్రసుడిగల హల్లులకు ప్రాస
మగును.219

లక్ష్యములు-ఆదిపర్వము (2-175)
ఉ.

క్షత్రియవంశ్యులై ధరణి గానఁగఁ బుట్టినవారు బ్రాహ్మణ
క్షత్రియ వైశ్య శూద్రులనఁగాఁ దగు నాలుగుజాతులన్ స్వచా
రిత్రము దప్పకుండఁగఁ బరీక్షితుఁ గాచిన యట్ల రామ మాం
ధాతృ రఘుక్షితీశులు ముదంబునఁ గాచిరె యేయుగంబునన్.

220