పుట:Sakalaneetisammatamu.pdf/108

వికీసోర్స్ నుండి
Jump to navigation Jump to search
ఈ పుట అచ్చుదిద్దబడ్డది

ఆ. తారతప్పుసేయఁ దగుశిక్ష చేసిన
నుర్విపతులఁ గొంద ఱొప్పదండ్రు
అది వివేకమగునె వదన మొప్పకయున్న
దర్పణంబుమీఁదఁ దప్పుగలదె. 91

పంచతంత్రి

ప్రజాపాలనము

క. నరపాలుఁ డాత్మసంప
ద్వరయుతుఁ డగుచుండి లోకవర్తనవిదుఁడై
చరియింప నఖిలలోకము
కరము సుఖంబుండు తండ్రి గల ప్రజల క్రియన్. 92

క. నృపజనచోరాయత్తము
నృపవల్లభ రాజలోభనిజహేతువులున్
విపుల కగు నైదుభయములు
నపద్రవము సేయుఁ బ్రజలకొగి భూపతికిన్. 93

క. న్యాయప్రయుక్తుఁ డగుపతి
పాయక తనుఁదనదు ప్రజలఁ బరఁగఁ ద్రివర్గ
శ్రీయుతులఁ జేయు మరియ
న్యాయతమతి యయ్యెనేని యఖిలముఁ జెఱుచున్. 94

ఆ. ప్రజల వర్తనంబు పరికింపనోపని
రాజు కేల గలుగు రాజ్యసుఖము
వారి మేలు గీడు వరుసన తనకును
గీర్తికరమగు నపకీర్తికరము. 95

గీ. వాగ్మితాదులు ధారుణీవల్లభునకు
నాత్మ సంపద యాసంపదాత్ముఁడైన
రాజు గలిగిన ప్రజ వివర్థనము నొందు
వాసవునిఁ జేరి బ్రతుకు గీర్వాణులట్లు. 96

అజ్ఞాతము



క. వినికి గలిగి రక్షించుచు
ననువున దయతోడిపాడి నాయతు లెల్లన్
గొనుచుఁదగ నెఱిఁగి పొగడొం
దినరాజున కుర్వి కామధేనువు గాదే. 97

భీష్మపర్వము



ఉ. రాజు నిజప్రజాసమభిరక్షణ మెప్పుడు సేయ భూజనుల్
రాజున కర్థవృద్ధియు ధరన్ బహుభంగులఁ గూర్తు రిందులో
రా జభవృద్ధికంటె జనరక్షయె యుత్తమ మెందు భూజనుల్
రాజసురక్ష లేక చెడి రా జభవృద్ధి యొనర్పనేర్తురే. 98

పురుషార్థసారము



చ. గనులు కృషిప్రపంచ మరి కప్పము సుంకము గోకులంబు నం
దనవనముం జలస్థలపథస్థవణిక్క్రయ దుర్గరక్షణం