శృంగారాధికరణం
159
(శృంగారమే మధురం; అత్యంతం ప్రహ్లాదనం అయిన రసం అని ఆనందవర్ధను డన్నాడు)
"స్త్రీతి నామాపి మదురం" (స్త్రీ అనేపేరే మధురమైనది.)
అని అభినవగుప్తపాదులు అన్నాడని మీరే ఉదాహరించారు.
"జ్ఞాతాస్వాదో వివృతజఘనాం కో విహాతుం సమర్ధః"(. మేఘ)
(ఇది వరకు రుచిచూచిన వాడెవడు వివృతజఘనను విడువ సమర్ధుడు?) అన్న కాళిదాసువచనం ప్రసిద్ధమేగదా! ఇక
1. "ఉరసి నిపతితానాం స్రస్త ధమ్మిల్లకానాం
ముకుళితనయనానాం కించిదున్మీలితానాం
ఉపరి సురతఖేదస్విన్న గండస్థలానాం
అధరమధు వధూనాం భాగ్యవంతః పిబంతి.
2. ఆవాసఃక్రియతాం గాంగే పాపహారిణి వారిణి,
స్తనద్వయే తరుణ్యా వా మనోహారిణి హారిణి.
3. మాతృర్య ముత్సార్య విచార్య కార్య
మార్యాస్సమర్యాదమిదం వదంతు.
సేవ్యా నితంబా కిము భూధరాణాం
ఉత స్మరస్మేరవిలాసినీనాం.
4. ప్రణయమధురా: ప్రేమొదారా రస్యాశ్రయతాం గతాః
ఫణితిమధురా ముగ్దప్రాయాః ప్రకాశితసమ్మదాః
ప్రకృతిసుభగా విస్రంభార్ధాః స్మరోదయదాయినో
రహసి కిమపి స్వైరాలాపా హరంతి మృగీదృశాం.
5. ఆదర్శనే దర్శనమాత్ర కామా
దృష్ట్వా పరిష్వంగసుఖైకలోలా.
