(Amiodarone), అయొడిన్ వ్యత్యాస పదార్థాల (Iodine radiocontrast materials) వాడుక వలన గళగ్రంథి ఆధిక్యత కలుగవచ్చును.
ప్రసవము తర్వాత కొందఱి స్త్రీలలో (6 లేక 7 శాతపు స్త్రీలలో) గళగ్రంథి ఆధిక్యత కలిగి (Postpartum hyperthyroidism) కొద్ది వారములలో సామాన్యస్తి థి చేకూరుతుంది. అండకోశములలో గాని యితరత్రా గాని గళగ్రంథి కణజాలముతో పెరుగుదలలు (Struma ovarii) ఏర్పడి అవి స్రావకములను ఉత్పత్తి చేయుట వలన కూడా గళగ్రంథి ఆధిక్యత సంభవించవచ్చును. పీనసగ్రంథి పెరుగుదలలతో (Pituitary adenomas), గళగ్రంథి ప్రేరేపక (TSH) ప్రమాణము హెచ్చయి గళగ్రంథి ఆధిక్యత అరుదుగా కలుగవచ్చు. గ్రేవ్స్ సమగళగండ స్రావక ఉద్రేకత ( Grave’s disease ) :
ఇది స్వయంప్రహరణ వ్యాధి (Autoimmune disease). ఈ వ్యాధికి గుఱైన వారిలో గళగ్రంథిని ప్రేరేపించు ఇమ్యునోగ్లాబ్యులిన్ ప్రతి రక్షకములు (Thyroid Stimulating immunoglobulin antibodies) ఉత్పత్తి అవుతాయి. ఈ ప్రతిరక్షకములు (Antibodies) గళగ్రంథిలోని గళగ్రంథి ప్రేరేపక గ్రాహకములతో (TSH receptors) సంధానమయి ఆ గ్రాహకములను ప్రేరేపించుట వలన గళగ్రంథి ప్రమాణము సమతులితముగా పెరుగుతుంది. గళగ్రంథి స్రావకముల ఉత్పత్తి కూడా పెరుగుతుంది. రక్తములో గళగ్రంథి స్రావకముల ప్రమాణము ఎక్కువగుటచే పీనసగ్రంథి (Pituitary gland) నుంచి గళగ్రంథి ప్రేరేపక స్రావకపు (Thyroid Stimulating Hormone) ఉత్పత్తి, హైపోథలమస్ నుంచి గళగ్రంథి ప్రేరేపక విమోచిని (Thyrotropin Releasing Hormone) విడుదల తగ్గుతాయి. గ్రేవ్స్ వ్యాధి (Grave’s disease) కలుగుటకు కారణాలు స్పష్టముగా తెలియవు. జన్యు కారణములు, పరిసరముల ప్రభావము యీ వ్యాధికి దారితీయవచ్చును. ఈ వ్యాధి కొన్ని కుటుంబాలలో ఎక్కువగా కనిపిస్తుంది. కవలపిల్లలలో ఒకరికి యీ వ్యాధి కలుగుతే రెండవ వారిలో కలుగుటకు ముప్పది శాతము అవకాశాలు ఉంటాయి. ఇతర స్వయంప్రహరణ వ్యాధులు
- 70 ::
