35
జెందవలసిన సొమ్మును పంచియిచ్చివేసి యాభాగమును మిగిలిన భాగస్థులే పంచుకొనెడివారు గాని చనిపోయినవాని కొమాళ్ళనుగాని యితర వారసులను గాని వ్యాపారమునందు జొరనిచ్చుటలేదు. ఇందువల్ల ఆగస్త్యభ్రాతలు జేరి మంచి వ్యాపారములను మంటగలుపుటకవకాశము తగ్గునుగదా ! కార్నీజీ వ్యాపారపు పనులనుండి విశ్రాంతిని బొందుట దేహదారుష్యము లేక కాదు. భాగస్థుల వత్తిడివల్లను గాదు. తానార్జించిన విశేష ధనమును తన జీవితకాలములోనే సద్వినియోగము చేయవలెనను ముఖ్యోద్దేశ్యముతో ఆయన వ్యాపారమును మాని జీవయాత్రను గడుపుచున్నాడు.
కార్నీజీ అభిప్రాయప్రకారము ధనమాజి౯కొంచుట కంటె దానిని వ్యయము జేయుట కష్టమని తేలుచున్నది. ధనికుడుగా జనిపోవువాడు తనను తానగౌరవపరుచుకొనువాడని కార్నీజీ అభిప్రాయమైయున్నది. సాధారణముగ మనము చేయు ధర్మముల పద్ధతులు సరియైనవిగావని కార్నీజీ యొక్క నమ్మకము. ధనము సద్వినియోగము జేయుట యనగా సరియైన వ్యయము చేయుటయెగాని యిష్టము వచ్చినటుల వెచ్చించుట కాదు. 1881 సంవత్సరములో అమెరికా దేశ పత్రికలకు వ్రాయుచు ధర్మము చేయు పద్ధతులలో విద్యాలయములు సర్వకళాశాలలు స్థాపించుట, ధర్మపుస్తక భాండాగారములు, వైద్యశాలలు, యంత్రశాలలు, విహారవనములు,పురమందిరములు, ఈతనేర్పు స్థలములు మొదలగువాని నేర్పరచుట అత్యుత్తమంబులని ఆయన జెప్పియున్నాడు.
కార్నీజీ యొక్క ధర్మములయందు గ్రంథ భాండాగారములే అగ్రస్థానమును వహించియున్నవి. ఈ గ్రంథభాండాగారోద్దేశ్యము మొదట కార్నిజీ కెట్లు కలిగెనో, యీ ధర్మమును గురించి యతని యభిప్రాయమేమిటో కొంచెము విచారించుట కత౯కావ్యము. పిట్సుబర్లులో పిల్లలు వారముసకొకసారి చదువుకొనుట కవకాశము కలిగిన 400 పుస్తకములు గల యొక చిన్న భాండాగారమునందు, తనకు గల యభిమానమును తాను పొందిన సంతోషమును 'కార్నిజీ యెన్నటికిని మరపుజెందిన వాడుగాడు. అప్పుడతని మనస్సులో, ఎప్పటికైన నాకు ధనము చేకూరె నేని ఇటువంటి ధర్మపు స్తకభాండాగారములను దేశమున వెదజలి బీదజనులకు నుపయోగకారులగునటుల చేయుదునుగదా యని నునిళ్ళూరుచుండెడివాడు. ఆయన పేదపిల్లవాడుగా నున్నప్పుడు కలిగిన యూహ యట్టిది. ఇప్పుడు వృద్ధుడై కోటీశ్వరుడైన కార్నీజీ, సంఘమునకు జేయగల ధర్మములయందెల్ల ధర్మగ్రంథ భాండాగార స్థాపనయే ఉత్కృష్టమైపరిగణింపబడవలెనని చాటుచున్నాడు.
కార్నీజీని కొందరు ధర్మ గ్రంథభాండాగారములను గూర్చి ఆయన యభిప్రాయమును దెలుపవల సినదిగా కోరినప్పుడు ఈదిగువ సంగతులను శలవిచ్చెను.
“గ్రంథాలయములు కష్టపడనిదే ఫలమునియ్యవు;స్వయంసహాయము జేసికొనువారికే అవి లాభమును గలిగించును; కాబట్టి అవి మనుజులను దరిద్రులనెన్నటికిని చేయజాలవు. ఈ కారణములచేత ధర్మగ్రంధాలయములు జనసామాన్యము నభివృద్ధికి దెచ్చు పరమోత్కృష్ట సాధనములుగ నేను పరిగణించుచున్నాను. ఆసక్తిగలవారికెల్ల గ్రంథములలో నిమిడియున్న యమూల్య రత్నములను గ్రంధభాండాగారములే యొసంగగలవు. గ్రంథపఠనకభిరుచిగల వారి బుద్ధి ఇతర నీచ రుచులయందు ప్రవేశించుట కిష్టపడదు. ఇది గాక జక్కని నవలల జదువుటచేత బీదలకు విశ్రాంతికుదిరి వారి దుర్భరజీవితములకు హాయి గలుగునని నమ్ముచున్నాను. ఇట్టివియేయగుననేక కారణముల చేత, ఇతర ధర్మములనేకములకంటె ధర్మ పుస్తక భాండాగారములు ప్రజా సౌఖ్యమునకును అభివృద్ధికిని ముఖ్యసాధనములగుటంజేసి, నేను వానిని స్థాపించుచున్నాను".
1891 సంవత్సరమునందు 'పీటరు హెడు' గ్రంధభాండాగారణాలను తెరచు సమయమున కార్నీజీ గ్రంథభాండాగారములను గురించిన తన ప్రథమ ఊపన్యాసము నిచ్చియుండెను. సంవత్సరమునకు 25 నవరసులు ధర్మము చేయదలచినవారున్న యెడల చిన్న గ్రామమునకు దగిన గ్రంధభాండాగారము నేర్పరచుటకు వీలుగలదని యప్పట్టున కార్నీజీ నుడివియున్నాడు. ఇంకొక 5 నవరసులు వెచ్చించిన యెడల విద్యార్థులకు దగిన పుస్తకములను చేర్చుట కవకాశము గలదనెను. అందువలన 44
