పుట:Andhra bhasha charitramu part 1.pdf/433

వికీసోర్స్ నుండి
ఈ పుటను అచ్చుదిద్దలేదు

374 ಆ o భా షా చ రి త, వు الصفا رئق చింతామణిలోని జేరలిచ' అను దానికి తెనుఁగు చేత భారతమున ఉల' అను నాగమము కాన్పించుచున్నది గాని “ఆలి' అని కాన్పించలేదు. 'అలి'గాగము మునకు యతిప్రాసస్థానములందు నుద్రితప్రతులం వoు నను ప్రయోగ ములు దొరక లేదు. అందులో' అను వ్యవహారరూపము ‘అందుల' నుండి యేర్పడి యుండవచ్చును, "ఉల' అనునది కస్నఉమందలి 'ఉళ్ల = ఉన్న, కలిగిన, అనురూపనునకు వికారసు. “అందుల' అనిఁగా ‘అందున్న అని యర్థము. 'అలి' కూడ 'అల్లి'కి రూపాంతరమనియు నది ప్రదేశార్ధక మనీయుఁ జెప్పవచ్చును. కాని, దానికి విశేషణముగఁ గన్నడమందును ప్రయో గము లేదు. కావున, 'ఉల' గాఁగను మే సరియైన దనన లెను, అందలి' అను రూపము వ్యవహారమున లేదు; అందుల' అనికూడ వ్యవహారమున లేదుగాని, దానివి కారనుగు అందులో' అనురూపము కాన్పించుచున్నది. “అందలి, ఇందలి, ఎందలి' అనునవి యొన్నడైన గ్రంధనులందుగాని, వ్యవహారము సగాని యున్నవా యను విషయము సందేహస్పదమే. ఎందు' వైఁగూడ 'ఉల' గాగ మము గ్రంథసులందు భారత కాలము నుండియు నున్నది. చూ, పదునొకండ వశతాబ్దమునాఁటి తెనుఁగుభాష' యను నధ్యాయమున సంధి ప్రకరణము. చిన్నయసూరి 'ఎందు' పై సలిగాగమము కొందఱు లేదండ్రుని చెప్ప టచే దానికి నైకల్పికత్వమును గల్పించి ఎందువారు' అను రూపిమగూడ నుండునని కొందఱందురని గుప్తార్థ ప్రకాశికా కారుఁడు వక్కాణించుట పొర పాటు, (7) సమాసములందు హలాది పదము పరమగు నప్పడు పూర్వపదము తుదిహల్లుకంటె వివిధములగు నాగ వుములు వచ్చుచుండును. ఉదా. అద్దను రేయి (పాండు. III. 71) ; నడు + రేయి - నడికి రేయి (వును. I. 56) ; పిన్నటనాఁడు; కి.Oదటింజాయ (೪೯. I. 166) మొదలగు (Cا ് ෆි യൻ اماکن مسیح శ్య _ వానిని యధాప యోగంబుగ గ్రహింపవలెను. అద్దవుపగలు, తిన్నటతె రువు మున్నగు రూపములు లేవు. లోపసంధి. (1) దు. తమునకు సరళసిరములు పర మొస-చో నొకప్పుడు చారానికి లో పముగూడఁ పగను q) سیاست SJ f 髒 ఉదా. వచ్చెను + గోవులు = వచ్చెగోవులు; మెఱసెను + ఖడ్గము = మెఱసెఖడ్గము. (2) “అవసానంబున గ్రుతస్వరంబున కేని దు,తంబున కేని లోపంబు للتركيا బహుళoబుగా నగును, '