| | విశ్వంభరయు మహాద్వీపంబులును బర్వతంబులు బహుసముద్రములు నదులు | |
| తే. | భూర్భువాదిలోకంబులుఁ బుణ్యపాప, కర్మములు మేరగాఁ బద్మగర్భుసృష్టిఁ | 237 |
| క. | విష్ణుఁడె జ్యోతిశ్చక్రము, విష్ణుండే భువనగిరులు విష్ణుఁడె నదులన్ | 238 |
| తే. | సంయమీశ్వర యతులవిజ్ఞానమహిమ, వలన సకలంబు నైక్యభావము వహించి | 239 |
| తే. | పుడమిమన్ను ఘటత్వంబుఁ బొంది యది క, పాలమై మఱి లోష్టరూపము వహించి | 240 |
| క. | వనజభవుసృష్టివలనన్, జనియించినయ ప్రపంచపంచారములె | 241 |
| వ. | అని యిట్లు సంక్షేపంబుగా సకలంబును బరమోపదేశంబు చేసిన యాచార్యు | 242 |
జడభరతోపాఖ్యానము
| సీ. | దురితదూరుఁడు భరతుండు సాలగ్రామతీర్థంబునకుఁ బోయి దివ్యయోగ | |
| తే. | యుండెనో కాక పరతత్త్వయోగవిద్య, నొంది కైవల్యసౌఖ్యంబు నొందెనో మ | 243 |
| మ. | అకలంకప్రమదంబుతోడ భరతుం డారీతి సంసార మొ | |
- ↑ తదధిష్ఠితార్కచంద్రాదులు = దానియందు నిలిచిన సూర్యుడు చంద్రుడు మొదలగువారు, విశ్వంభర = సమస్తమును భరించునది - భూమి, వర్షంబులు = భరతవర్షము మొదలుగునవి, పుష్కరిణులు = సరస్సులు, పద్మగర్భసృష్టిన్ = బ్రహ్మసృష్టియందు, ఇందిరాకాంతుఁడు = లక్ష్మీపతి - విష్ణువు.
- ↑ మహాపయోధులు = గొప్పసముద్రములు.
- ↑ ఐక్యభావము = ఒక్కటి యగుట, పృథగ్భేదరూపంబులు = వేఱైనయితరరూపములు.
- ↑ పుడమి = భూమి, ఘటత్వము = కుండతనము - కుండ యగుట, భాస = తోఁచునట్టి, ఉల్లసిల్లున్ = ఒప్పును.
- ↑ ప్రపంచసంచారములు = ప్రపంచమునందు సంచరించునవి, వస్తువిభేదవృత్తి = వస్తువులయందలి భేదవ్యాపారము.
- ↑ దివ్య...విలాసుఁడు = ఉత్తమమైనయోగవిద్యయందు క్రీడించువాఁడు, భజియించి = సేవించి, ఆచరితంబు = ఆభరతునియొక్క చరిత్రమును.
