చిన్నయసూరి జీవితము. 51
ఈ భాగము నుదాహరణముగాఁ గైకొని వచనకావ్య రచనకు ముఖ్యముగా తెలిసికొనఁదగిన యంశముల నెట్లు విద్యార్థులు గ్రహింపవలయునో స్థాలీపులాక న్యాయముగా నిందు చూపుచున్నాను.
ఎవ్వఁడు - అరసున్న సిద్ధము.
చిత్రములఁ గావించెను - సాధ్యము. ఎఱుఁగక - సిద్ధము - వ్యర్థముగాఁ బోఁగొట్టు - సాధ్యము.
భక్షింపఁబడియె - సాధ్యము.
కొఱఁత - సిద్ధము.
ఈ విధముగా సిద్ధసాధ్యములైన యర్ధానుస్వారముల పరిజ్ఞాన మావశ్యకము.
చిత్రములఁగావించెను = చిత్రములన్ + కావించెను - ఇది ద్రుత ప్రకృతికము; జంతువులకుఁ దత్తదనురూప = జంతువులకున్ + తత్తదనురూప - దృతప్రకృతికము.
వ్యర్థముగాఁ బోఁగొట్టుచున్నారు.
వ్యర్థముగాన్ + పోన్ + కొట్టు = ద్రుతములు.
ఆకాశమునందుఁ బక్షులచేత; భూమియందు వ్యాళములచేత = ఆకాశమునందున్ + పక్షులచేత; భూమియందున్ + వ్యాళములచేత - ద్రుతప్రకృతికములు.
ఈశ్వరుఁడాయాయి - ఈశ్వరుఁడు కళ. తత్తదనురూపమైన - అనురూపము కళ. వృత్తికై పడరాని - "వృత్తి" కళ. ఏల - కళ. తృష్ణ యొకటి - తృష్ణ కళ.
ఈ విధముగా కళాద్రుతప్రకృతికముల పరిజ్ఞాన మావశ్యకము.
ఈశ్వరుఁ డాయాయి - ఈశ్వరుఁడు + ఆయాయి.
ఉకారసంధి: కాఁపుదలయందొక. కాఁపుదలయందున్ + ఒక - ఉకారసంధి.
ధనముఁగోరుట = ధనమున్ + కోరుట - సరళాదేశ సంధి.