వివాహము
90
కపూయాం యోని మాదద్యేరన్ శ్వయోనిం వా
సూకర యోనిం వా చణ్డాలయోనిం వా "
అనగా శుభ కర్మలవలన బ్రాహ్మణాది యోనులు, నశుభ కర్మలవలన శ్యాధి యోనులు సంప్రాప్తించును. వాస్తవమున
"శూద్రాయాం బ్రాహ్మణా జ్జాతః శ్రేయసా చేత్ప్రజాయతే
అశ్రేయాన్ శ్రేయసీం జాతిం గచ్ఛత్యాసప్తమా ద్యుగాత్
[10-64]
దీనిని బట్టి మనువు చెప్పునది మేమనగా శూద్రకన్యకు బ్రాహ్మణునివల కన్యక కలుగ నామెకు మఱల బ్రాహ్మణునితోడ వివాహబంధన మేర్పడి కన్యక యేకలిగి యాకన్యకు మఱల బ్రాహ్మణ సంపర్కమువలన కన్యయే కలుగుచు నీవిధముగ నేడవ తరముందలి కన్య బ్రాహ్మణి యగును దీనిని బట్టి బీజమునకు ప్రాధాన్యత చెప్పబడినది. కాని క్షేత్రమునకు చెప్పబడ లేదు. దీనిని బట్టి శూద్రుడు బ్రాహ్మణకర్మ చేసినంతమాత్రమున బ్రాహ్మణు డగునను విషయము ఖండించబడినది.
"న జాత్యా బ్రాహ్మణశ్చాత్ర క్షత్రియో వైశ్య ఏవన
న శూద్రో న చవైమ్లేచ్ఛో భేదితా గుణకర్మభిః" (శుక్రనీతి)
"న కులేన న జాత్యా వా క్రియాభిబ్రాహ్మణో భవేత్ " (మ.భా.)
ఇత్యాది వచనములు కర్మణా వర్ణవ్యవస్థను ప్రోత్సహించుటకు తోడ్పడుచున్నవి. కాని యిదియు సంగతము కాదు. వాస్తవమున నీవచనములందు గుణకర్మముల
