శ్రీ సీతారామాంజనేయసంవాదము
129
తా. ఈరాజయోగమే మోక్షమునకు రాజమార్గము. ఆది రహస్యము, సర్వో
త్తమము, విద్యలలో నెల్ల శ్రేష్ఠతమమైనది. సాంఖ్యము, తారకము, అమనస్కము
అను భేదములు కలిగి యారాజయోగము మూఁడు విధములై యెప్పుచున్నది.
అవ. ఈ పైఁజెప్పిన మూడింటిని అభ్యసించుటవలనఁ గలుఁగు ప్రయోజనముల వివరించుచు, సహేతుకముగా తారకయోగమును వివరింప నుపక్రమించుచున్నాఁడు——
తే. తారకంబు మనశ్శుద్ధికారకంబు
సాంఖ్య మాత్మస్వరూపవిచారకంబు
అనుభవజ్ఞాన మమనస్క మట్లు గాన
నాద్య మెఱిఁగింతు మొదల నీ సవధరింపు.90
టీకేస్. తారకంబు = తారకయోగమనునది, మన...కంబు - మనః = మనస్సు యొక్క, శుద్ధి = శుధ్ధిని, కారకంబు = చేయునది, సాంఖ్యము = సాంఖ్యయోగము, ఆత్మ స్వరూప విచారకంబు - అత్మస్వరూప = జీవస్వరూపమును (లేక బ్రహ్మస్వరూపమును), విచారకంబు = విచారించునట్టిది, అమనస్కము = అమనస్కయోగము, అనుభవజ్ఞానము = అపరోక్షానుభవజ్ఞానమును కలిగించునది, అట్లుగావునన్ = అట్లగుటచేత, మొదలన్ = మొట్టమొదట, ఆద్యము - మొట్టమొదటిదైన తారక యోగమును, ఎఱిఁగింతున్ = తెల్పెదను, నీవు, అవధరింపుము = వినుము.
తా. పైన వర్ణింపఁబడిన మూఁడింటిలోఁ దారకయోగమువలనఁ జి త్తశుద్ధి కలు గును, సాంఖ్యయోగమువలన నాత్మతత్త్వము తేటపడును. అమనస్కయోగమువలన నపరోక్షానుభవము కలుగును. అన్నిటికంటే మొదటఁ జిత్తశుద్ధి కావలయును గావున దానికి సాధన మగుతారకయోగమును మొట్టమొదట వివరించుచున్నాను.
అవ. తారకయోగ మునం దభిరుచిఁ గలిగించుటకై యర్థవాదము నుపక్రమించు నున్నాఁడు.
ఉ. తారక ముద్భవాంబునిధి తారక మంబుజ సంభవాదిబ్బం
దారక సన్నుతం బఘనిదారక మంచిత రాగరోషసం
హారకముం బ్రధానపరిహారక మాత్మసుఖానుభూతివి
స్తారక మాగమాంతనుపచారకమై తనరారు చూరుతీ. 91
టీక. మారుతీ = ఆంజనేయా: తారకము = తారకయోగము, ఉద్భ... మును - ఉద్భవము = జన్మమనియెడు, (లేక, సంసార మనియెడు,) అంబునిధి = సముద్రమును, తారము = తరింపఁజేయునది, అంబు ...బును - అంబుజసంభవాది = బ్రహ్మ మొదలగు, బృందారక = దేవతలచేత, సన్నుతంబు = స్తోత్రము చేయఁబడునది. ఆఘ... మును - అఘ = పాప
