126
శ్రీ సీతారామాంజనేయసంవాదము
విధైశ్వర్యముల నిచ్చును. బ్రహఙ్ఞానమును వృద్ధిఁబొందించును. చిత్తపరిపాకము గలవారికి జీవేశ్వరైక్య జ్ఞానము నిచ్చును. ఆతిసులభమైన జ్ఞానయోగమే రాజయోగ మని చెప్పఁబడును. ఈయభ్యాసయోగ జ్ఞానయోగసిద్ధికి శ్రీ రాముని పాదారవిందము లయందు భక్తిగలిగియుండుటే కారణము అని తాత్పర్యము. ఈతాత్పర్యమం దుదాహరింపఁబడిన పద్యములు శుకచరిత్రము శివయోగసారములయందలివని యెఱుఁగ వలయును.
అష్టైశ్వర్యములవివరణము.
సీ. అణుజంతువులయందు నణువై చరించుట
యణమాహ్వయైశ్వర్య మలఘుచరిత
యబ్జజాండాదిమహన్మహుం డై యుంట
మహిమాఖ్యభూతి నిర్మలవిచార
బ్రహ్మాండమునకంటె భార మై యుండుట
గరిమాఖ్య సంపత్తి కలుషదూర
యమరాద్రిసదృశుఁడై యతిసూక్ష్మగతి నుంట
లఘిమావిభూతి సల్లలితహృదయ
తే. వాంఛితార్థావలంబనావాప్తి ప్రాప్తి
గగనగమనాది సిద్ధిప్రాకామ్యమర్క
శశిముఖ నియామకత్వ మీశత్వ మఖిల
జీవవశ్యప్రవృత్తి వశిత్వ మనఘ.
తా. అణుప్రమాణము లైన ప్రాణులయందు పరమాణుప్రమాణుఁడై యుండుట అణిమ, బ్రహ్మ విష్ణు రుద్ర, మహేశ్వర సదాశివ విరాట్పురుషాండములకంటె పెద్దవాడై యుండుట మహిమ. బ్రహోద్యండములకంటె భారమై యుండుట గరిమ. మేరువంతటి బరువు గలిగి యుండి దూది లేశమువలె తేలికయై యుండుట లఘిమ. ఇష్టపదార్థములను లభింపఁజేసికొనుట ప్రాప్తి. గగనగమనాదిసిద్ధి ప్రకామ్యము. సూర్యచంద్రమహేంద్ర ఉపేంద్ర, అగ్ని ప్రముఖ దేవతలను పనులలో నియమించుట యీశత్వము. సకలజంతువులను వశముచేసికొనుట వశిత్వము.
శా. ప్రత్యక్షాపగమంబుఁ బావనము నభ్యాసంబు గావింపఁగా
నత్యంతోరుసుఖంబు ధర్మ మతిగుహ్యం బుత్తమం బాద్యమున్
సత్యం బాగమసిద్ధ మాదిమునిరాట్సంస్తుత్యము స్వేద్యమున్
నిత్యానందము రాజయోగము మహానిర్వాణమార్గం బగున్. 86