ప్ర థ మా శ్వా స ము.
123
తే. కంఠమాకుంచనము చేసి కడు దృఢముగ
హృదయమునఁ జుబుకము నిల్ప నిదియ కాదె.
భవ్యజాలంధరాభిఖ్య బంధ మూర్ధ్వ
భాగమున నున్నయమృతనిబంధకంబు.
తా. అంఘ్రిమూలమున మూలాధారచక్రంబుఁ బీడించి ప్రాణంబు బిగియఁ
బట్టి అని శివయోగసారభాగవతాది గ్రంధములలో చెప్పఁబడియున్నది గనుక గుద
గుహ్యములయం దపానుని సంచారమగుటవలన నెడమమడమచేత గుదస్థానమును
బంధించుటయే మూలబంధము, కుడిమడమ చేత నాభిని బంధించుటే ఉడ్యాణబంధము.
గడ్డము ఱొమ్మునందుంచుటే జాలంధర బంధము. ఈబంధత్రయమందు సుస్థిరులై హఠ
యోగసిద్ధిగల యోగీంద్రులు వార్థక్యాది వ్యాధిమృత్యు భయములు లేక
మోక్షసామ్రాజ్యపట్టభద్రులయి యుందురు. సత్యము.
సమాధిలక్షణము
సమాధి సవికల్పక మని నిర్వికల్పక మని ద్వివిధము. ఆందు సవికల్పకము
దృశ్యానువిద్ధసవికల్పకమని శబ్దానువిద్ధసవికల్పకమని యిఱుతెఱంగులు కలిదియగును.
ఈ రెండును నిర్వికల్ప మొక్కటియును గూడి మూఁడువిధములయ్యెను. ఈ
మూఁడును బాహ్యాంతంభేదముల చేత బాహ్యదృశ్యానువిద్ధసవికల్పక సమాధియని
బాహ్యశబ్దానువిద్ధసవికల్పకల్పకసమాధి యని బాహ్యనిర్వికల్పకసమాధి యని అంతర
దృశ్యానువిద్ధసవికల్పకసమాధి యని అంతరశబ్దానువిద్ధసవికల్పకసమాధి యని అంతర
నిర్వికల్పకసమాధి యని ఆఱువిధములు.
ఆ. ఎదుటఁ గానుపించు నెల్లచిదాభాస
కళలు తనకు వేఱు గా వటంచుఁ
దెలియు తెలివి నెపుడుఁ దెలియుట బాహ్యదృ
శ్యానువిద్ధ మనఁగ నలరు వత్స.
క. అంతర మగు ద్విదళంబున, వింతఁగ జూపట్టుకళల వీక్షించుచుఁ దా
సంతస మందుచు నుండుట, యంతర్దృశ్యానువిద్ధ మనఁబడు సుమతీ.
తే. బాహ్యమునఁ బెక్కుగా వినఁబడెడిశబ్ద
తతులఁ దెలిసెడు తెలివియె తానబంచుఁ
దెలిసి యానందరసమునఁ దేలుచుంట
బాహ్యశబ్దానువిధ్ధమై పరఁగు వత్స.
క. అంతర్హృదయనభంబున, సంతత మొగిమ్రోయు ప్రణవశబ్దంబుల నా
ద్యంతమువినుతను దెలియుట, యంతర్దృశ్యానువిద్ధమనఁబడు బుత్రా.
