104
శ్రీ సీతారామాంజనేయసంవాదము
తా. ఓఆంజనేయా: వినుము. నీవు, పరబ్రహ్మము నాకంటే వేఱని తలంచుచుండుటచే, నమ్మహాత్మునిఁ దెలిసికొనుట కుపాయమేదియని ప్రశ్నఁజేయుచున్నావు. యథార్థ స్థితిలో నీకంటె (జీవునికంటె) రాముఁడు (బ్రహ్మము) వేఱు కాదు. కావున అనాదినుండియు వచ్చుచున్న భ్రాంతిచే వేఱు వేఱుగా గానవచ్చుచుండు జీవబ్రహ్మము లిరువురు నొక్కటియే యని శాస్త్ర సిద్ధాంతముల చేతను, గురూపదేశముచేతను, యుక్తుల చేతను, నిశ్చయించుకొని యావిషయమును మనసునందు ధృఢముఁ జేసికొనుటకై పలుమాఱు ధ్యానము మాత్రము చేయఁబడుచుండవలయునే కాని మఱి యేమియు నక్కఱలేదు. ఈ ధ్యానమున కనుకూలమగుమార్గ మేదికలదో అది యోగమని చెప్పఁబడును. ఈయోగమొక్కటియే పరమాత్ముని యధార్థ స్వరూపము నెఱుంగుటకుఁ జక్కని యుపాయమని తెలిసికొనుము.
—♦♦♦♦§అభ్యాసాదియోగ నిర్ణయము.§♦♦♦♦—
అవ. సీతాదేవినవ్వుటకుఁ గల కారణమును విశదము చేయుచు నాయమచే జెప్పఁబడిన యుత్తరమును వివరించుచున్నాఁడు.___
వ. ఆయోగం బభ్యాసయోగంబు జ్ఞాన యోగం బన ద్వివిధం బై
యొప్పు నం దభ్యాసయోగంబు ప్రాణాయామం బన విలసిల్లు నది
యుఁ బ్రాకృతంబు వైకృతంబు గేవలకుంభకంబు ననం ద్రివిధం
బయ్యె నందుఁ బ్రాకృతంబు మంత్ర యోగంబు వైకృతంబు లయ
యోగంబు గేవలకుంభకంబు హఠయోగం బీత్రివిధప్రాణాయామ'
యోగులకు యమనియమాసన ప్రాణాయామంబులు పూర్వాంగం
బులు ప్రత్యాహారధ్యానధారణాసమాధు లుత్తరాంగంబు లగు నం
దహింసాసత్యాస్తేయబ్రహ్మచర్యాపరిగ్రహంబులుయమంబులు. శౌచ
తపస్సంతోషస్వాధ్యాయేశ్వరప్రణిధానంబులు నియమంబులు.
వీరాసన స్వస్తికాసన పద్మాసన యోగాసన కూర్మాసన భద్రాసన సిద్ధా
సన సింహాసనాదికంబులు చతురుత్తరాశీత్యాసనంబులగు నీమూఁడింటి
నభ్యసించి యంతటఁ బ్రాణనిరోధంబు సేయం దగు నందు స్వభావ
నియతరేచకపూరకకుంభకక్రమంబులచేత నేకవింశతిసహస్రషట్ఛ
తాధిక సంఖ్యాజపామంత్రానుష్టానంబు మంత్రయోగంబు. ప్రతిదివసా
భ్యన్తరేచకాదిత్రివిధానిలసంయమనపూర్వకంబుగాఁ బ్రాణవృత్తి