పుట:రాజవాహనవిజయము (కాకమాని మూర్తి).pdf/83

వికీసోర్స్ నుండి
ఈ పుట అచ్చుదిద్దబడ్డది

ద్వితీయాశ్వాసము

67

49. ఉన్నతగంధ = గొప్పగర్వముగల. (ఏనుగులకు విశేషణము ) గంధసింధురములు = మదపుటేనుగులు. కందళ... కేళి = (కందళత్ = అంకురించుచున్న. ద్యుతి = కాంతులకు, కంద = మేఘములయొక్క, ప్రధనకేళి = యుద్ధక్రీడ గలది, అనగా మేఘములవలె నేనుగు లున్నవనుట.) భర్మ... ధృతి = (భర్మధరాధర = మేరుపర్వతముయొక్క. అధరీకృతి = క్రిందుగాఁ జేయుటను. సాధి = సాధించుచున్న, సాధిష్ఠ = మిక్కిలిదృఢమగు, ధృతి = ధైర్యముగల. మేరువుతో సమానమగు ధైర్యము గలది.)

సీ.

అంగంబునఁ బొసంగ నలవరించిన మట్టి
                 యుదయాద్రి నీరెండ యుదుట నిల్పఁ
దలనూనె బలుకప్పు ద్రావిడీస్తనపాళి
                 కస్తూరి నెఱపూత మస్తరింప
కుందనంబు మదంబు కులశైలకూటంబు
                 సెలయేటినీటితోఁ జెలిమి సేయఁ
గొమ్ముకత్తులసొంపు కొమ్మలకొనదండు
                 మొగతి మొగ్గలతోడ ముచ్చటాడఁ


గీ.

గడల బం ట్లిరుగడల రా ఘళఘళీస
మగ్రపదనిర్గళానర్గళోగ్రవృత్తి
పెరగజము కీలుగీల్కొన్నఁ బృధివి మూరు
కొని మసలిపోక యొకభంగిఁ జనియెఁ గరులు.

50

50. కుందనంబు మదంబు = బంగారమువంటి మదము, కొమ్ము...ముచ్చటాడ = దంతములపైనున్న కత్తులు కొమ్మలపై నున్న మొగలిమొగ్గలవలె నున్నవని తాత్పర్యము. నిర్గళ = గొలుసులు. పెర...ల్కొన్నన్ = ఇతరగజముయొక్క జాడఁ దెలిసినయెడ.

శా.

తైలాంచత్కచపాళిఁ గూర్చి మెలులొందం జుట్టి మేల్పాగ లం