ద్వితీయాశ్వాసము
59
| గీ. | కళ దశమధాత మహిమ నేకాదశావ | 31 |
31. ఏకుండు = ముఖ్యుడు వా...క్షుఁడు = భాషయందు రెండవశేషుఁడు. ఉర్వోజమునన్ = అధికతేజమునందు, తుర్యపూర్వదక్షిణవర్తి = నాలవయజ్ఞి. పంచమాంభసాంపతీంద్రుఁడు = అయిదవసముద్రుఁడు. ఈగిని =ఈవియందు, షష్ఠమహీజము = ఆఱవకల్పవృక్షము. సంయమివరుఁడు = ఋషిశ్రేష్ఠుఁడు. కళన్ = విద్యయందు, దశమధాత = పదియవబ్రహ్మ. ద్వాదశభవుండు = పండ్రెండవరుద్రుఁడు. త్రయోదశసప్తసప్తుఁడు = పదమూఁడవసూర్యుడు.
తాత్పర్యము. భాషాసంపదయందు శేషుఁడు, చక్కదనమున ఆశ్వినిదేవత, ప్రతాపమునకు అగ్ని, గాంభీర్యమునందు సముద్రుండు, దాతృత్వమందు కల్పవృక్షము, పరిపాలనకు చక్రవర్తి, శాంతమున ఋషి, అధికబలమున దిగ్గజము, విద్యను బ్రహ్మ, మహిమను అవతారపురుషుఁడు, ధనుర్విద్యను రుద్రుఁడు, కాంతిని సూర్యుఁడు అని పొగడుచుండఁగా నెగడుచున్నాఁడనుట. ఈ పద్యమున 1 మొదలుకొని 12 వఱకునుండు సంఖ్య వారితో నాయాగుణములను పోల్చఁబడుటచే సంఖ్యాలంకారము.
| క. | కట్టు వడగొట్టు కైదువ | 32 |
32. కట్టు వడగొట్టు కైదువకట్టలు = మిక్కిలి వాడిపోవునట్టి యాయుధముల కట్టలను అనగా పుష్పబాణములను, గొను = గ్రహించెడి, మరునకున్ = మన్మథునకు, ఇరువు గట్టినగతిన్ = వీ లేర్పరచిన, యువరాట్పట్టము = యౌవనరాజ్యాధికారము.
