పుట:రాజవాహనవిజయము (కాకమాని మూర్తి).pdf/224

వికీసోర్స్ నుండి
ఈ పుట అచ్చుదిద్దబడ్డది

చతుర్థాశ్వాసము

209

107. నటనారంభకళారంభ =నాట్యారంభవిద్యచేత రంభ యైనది. ఊరురంభాస్తంభ = అరటిస్తంభములవంటి తొడలచేత. ఉత్తంభిత = మ్రానువడఁ జేయబడిన. కుంభికర = యేనుఁగుతుండముగలది. జంభకుచన్ = నిమ్మపండ్లవంటి స్తనములుగల యవంతిని, జంభసంభేదికిన్ = ఇంద్రునికి.

క.

గానము సొబగులసోనై
తేనెలవానై సరస్వతీకరవీణా
తానపుటక్కై యమృతవి
తానము తానైతగును సుదతి సుతి గూడన్.

108

108. సోన= ప్రవాహము. తానపు = స్వరవిశేషముయొక్క. టక్కు = మోసము. తాను = తానే, సుతి = స్వరమును ప్రవర్తింపచేయుస్వరము.

క.

రతి మదనునకున్ మదనుఁడు
రతికిన్ భారతికి బ్రహ్మ బ్రహ్మకు నల భా
రతి దగు సంగతి నట్టి యు
వతి కీవు న్నీకు నయ్యువతి దగు నృపతీ.

109


క.

పంచముఖమధ్యమకు వై
పంచసమంచత్కళాప్రపంచఖనికి నీ
పంచశరకేళి వంచన
బంచలు పాటించు టరుదె పంచజనేశా.

110

110. పంచముఖముధ్యము = సింహముయొక్క నడుముగలది. వైపంచ = వీణాసంబంధమైన. సమంచత్కళాప్రపంచ = ఒప్పుచున్న విద్యాతిశయమునకు. ఖని = గనియైనది. పంచశరకేళి వంచనన్ = సంభోగమందైన మోసమును. పంచలు పాటించుట = చెల్లాచెదరుఁ జేయుట. పంచజన = మనుష్యులకు. ఈశా = ప్రభువైనవాఁడా.