పుట:రాజవాహనవిజయము (కాకమాని మూర్తి).pdf/155

వికీసోర్స్ నుండి
ఈ పుట అచ్చుదిద్దబడ్డది

140

రాజవాహనవిజయము


ఉ.

కేవల పుష్పభారమునకే తలవంచుట తత్ఫలాశి సం
సేవకు దూరమైతి నను చింతలనో యిఁక నీళ్ళువోసెదం
దావక పల్లవాప్తి రతి నాలుగు కాయలు గాచినన్ రస
జ్ఞావలి మెచ్చు నూరువగ లంది చలించుట రంభ మానవే.

111

111. రంభ = ఓఅరటిచెట్టా, పుష్పభారమునకే = పువ్వు బరువునకే. తత్ఫ... సేవకు = దానిపండ్లు దినువారిని బొందుటకు. తావక....రతిన్ = (తావక = నీసంబంధమైన. పల్లవ = చిగురుయొక్క, ఆప్తి = పొందుటయందు. రతిన్ = ఆసక్తిచేత, రసజ్ఞావళి = నాలుకలగుంపు. ఊరువగలు = తొడలయొక్క విలాసములు. ఈ పద్యమందు మఱియొక యర్థము దోచుచున్నది. రంభయనుపేరుగల యోచిన్నదానా, కేవలపుష్పభారమునకే = రజస్వలయైనందుకే. తత్ఫలసేవకున్ = రజస్వలయైనందుకు ఫల మనుభవించువారిని బొందుటకు, దూరమైతినను చింతలనో = లేనిదాన నైతినను విచారముచేతఁ గాఁబోలు, నీళ్ళువోసెదన్ = స్నానము జేయించెదను, తావక ...రతిన్ = (తావక పల్లవ = నీ విటకానియొక్క. ఆప్తి = కలుసుకొనుటచేతనైన. రతిన్ = సంభోగముచేత.) నాలుగుకాయలు గాచినన్ = నలుగురు బిడ్డలు గల్గినయెడల, రసజ్ఞావళి = రసికులపఙ్క్తి. నూరువగలు = వందవిచారములు, చలించుట = వణఁకుట.

క.

కొరవులె కొరవులు కేసర
తరువులె తరువులు సమీరతరుణాదరముల్
దరముల్ కల జాగరములు
గరములు మనవంటి విరహకాంతల కబలా.

112