Jump to content

పుట:రాఘవపాండవీయము (పింగళి సూరన).pdf/40

వికీసోర్స్ నుండి
ఈ పుట అచ్చుదిద్దబడ్డది

రించుటకును, కల = కలిగినట్టి - తగిన వనుట, మేల్నడకలన్ = మేటివర్తనలచేత, పెదవేంకటాద్రిరాజు, ఒప్పున్ = ప్రకాశించును.

చ.

విడువక యాకువీటిపెదవేంకటభూపతిసత్ప్రతాపముం
గడుఁ దెలుపైనకీర్తియు జగంబుల నన్నిఁటి మించి ముంచినన్
జడధిశయుండు సంతసిలు నాదువిరాణ్మయమూర్తి కబ్బె ని
ప్పుడు నవకుంకుమంబు తెలిపూవులపూజయు నంచు నాత్మలోన్.

38

టీక. ఆకువీటి = ఆకువీటిపట్టణప్రభువైన, పెదవేంకటభూపతి = పెద్దవేంకటాద్రిరాజుయొక్క, సత్ప్రతాపము = ఉజ్జ్వలమైన పరాక్రమమును, కడు = మిక్కిలి, తెలుపైన = తెల్లనైనట్టి, కీర్తియున్ = యశమును - ఈరెండు కర్తలు, జగంబుల నన్నిఁటిన్ = లోకముల నెల్లను, మించి = అతిక్రమించి, ముంచినన్ =మునుఁగఁజేసినను - కీర్తిప్రతాపప్రవాహము జలప్రళయమువలె లోకముల నెల్ల ముంచె ననుట, జడధిశయుండు = సముద్రశాయి యయిన నారాయణుఁడు, ఇప్పుడు = ఈవేళ, నాదు = నాయొక్క, విరాణ్మయ = విరాడ్రూపమైన, మూర్తికిన్ = దేహమునకు - ప్రళయమున హరి విరాణ్మూర్తి యయి సముద్రములోఁ బవళించుట శాస్త్రసిద్ధము, నవ = క్రొత్తయయిన, కుంకుమంబు = కుంకుమపుఁబూఁతయు, తెలి = తెల్లనైన, పూవులు = పుష్పములచే నయిన, పూజయున్ = అర్చనయు, అబ్బె నంచున్ = కలిగె ననుచు, ఆత్మలోన్ = హృదయమున, సంతసిల్లున్ = ఆనందించును.

ఉ.

చేకొని యాకువీటివిభు శ్రీపెదవేంకటుఁ జెంది యాత్మలో
నేకలసద్గుణంబు మహి యెన్న దనేకలసద్గుణాప్తిచేఁ
గైకొని శేషభోగములకల్మి దలంప దశేషభోగలీ
లాకలనంబుచేతఁ గరులన్ గిరులన్ మఱి చెప్ప నేటికిన్.

39

టీక. మహి = భూమిదేవి, ఆకువీటివిభు= ఆకువీటిపురాధీశ్వరుఁడైన, శ్రీపెదవేంకటున్ = పెదవేంకటాద్రిరాజును, చేకొని = వరియించి, చెంది = కూడి - పాలింపఁబడినదై యనుట, ఆత్మలో = హృదయమునందు, అనేకల = ఏకలము గానివానియొక్క, సద్గుణాప్తిచేన్ = సుగుణ ప్రాప్తిచేత - హేతువు, ఏకల = వరాహముయొక్క, సద్గుణంబు = సుగుణము, ఎన్నదు = గణింపదు -రసికశిఖామణి యయిన పెదవేంకటాద్రిని గూడి యాతనిగుణముల మరిగినది గనుక మృగముయొక్క గుణములను మెచ్చనిదాయె ననుట, అనేక = పెక్కులయిన, లసత్ = ప్రకాశింపుచున్న, గుణ = గుణములు గలవస్తువుయొక్క, ఆప్తిచేన్ = ప్రాప్తిచేత, ఏక = ఒకటైన - లసద్గుణంబును ఎన్నదని యర్థాంతరము, అశేషభోగ = శేషభోగములు కానివానియొక్క, లీలాకలనంబుచేతన్ = విలాసానుభవముచే - ఇదియు హేతువు, శేష = ఆదిశేషునియొక్క, భోగముల = పడగలయొక్క, కల్మి =