| నిశ్వాసముఖశోషాద్యా అనుభావాస్తదుద్భవాః, | |
ప్రియునిరాకయొక్క విలంబమునఁ గలుగు కామజ్వరము తాప మనఁబడును. ఇందు వైవర్ణ్యము, కన్నీరు, స్వరభంగము, పడకలో పొరలుట, నిట్టూర్పు, ముఖము వాడుట మొదలైనవి గలుగును.
లజ్జాత్యాగలక్షణం 7-వది
| లజ్జాత్యాగస్త్రపాహానిరౌత్సుక్యాదిసముద్భవా. | 311 |
| ఉల్లంఘనం భవేద్వాచాం గౌరవాగణనం తథా, | 312 |
ఔత్సుక్యము మొదలైనవానిచేత సిగ్గును మానుట లజ్జాత్యాగ మనఁబడును. ఇందు ఆజ్ఞను మీఱుట, గౌరవమును తలఁపకుండుట, విషాదము, వ్యగ్రత, దైన్యము మొదలైనవి గలుగును.
ఉన్మాదలక్షణం 5-వది
| సర్వావస్థాసు సర్వత్ర తన్మనస్కతయా సదా, | 313 |
| తత్ర చేష్టాస్తు విజ్ఞేయా ద్వేషస్స్వేష్టే౽పి వస్తుని, | 314 |
| అనిమిత్తస్మితధ్యానగానమోహాదయో౽పి చ, | 315 |
| విషాదమదరోషాద్యా అనుభావా ఇహ స్మృతాః, | |
ఎప్పుడును సర్వావస్థలయందును నాయకునియందు దత్తచిత్తురాలై యుండుటచేత ఒకవస్తువు మఱియొకవస్తువుగా తోఁచుట విరహమువలన గలిగిన ఉన్మాద మనఁబడును. ఇందు తనయిష్టవస్తువునందుఁగూడ ద్వేషము; నిట్టూర్పు, ఱెప్పపాటులేమి, హేతువు లేక నవ్వుట, ధ్యానించుట, పాడుట, మూర్ఛపో