నాయకసమాగమగోచరమైన మనోరథము సంకల్ప మనఁబడును. ఈయవస్థయందు ఔత్సుక్యము, స్వేదము, రోమాంచము, స్మరణము, శ్వాసము, కన్నులు మూసికొనుట, బాహ్యవ్యాపారముఁ దెలియకయుండుట, మొదలైనవి గలుగును.
గుణనుతిలక్షణం 4-వది
| భవేద్గుణనుతిస్తస్య రూపాదిపరికీర్తనం. | 306 |
| రోమాంచో గద్గదా వాణీ భావావరణవీక్షణం, | 307 |
| ఔత్సుక్యహర్షస్మృత్యాద్యా అనుభావా ఇహ స్మృతాః, | |
నాయకుని రూపము మొదలైనగుణములను బొగడుట గుణనుతి యనఁబడును. ఇందు రోమాంచము, డగ్గుత్తుకగల పలుకులు, సాభిప్రాయముగఁ జూచుట, చెలికత్తెలతో నతనిసంగమమునుగుఱించి యోచించుట, కపోలములయందు చెమట, ఉత్సాహము, హర్షము, స్మరించుట మొదలైనవి గలుగును.
క్రియాద్వేషలక్షణం 5-వది
| క్రియాద్వేషస్తతో౽న్యత్ర విద్వేషో భోజ్యవస్తుని. | 308 |
| చింతానిశ్వాసదైన్యాశ్రు కళాజాగరపాండుతాః, | 309 |
నాయకునితప్ప ఇతరములైన భోజ్యవస్తువులయందు గలుగుద్వేషము క్రియాద్వేష మనఁబడును. ఇందు చింత, నిశ్వాసము, దైన్యము, కన్నీరు విడుచుట, నిదురలేక యుండుట, వెలవెలపోవుట, విషాదము, సోలుట మొదలైనవి గలుగును.
తాపలక్షణం. 6-వది
| తత్ప్రాప్తేర్విప్రకర్షేణ తాపస్స్యాత్కామజో జ్వరః, | 310 |