| | వాగ్భిశ్చ మధురాలాపగీతకర్మకలాదిభిః, | 285 |
| | అలంకారైస్స్రగా లేపదుకూలకటకాదిభిః, | 286 |
| | కాంతదృష్టిప్రసన్నాస్యరాగాద్యైరాంగికైరపి, | 287 |
| | సాత్వికస్తంభకంపాద్యైరనుభావైః ప్రకాశితా, | 288 |
| | యా రతిస్స్థాయినీ నైవ భావాద్యైరభిరంజితా, | 289 |
క్రిందఁ జెప్పిన యెనిమిదిరసములలో మొదట శృంగారరసము చెప్పఁబడుచున్నది. విభావానుభావవ్యభిచారిసాత్వికభావములచే సదస్యస్వాద్యత్వమును బొందినరతిస్థాయిభావము శృంగారరస మని చెప్పఁబడును. ఆరతిస్థాయి నాయికానాయకులను ఆలంబనము గలది. రూపము యౌవనము లావణ్యము కులము శీలము మొదలయిన నాయికానాయకులగుణములచేతను, మధురమైన పలుకులచేతను, సంగీతవిద్య మొదలయినవానిచేతను, భుజవిన్యాసము కటాక్షము హాసము మొదలయినవానిచేతను, చేష్టలచేతను, పుష్పము గంధము వస్త్రము హస్తాభరణము మొదలయిన అలంకారములచేతను, చంద్రదీపాదులయిన తటస్థభావములచేతను, మరల నుద్దీపితయై చక్కనిచూపు ప్రసన్నముఖరాగము మొదలయిన ఆంగికములచేతను, మధురాలాపము గుణకీర్తనము మొదలయిన వాచికములచేతను, స్తంభకంపాదులయిన సాత్వికానుభావములచేతను ప్రకాశితమై ఔత్సుక్యము చింత హర్షము మొదలయినసహకారులచేతను పోషింపఁబడిన ఆరతియే భావములచే రంజితయై రసికులచే ఆస్వాద్యమానయై శృంగారస మౌటను పొందుచున్నది.
