యమున కథ
253
రాజు - అప్పుడందెవరైన నుండిరా?
సురస - ఎవ్వరునులేరు. ఒంటరిగాఁ జూచియే వాఁడువచ్చెను.
రాజు -- నీభర్తకు నీయందిష్టమేనా?
సుర - ఇష్టమే.
రాజు -- నీకతనియందో?
అగ్ని --- మహారాజా ! గ్రామాధికారి యేదో వ్రాసినట్లున్నవాఁడు వారిమాటయే మన్నించుచున్నారుకాని మా గౌరవ మించుకయుఁ దలంచరైతిరి. బాల్యచాపల్య౦బున మఁగడనినఁ బెదరుచున్నది. కాని యిష్టము లేకేమి?
రాజు -- ఓహో? పండితుఁడవని గౌరవింపుచుండ సయుక్తముగా మాట్లాడు చుంటివే సైరింపను జుడీ! ఆమెయే చెప్పవలయును. మీరు మాటాడఁగూడదు.
అగ్ని - నాకుఁ దెలియదు క్షమింపుఁడు.
ఆమాటకు సురసఏమియుఁ బ్రత్యుత్తరమిచ్చినదికాదు. అప్పుడారాజు ఈ చిన్నది మిక్కిలి చక్కనిది. దీనింజూచి ఆతండు మోహింపవచ్చు వీఁడుచక్కని వాఁడు వీనింజూచి సురసయు మోహింపవచ్చు. సురసమాటల యందుఁ చాల వ్యత్యా సమున్నది పరస్పర విరుద్ధవిషయములు జాల గలవు అల్పుఁడు నిశ్చయము తెలియకుండ అన్నిటికిఁ నొడంబడుచున్నాడు. వీనిమది వెరపున్నట్లే తోచదు. అతండు జాల విద్వాంసుఁడు. విరక్తుఁడువలెఁ గనంబడుచున్నాఁడు ఏదినిశ్చయించుటకు మనసు పోవకున్నది వీరిద్దరిలో అపరాధి యెవ్వరో తెలియదు. నిక్కముగాఁ దెలిసి నంగాని శిక్షింపరాదు. అని పెక్కుగతుల నాలోచించి వెండియు ఱేపువిచారింతు మనియు అప్పటికి వారందరని రప్పింపుమనియు నియమించి దేవవర్మ నాఁడుసభ చాలించి అంతఃపురమున కఱిగెను.
అని యెఱింగించి
136 వ మజిలీ.
యమునకథ
యమున - సఖీ! వినతా! నవ్వుచున్నావు. వింతలేమైన జూచితివాయేమి ఆచేతనున్న పత్రిక యేమి?
వినత - ఇది మీతండ్రిగారు ప్రకటించినది ఒక వింతయగు అభియోగంబున నిజము తెలిసికొనఁజాలక అందలి సత్యము ప్రత్యక్షముగాఁజూసి జెప్పినవారికి వేయి దీనారములు కానుకగా నిత్తునని ప్రకటించిరి.
యమున - అంత తెలియఁబడని అభియోగ మెక్కడనుండి వచ్చినది.ఆందలి విషయము నాకుఁ గొంచెము చెప్పెదవా?