212
కాశీమజిలీకథలు - సప్తమభాగము
విపులవిలసల్ల జావళ్లీ వితాన కుఠారికా
జఠర పిఠరీ దుష్పూరేయం కరోతి విడంబనా.
అక్కటా ! వీండ్రింత కష్టపడిసంపాదించిన ద్రవ్య మొక్కపూటకైఁన బూర్తిగాఁ జాలదు. ప్రతిదినము వీరిట్లు కష్టపడుచుండవలసినదే. వీరికి నిష్క్రతియెప్పుడో తెలియదు. అని కూలివాండ్రంజూచి యూరక జాలిపడుచు నోపినసహాయము గుర్రపువానిచేఁ జేయించుచుండెను. అప్పుడు
ఉ॥ మాసిన మోటుకోక జడిమంబున మేనికిఁ జుట్టఁబెట్టి య
భ్యాసము లేనిరీతిఁ దలపనిడి తక్రఘడంబు పాదవి
న్యాసమ బర్వుమో సెడు ప్రయాసము దెల్పఁగ గొప్పువీడియా
యాసముతోడవచ్చెడు ప్రజాంగనయొక్క తెయూర్పులేర్పడన్‌.
ఒకగొల్ల భామ పట్టణాభిముగముగా వచ్చుచు శిరంబుననున్న చల్లకుండ బరు వగుట భరింపఁజాలక మార్గపార్శ్వమందు మొలబంటి యెత్తుగానున్న తూము గోడపైఁ జుట్టకుదురుతోఁ గూడఁ జల్లకుండ దింపి నిస్సురని నిట్టూర్పునిగుడింపుచు మోము తమ్మింగ్రమ్మిన చెమ్మటను దుడిచికొనుచుఁ బ్రొద్దువంకజూచి వేగిరపాటుతోఁ గుండ యెత్తికొనఁబోయియు నది పైకిలేవమి వగచుచు బాటసారుల కొఱ కిటు నటు చూచు చుండెను.
సుమేధుఁడు గుఱ్ఱము నిలువఁబెట్టి యాగోపికంజూచి యాహా!యాకోమలాంగి యవయవములు మృదువులయ్యుఁ గఠినక్రియలు చేయుటచే మోటెక్కినట్లు కనం బడు చున్నవి. అలంకారశూన్య యయ్యు నయ్యువతి శోభాజనకంబుగాఁ దోచఁబడు చున్నది.
అయ్యయ్యో? ఇట్టి కలకంఠిని నీచకులంబునం బుట్టించెనేమి? పాపము మోయ లేని బరువు మోచికొని పోవుచున్నది. ప్రొద్దెక్కిననమ్మకముగాదని కుండ నెత్తికొనఁ బోయియు నాపలేకపోయినది. దీని మగఁ డెంతకఠినాత్ముఁడోకదా ఇట్టికష్టపుపను లను చెప్పవచ్చునా? నిరూపించి చూచినంగాని దీని చక్కఁదనము దెల్లముగాదు. గోపికవలె నొప్పుచున్నది. అని మెచ్చుకొనుచు గుఱ్ఱపువానిం జీరి యోరీ? నీవామె కడకుఁబోయి కడవనెత్తిరమ్ము. పాపమాచిన్నది యెత్తువారి కొఱకు నిరీక్షించుచున్నది అని నియమించుటయు వాఁడు హసాదుసామీ! యని యల్లన యాముద్దరాలియొద్దకుఁ బోయి అమ్మా। రాజుగారి సెలవై నది. కుండయెత్తెద లెమ్మని పలికెను.
ఆయిల్లాలించుక శంకించుచు రాజు నోరజూపులఁ జూచినది. వీక్షణవైచిత్ర మున కతండు వెరగందుచు నయ్యిందువదన యుత్తమ కులసంజాతురాలని నిశ్చ
