52
కాశీమజిలీ కథలు - మొదటి భాగము
చుట్టుబద్దలు నొకమూల పారవైచి యథాప్రకారము సంగీతాదివినోదములతోఁ గాలక్షేపముఁ జేయుచుండిరి.
అచ్చట నగరిలో గ్రామాధికారు లరిగినది మొదలు వారిరాక నెదురుచూచుచు వారు గనంబడినంత నుత్సుకతో మీరు పుట్టములఁ జూచితిరా? ఎట్లున్నవి? ఎన్నినాళ్ళకుఁ బూర్తియగుననిరి? తంతువుల తీఱెట్టిది? ఎఱింగింపుడనుటయు వారు రాజునకు నమస్కరించి యిట్లనిరి. ఏలికా! తమ యాజ్ఞానుసార మరిగితిమి. మే మరుగునప్పటికిఁ గొందఱు రాట్టంబుల నూలు తీయుచుండిరి. మఱికొందరు చుట్టుబద్దలకుఁ జుట్టుకొనిరి.
అయ్యారే! ఆనూలువంటి నూలు భూలోకములో నింతకుమున్ను చూచినవారము కాము. దాని మార్దవముఁ జూడ మనుష్యకృతమని యెవ్వరును నమ్మరు. సన్నమును బరీక్షించుమన్నఁ గాన్పించియుఁ గాన్పింపకుండు. సాపు చూడఁ బోత పోసినట్లున్నది.
అట్టి తంతులతో నిర్మితమైన పుట్టంబు లెట్లుండునో గదా? అపూర్వచర్యాభిలాషులగు దేవరవారి కిట్టి వింతపుట్టంబు నేయు నేతగాండ్రం గూర్చినవాడు భగవంతుడని మేము నమ్ముచుంటిమని మఱియు మఱియు నానూలు గుఱించి స్తోత్రములు చేయుచు రాజువలన ననుజ్ఞ వడసి వారు నివాసంబుల కరిగిరి.
అప్పుడు పెక్కురు వారిం జుట్టుకొని యాపుట్టముల వృత్తాంత మడుగజొచ్చిరి. వారు వారి యపూర్వపటనిర్మాణమును గుఱించి స్తుతిపూర్వకముగానే వక్కాణించుచుండిరి.
కానీనుఁ డాగ్రామాధికారుల వలన విచిత్రవస్త్రగుణము వినినది మొదలు మఱియు నాతురతఁ జెంది యాఱుమాసము లెప్పుడు వచ్చును ఎప్పు డావలువలుఁ దాలుతునని మిగుల వేడుకవడుచు మఱిరెండునెల లరిగిన పిదప దండనాథునిం జీరి సేనాని! వింతపుట్టములు నేయువారుండుతావు నీ వెఱుంగుదువు గదా? అచ్చటి కరిగి యావసనంబులచేత యెంతయైనదో తెలిసికొనిరమ్ము. గ్రామాధికారులు చూచి యద్బుతముగా నున్నవని సెప్పిరి. పరీక్షింపుము అని యంటయు మహాప్రసాదమని యా దండనాథుఁడు వానింజూడ దనకును వేడుక కలుగుటచే సంతోషముతో నప్పుడ యప్పట్టుసాలీలున్న నెలవున కరిగి కావలివానిచేఁ దమరాక వారి కెఱింగించెను. వరప్రసాదులు పరిచారకునితో సేనాధిపతిం దీసికొని రమ్మని జెప్పి వట్టిమగ్గంబులసాచి నూలు సవరించువారివలెనే సద్దుచు దండముల దట్టించుచుఁ యవాగూరసమునఁ దడుపుచుఁ బెక్కుతెరంగుల నభినయింపం దొడంగిరి.
ఇంతలో దండనాథుఁడు లోనికిరాగా మంత్రినందనుం డెదురేగి తోడ్తెచ్చి