కౌశికుని కథ
151
బరిభ్రమించుచు నొకనాఁడు రాతిరికొక యగ్రహారము కరుదెంచి యొక విప్రుని యింటి ముంగిటి తిన్నె పైఁ బండుకొని నిద్రపట్టక తన దరిద్రస్థితిని గురించి చింతించుచుండెను. ఇంతలో నా యింటి గవాక్ష వివరమునుండి యిట్టి సంవాదము వినంబడినది.
బ్రాహ్మణుఁడు :- నాతీ! నీ కూఁతురు సంబంధమును గురించి నీకుఁ పెద్దపెద్ద యాస లున్నవి కాని కొనసాగునవికావు. దేశమంతయుం దిరిగితిని. వత్సరమున కిరువదిమాడ లాదాయము వచ్చువాఁడైన దొరకలేదు. ఏమిచేయుదును ? వానికే యియ్యవలసి వచ్చునేమో తెలియదు
బ్రాహ్మణి :- నా బొందిలోఁ బ్రాణముండగా ఆ నిర్భాగ్యునకు నా పిల్ల నీయను. నే నెరుంగుదును. కానుక లీయవలయునని వెనుకఁ దీయుచున్నారు. నా పుస్తిలైన నమ్మి నా పట్టికి మంచి సంబంధముఁ సేయకమానను. నా మనమఁడు రాజ్యమును బాలింపవలయును.
బ్రాహ్మణుఁడు :- చాలుఁ జాలు. గొంతెమ్మకోరికలు కోరకుము. మన మింత రాజ్యమేలుచుంటిమి. శేషించినది, నీ మనుమఁడు పాలింపగలడు. వివాహ వివాదములు సములకే శోభించునని వినియుండలేదా ?
బ్రాహ్మణి :- దాని యదృష్టము మంచిది. మీ రెరుంగరు. చేతిరేఖలు చుచి మొన్న హయగ్రీవసోమయాజి దీనికిఁ బుట్టువాఁడు చక్రవర్తి యగునని చెప్పెను.
బ్రాహ్మణుఁడు :- బాపురే! ముష్టిబియ్యమున కాసపడి చెప్పిన మాటలు నమ్మి పెద్దపోకలు పోవుచు నన్ను వేపుచున్నావు గదా !
బ్రాహ్మణి :- ఆయన సాముద్రిక శాస్త్రములో గట్టివాఁడు పెక్కు సారులు పరీక్షించి చూచితిని. ఆయన మాటలెప్పుడు పీరుపోలేదు ముష్టి బియ్యపుఁ మాటలు కావు.
బ్రాహ్మణుఁడు :- కాకున్న నీ మనుమఁడు చక్రవర్తి యెట్ల గును? అట్ల యిన నీ కూఁతును క్షత్రియునకుఁ బెండ్లిచేయవలయును. బ్రాహ్మణులు భూమి పాలకులు కారుగదా?
బ్రాహ్మణి :- అదృష్టముండిన నెక్కడ నుండియో యూడిపడును.
బ్రాహ్మణుఁడు :- ఎవ్వఁడేని అఖండతపంబులుఁ గావించి నీ కూతుం బెండ్లియాడుటకు రావలయును.
బ్రాహ్మణి :- సందేహమేల? తప్పక నట్టివాఁడె రాఁగలడు.
బ్రాహ్మణుఁడు :- నా మాట వినుము. అత్యాశకుఁ బోకుము. ఆ ----- కుమారునికే యిత్తము. అతఁడు మనకు సమానుఁడు.
బ్రాహ్మణి :- మీరు పిల్ల దానికుత్తుకఁ గోయఁ దలఁచికొన్నారా యేమి? --------------- యత్తగారిముందర నది కాపురముఁ జేయగలదా?
బ్రాహ్మణుఁడు :- ఆమె నీకంటె గయ్యాళియా యేమి.